ثبت نام و دریافت هدیه
آیا تا به حال به این فکر کردهاید که چه نیروی درونی، خالقان بزرگ ادبیات را به سمت آفرینش آثاری عمیق و ماندگار سوق میدهد؟ نبوغ و خلاقیت اغلب با حساسیت و درگیریهای روحی پیوندی ناگسستنی دارند. کتابهای متعددی در سراسر جهان به ما کمک میکنند تا دنیا را از زوایای جدید ببینیم، اما آیا تابهحال به سرنوشت غمانگیز برخی از خالقان این آثار اندیشیدهاید؟
موضوع «نویسندگانی که خودکشی کردند» یکی از بحثهای دشوار و البته مهم در تاریخ ادبیات است. هدف این مقاله، صرفاً روایت یک تراژدی نیست؛ بلکه تلاشی است برای درک عمیقتر ارتباط میان ذهن خلاق، آسیبپذیریهای روانی و فشارهای زندگی. ما در بوکاپو معتقدیم که درک کامل یک اثر، مستلزم شناخت جهانبینی نویسنده و حتی پایان زندگی اوست. در این مقاله، به زندگی و دلایل احتمالی اقدام به خودکشی تعدادی از نویسندگان که خودکشی کردند و تأثیرگذار جهان خواهیم پرداخت. با ما همراه شوید تا در کنار هم، با احترام و دیدی آموزشی، به این بُعد تلخ اما واقعی از زندگی این نویسندگان مشهوری که خودکشی کردند بنگریم.
صادق هدایت؛ میراثی از اندوه
صادق هدایت (۱۹۰۳-۱۹۵۱)، یکی از برجستهترین و بحثبرانگیزترین نویسندگان ایرانی که خودکشی کردند است. او که آثارش چون «بوف کور» تأثیر عمیقی بر ادبیات فارسی گذاشت، زندگی پرفرازونشیبی داشت. هدایت در دوران اقامت خود در پاریس، در نهایت با باز کردن گاز در آپارتمانش، به زندگی خود پایان داد. گفته میشود افسردگی عمیق، یأس فلسفی نسبت به وضعیت انسان و روزگار و احساس بیگانگی، عوامل اصلی این اقدام بودند. در میان خودکشی نویسندگان ایرانی، مرگ هدایت همواره مورد توجه و تحلیلهای بسیاری قرار گرفته است و یادآور این نکته است که حتی عمیقترین متفکران نیز میتوانند قربانی رنج درونی شوند. مطالعه آثار او میتواند پنجرهای به سوی ذهن پیچیده و پرتشویش این نویسنده بزرگ بگشاید.
پیشنهاد مطالعه: راهنمای جامع آشنایی با اختلال افسردگی
ارنست همینگوی؛ پایان یک اسطوره
ارنست همینگوی (۱۸۹۹-۱۹۶۱)، برنده جایزه نوبل و یکی از بزرگترین نویسندگان قرن بیستم، با آثاری چون «پیرمرد و دریا»، مظهر قدرت و مردانگی بود. با این حال، سالهای پایانی زندگی او با بیماریهای جسمی، افسردگی شدید و اختلال دوقطبی همراه بود. در نهایت، او با شلیک گلوله به زندگی خود پایان داد. خودکشی همینگوی شوک بزرگی به دنیای ادبیات وارد کرد و نشان داد که چگونه حتی قویترین افراد نیز میتوانند در برابر چالشهای زندگی، آسیبپذیر باشند. این اتفاق غمانگیز، یکی از مشهورترین موارد خودکشی نویسندگان معروف در تاریخ ادبیات است.
آرتور کستلر؛ وداع با بیماری
آرتور کستلر (۱۹۰۵-۱۹۸۳)، رماننویس، روزنامهنگار و منتقد اجتماعی مجارستانیالاصل بریتانیایی، بیشتر به خاطر رمان «ظلمت در نیمروز» شناخته میشود. کستلر و همسرش، سینتیا، در یک قرارداد خودکشی مشترک، درگذشتند. کستلر در آن زمان، از بیماری پارکینسون و سرطان خون رنج میبرد و معتقد بود که «بهترین بخش زندگی او به پایان رسیده است». کستلر در وصیتنامه خود اعلام کرد که خودکشی او یک تصمیم منطقی بوده و نه ناشی از افسردگی. این مورد از خودکشی نویسنده معروف، نمونهای پیچیده است که در آن، دلایل پایان دادن به زندگیاش، بیشتر به رنجهای جسمانی و اختیار بر سرنوشت گره خورده است.
ولادیمیر مایاکوفسکی؛ صدای انقلاب، سکوت ناگهانی
ولادیمیر مایاکوفسکی (۱۸۹۳-۱۹۳۰)، از شاعران و نویسندگانی که خودکشی کردند و یکی از پیشگامان جنبش فوتوریسم روسیه و صدای اصلی انقلاب اکتبر بود. اشعار او، پرشور، نوآورانه و سیاسی بودند. در سالهای پایانی زندگی، او با مشکلات شخصی، ناامیدی از مسیر انقلاب و حملات منتقدان روبرو شد. در نهایت، مایاکوفسکی با شلیک گلوله، به زندگی خود پایان داد. یادداشت خودکشی او، که به مشکلات شخصی و عشقی اشاره داشت، حاکی از رنج عمیق یک هنرمند آرمانگرا بود که نتوانسته بود آرمانها و واقعیتهای زندگی را با هم تطبیق دهد.
ریونوسکه آکتاگاوا؛ اسیر اضطراب
ریونوسکه آکتاگاوا (۱۸۹۲-۱۹۲۷)، نویسنده داستانهای کوتاه ژاپنی و پدر ادبیات مدرن ژاپن است که آثارش چون «راشومون» شهرت جهانی دارند. زندگی آکتاگاوا تحت تأثیر بیماری روانی مادرش و اضطراب دائمی خودش بود. او در یادداشت خودکشیاش به «ترس مبهم» اشاره میکند و میگوید «فقدان ایمان به آینده» و «نارضایتی از زندگی» دلیل تصمیم اوست. او با مصرف بیش از حد باربیتوراتها به زندگی خود پایان داد. نبوغ ادبی آکتاگاوا تحتالشعاع بیماریهای روانی قرار گرفت.
سیلویا پلات؛ شاعر زنگوله شیشهای
سیلویا پلات (۱۹۳۲-۱۹۶۳)، شاعر و رماننویس آمریکایی، یکی از نمادهای ادبیات اعترافی است. رمان نیمهخودزندگینامهای او، «زنگوله شیشهای»، پرترهای صادقانه از مبارزه با افسردگی و تلاش برای بقا است. پلات در اوج خلاقیت خود، اما پس از یک دوره افسردگی شدید و مشکلات زناشویی، در لندن با گذاشتن سر خود در فر و باز کردن شیر گاز، به زندگی خود پایان داد. مرگ او، به نمادی از تلاقی نبوغ زنانه و رنجهای روانی تبدیل شد.
ریچارد براتیگان؛ وداع یک شاعر تنها
ریچارد براتیگان (۱۹۳۵-۱۹۸۴)، نویسنده و شاعر پستمدرن آمریکایی، با سبکی طنزآمیز و منحصر به فرد در آثارش مانند «صید قزلآلای آمریکا» شناخته میشود. زندگی او با درگیریهای روانی و مصرف الکل همراه بود. براتیگان که در انزوا زندگی میکرد، با شلیک گلوله، به زندگی خود پایان داد. مرگ او تا مدتها کشف نشد. این مورد، نمونهای است که نشان میدهد چگونه انزوا و مبارزه با افسردگی، حتی در اوج موفقیت، میتواند منجر به پایانی تلخ شود.
یوکیو میشیما؛ مرگ ایدئولوژیک
یوکیو میشیما (۱۹۲۵-۱۹۷۰)، رماننویس، شاعر، نمایشنامهنویس ژاپنی و نامزد سه باره جایزه نوبل، شخصیتی بسیار بحثبرانگیز و سیاسی بود. میشیما که آثاری چون «دریا و خورشید» را خلق کرده بود، در یک اقدام از پیش برنامهریزی شده، پس از یک سخنرانی سیاسی، با انجام خودکشی تشریفاتی سنتی ژاپنی (سپّوکو – هاراکیری)، به زندگی خود پایان داد. مرگ او نه از سر افسردگی، بلکه یک اقدام سیاسی و ایدئولوژیک بود که میشیما آن را اوج هنر زندگی خود میدانست و یکی از غیرمعمولترین موارد خودکشی نویسندگان محسوب میشود.
خوزه لوئیس کالوا؛ پایان تراژیک در زندان
خوزه لوئیس کالوا (۱۹۶۹-۲۰۰۷)، نویسنده و شاعر مکزیکی، یکی از تلخترین موارد خودکشی نویسندگان در سالهای اخیر را رقم زد. شهرت او، متأسفانه بیشتر به دلیل جنایتی بود که در مکزیک مرتکب شد. او نامزدش را به قتل رساند و او را خورد. کالوا که در زمان دستگیری، در حال نگارش کتابی با عنوان «غرایز آدمخواری» و خوردن نامزدش بود، در زندان و پیش از برگزاری دادگاه، با حلقآویز کردن خود به زندگیاش پایان داد. این خودکشی نویسنده جوان، نشان دهنده فروپاشی کامل یک ذهن خلاق تحت تأثیر اختلالات روانی شدید و رفتارهای ضد اجتماعی است و تلنگری است بر این واقعیت که مرزهای میان نبوغ و جنون، گاهی تا چه اندازه میتوانند باریک باشند.
پیشنهاد مطالعه: چگونه خلاء احساسی خود را پر کنیم؟
رومن گاری؛ راز هویت و وداع
رومن گاری (۱۹۱۴-۱۹۸۰)، رماننویس، دیپلمات و کارگردان فرانسوی، تنها کسی است که دوبار جایزه گنکور (معتبرترین جایزه ادبی فرانسه) را تحت نامهای مختلف برده است. پس از مرگ همسرش و در بحبوحه مشکلات شخصی و سلامت، گاری با شلیک گلوله به سر خودکشی کرد. او در یادداشت خودکشیاش نوشت: «…علت را باید در ناراحتیهای جسمی جستوجو کرد و همچنین برای اینکه دیگر نمیتوانستم خودم را نویسنده جا بزنم.» مرگ او، پس از برملا شدن هویت واقعیاش به عنوان نویسنده دیگری به نام «امیل آژار»، یکی از اسرارآمیزترین موارد خودکشی نویسندگان معروف بود.
کارین بوی؛ شاعر رنج
کارین بوی (۱۹۰۰-۱۹۴۱)، شاعر و رماننویس سوئدی، یکی از مهمترین شاعران مدرنیست سوئد است. اشعار او، که اغلب به مضامین عشق، مرگ و مبارزه با هستی میپرداخت، بازتابی از درگیریهای درونی او بود. او با افسردگی شدید دست و پنجه نرم میکرد و در نهایت، با مصرف قرصهای خوابآور به زندگی خود پایان داد. بوی، نمادی از نویسندگانی است که هنرشان اغلب محصول نبرد شخصی آنها با تاریکترین احساسات انسانی بود.
پیشنهاد مطالعه: که مرگ است چون شیر و ما آهوان: هرآنچه درباره مرگ و نیستی میدانیم
آن سکستون؛ آینه درونی
آن سکستون (۱۹۲۸-۱۹۷۴)، از چهرههای اصلی شعر اعترافی آمریکا و برنده جایزه پولیتزر بود. شعر او آشکارا به تجربیاتش با افسردگی، اضطراب، خودکشی و زندگی خانوادگی میپردازد. او بارها اقدام به خودکشی کرده بود و در نهایت، با بستن خود در گاراژ و روشن کردن موتور خودرو، با مسمومیت گاز مونوکسید کربن به زندگیاش پایان داد. زندگی و مرگ سکستون، ارتباط تنگاتنگ میان خلاقیت هنری و مبارزات روانی را برجسته میکند.
یرزی کوزینسکی؛ رماننویس گمنام
یرزی کوزینسکی (۱۹۳۳-۱۹۹۱)، رماننویس لهستانی-آمریکایی و نویسنده «پرنده رنگین»، نویسندهای بود که زندگیاش پر از جنجال، اتهامات و شایعات بود. او که از بیماریهای جسمی و روانی رنج میبرد، از ترس ناتوانیهای آینده، تصمیم گرفت به زندگی خود پایان دهد. کوزینسکی در یادداشت خودکشیاش نوشت: «اکنون میخواهم بخوابم، کمی بیشتر از حد معمول. بگذارید ابدی باشد.» او در نهایت با مصرف بیش از حد مواد مخدر و بستن یک کیسه پلاستیکی به دور سرش، درگذشت.
ویرجینیا وولف؛ غرق در مه
ویجینیا وولف (۱۸۸۲-۱۹۴۱)، از بزرگترین رماننویسان مدرنیست انگلیسی است که آثارش چون «خانم دالووی» و «به سوی فانوس دریایی» او را به شهرت رساندند. او سالها با اختلال دوقطبی و افسردگی شدید مبارزه کرد. در نهایت، با پر کردن جیبهایش از سنگ، خود را در رودخانه اوز غرق کرد. وولف در نامه خداحافظی غمانگیزش به همسرش، لئونارد، نوشت که «مطمئن است دوباره دیوانه خواهد شد» و نمیتواند ادامه دهد. مرگ او، نمادی از مبارزه طولانی یک ذهن درخشان با بیماری روانی است.
جان بریمن؛ شاعر پلها
جان بریمن (۱۹۱۴-۱۹۷۲)، شاعر آمریکایی و برنده جایزه پولیتزر، با شعرهای اعترافی و مجموعه «شعرهای رؤیایی» خود شناخته میشود. او با مشکلات الکل و سلامت روان دست و پنجه نرم میکرد. بریمن در نهایت با پریدن از روی یک پل برفی در شهر مینیاپولیس به زندگی خود پایان داد. زندگی و آثار بریمن، گواهی بر رنج شاعرانهای بود که اغلب درگیر تضاد میان آرمانها و واقعیتهای زندگی هستند. این خودکشیِ، بار دیگر یادآور آسیبپذیری انسانهای خلاق است.
پیشنهاد مطالعه: ملال؛ نشان هدررفتن عمر یا فراخوانی به سوی عمل و اقدام؟
هانتر اس. تامپسن؛ پدر بزرگ گونزو
هانتر اس. تامپسن (۱۹۳۷-۲۰۰۵)، روزنامهنگار و نویسنده آمریکایی و خالق سبک «گونزو ژورنالیسم»، با آثاری چون «ترس و نفرت در لاس وگاس» مشهور است. تامپسن در سالهای پایانی زندگی از بیماریهای مختلفی رنج میبرد و معتقد بود که «دیگر نمیتواند کاری را که باید انجام دهد، انجام دهد». او با شلیک گلوله در خانهاش خودکشی کرد. تامپسن در یادداشت خودکشیاش، که تنها یک کلمه بود «بسکتبال»، به شوخیهای تلخ زندگیاش اشاره داشت. مرگ او، پایان یک زندگی پرجنبوجوش و پر از تلاطم بود که یکی از موارد خاص نویسندگانی که خودکشی کرده اند را رقم زد.
خودکشی نویسندگان: درسی از رنج و نبوغ
همانطور که دیدیم، سرنوشت «نویسندگانی که خودکشی کردند» داستانی غمانگیز اما آموزنده است. از صادق هدایت گرفته تا ارنست همینگوی و ویجینیا وولف، هر یک از این نویسندگان، نبردی سخت با نیمه تاریک وجود خود داشتهاند. درک این نکته ضروری است که خلاقیت و نبوغ، اغلب در کنار حساسیتهای روحی و آسیبپذیریهای شدید نسبت به دنیای بیرون قرار میگیرند. خودکشی نویسندگان یک پدیده تکبعدی نیست، بلکه نتیجه تلاقی عوامل ژنتیکی، محیطی، فشارهای زندگی و بیماریهای روانی است.
در بوکاپو، ما به قدرت دانش برای توانمندسازی افراد معتقدیم. خواندن کتابهای این نویسندگان و درک عمیقتر از دیدگاههای آنها، میتواند به ما کمک کند تا با دلسوزی بیشتری به انسانها و چالشهایشان بنگریم. دانش، ابزاری است برای شناخت بهتر جهان و درون خود. اگر شما نیز به دنبال آگاهی و توسعه فردی هستید و میخواهید در کمترین زمان ممکن، گزیده بهترین کتابهای جهان را بخوانید، بوکاپو همراه شماست.
برای ادامه مسیر یادگیری خود، همین امروز در بوکاپو ثبتنام کنید و به بیش از ۷۰۰ خلاصه کتاب صوتی و دیجیتال دسترسی پیدا کنید! از دانش برای روشن کردن تاریکترین نقاط زندگی استفاده کنید. ثبتنام در بوکاپو، اولین گام برای تسلط بر جهان دانش است.
سیلویا پلات، شاعر و رماننویس مشهور آمریکایی، یکی از نویسندگان مشهوری که خودکشی کردند است که در سال ۱۹۶۳، در اوج افسردگی، با قرار دادن سر خود در فر و باز کردن شیر گاز، به زندگیاش پایان داد. زندگی و مرگ او، که در رمان "زنگوله شیشهای" بازتاب یافته است، نمادی از مبارزه با بیماری روانی است.
برجستهترین مورد از خودکشی نویسندگان ایرانی، صادق هدایت است که در سال ۱۹۵۱ در پاریس با باز کردن گاز خودکشی کرد. از دیگر شاعران و نویسندگانی که خودکشی کردند در ایران، میتوان به بیژن جلالی، شاعر، و هوشنگ گلشیری، که گرچه دلایل مرگش مورد بحث است، اما درگیریهای شدید روانی داشت، اشاره کرد. البته لازم به ذکر است که درگذشت گلشیری به صورت رسمی خودکشی نبوده، اما بسیاری از محققان به جنبههای خودتخریبی و مشکلات روانی در زندگی وی اشاره کردهاند.
خودکشی نویسندگان دلایل پیچیدهای دارد، اما معمولاً ترکیبی از عوامل است. نویسندگان خودکشی کرده اغلب افرادی با حساسیت بالا هستند که با افسردگی، اختلال دوقطبی، اضطراب شدید یا سوءمصرف مواد دست و پنجه نرم میکنند. عوامل دیگری چون انزوا، فشارهای شهرت یا شکست، بحرانهای هویتی، یا ناامیدیهای فلسفی و اگزیستانسیال (مانند آنچه در آثار نویسندگان که خودکشی کردند همچون آلبر کامو – که البته او خودکشی نکرد بلکه با مسئله خودکشی در آثارش مقابله کرد- دیده میشود) نیز میتوانند نقش داشته باشند. درک این مسئله نیازمند توجه به سلامت روان و حمایت از هنرمندان است.
