استیون هاوکینگ (Stephen Hawking) با نام کامل استیون ویلیام هاوکینگ، فیزیکدان، نظریهپرداز و نویسنده برجسته انگلیسی است که به دانش خود در زمینه فیزیک نظری و کیهانشناسی شهرت دارد. او را یکی از بزرگترین دانشمندان قرن بیست و یکم میخوانند.
وی در ۸ ژانویه ۱۹۴۲ در شهر آکسفورد انگلستان به دنیا آمد. هاوکینگ در دوران کودکی با مشکلات عضلانی و عصبی مواجه بود که باعث محدودیت در حرکاتش میشد. این مشکلات به تدریج در ۱۷ سالگی رو به وخامت گذاشت و درنهایت منجر به بیماری عصبی عضلانی (ALS) او در سن ۲۱ سالگی شد؛ اما او در مقابل مشکل جسمیاش مقاومت کرد و برای تحصیل در رشته فیزیک آماده شد.
هاوکینگ در سال ۱۹۶۲ وارد دانشگاه کمبریج شد و در آنجا به تحصیل در رشته فیزیک پرداخت. در سال ۱۹۶۵، مدرک کارشناسی ارشدش را دریافت کرد و در سال ۱۹۶۶ به عنوان دانشیار در دانشگاه کمبریج استخدام شد.
وی در سال ۱۹۷۴، اولین نظریه خود، یعنی تابش هاوکینگ را نوشت. در این نظریه، او به بررسی سیاه چالهها میپردازد و میگوید که سیاه چالهها نهتنها ماده و انرژی را به سمت خود میکشانند؛ بلکه تابشی نیز ساطع میکنند که میتواند نشان دهد یک سیاه چاله کجاست.
با این نظریه و راه اثبات آن، او به یکی از بزرگترین فیزیکدانان دوران خود تبدیل شد. درنهایت، هاوکینگ بر کرسی استادی دانشگاه کمبریج نشست که ۲ قرن پیش، اسحاق نیوتون بر آن نشسته بود.
او در طول دوران حرفهای خود بیش از ۱۵ کتاب به رشته تحریر درآورد و استاد هزاران شاگرد بود. درنهایت، هاوکینگ با از دست دادن تمام توانایی حرکتی خود در ۱۴ مارس سال ۲۰۱۸ در سن ۷۶ سالگی درگذشت.
استیون هاوکینگ در دوران زندگی خودش افتخارات زیادی کسب کرد که برخی از آنها عبارتند از: کسب عنوان همکار انجمن سلطنتی بریتانیا، جایزه دنی هینمن در فیزیک ریاضی، مدال فرانکلین ۱۹۸۱، جایزه شاهدخت آستوریاس (۱۹۸۹)، مدال کاپلی (۲۰۰۶) و... .