چشمانتان را ببندید و سعی کنید به یک شیء خاص ضربه بزنید. چه اتفاقی میافتد؟ در این حالت شما بدون هدف فقط دستهای خود را به این طرف و آن طرف پرتاب میکنید. اگر در زندگی هدف گذاری (Goal Setting) نداشته باشید، دقیقاً مشابه همین مثال فقط بیهدف دستوپا میزنید و هیچ وقت بهدرستی به چیزی که میخواهید، نمیرسید.
با توجه به اهمیت هدف در زندگی باید با ویژگیهای یک هدف خوب نیز آشنا باشید. در همین راستا ما سعی کردیم در این مقاله از مجله بوکاپو به ۲ تکنیک مهم اشاره کنیم تا بتوانید هنگام تعیین اهداف از آنها استفاده کنید.
چرا هدف گذاری در زندگی اهمیت دارد؟
هدفگذاری به شما کمک میکند تا در زندگی سرگردان نباشید و یک جهت روشن داشته باشید. هدفداشتن باعث میشود با انگیزه به مسیر خود ادامه دهید و برای آرزوهای خود تلاش کنید. اما زمانی که هدف ندارید فرصت رشد و توسعه را از خود میگیرید.
از طرف دیگر زمانی که در زندگی با مشکلی روبهرو میشوید، با داشتن هدف میتوانید مصممتر و با خوشبینی بیشتری از پس مسائل برآیید.
جالب آن است، بعد از آن که به اهداف خود میرسید نیز میتوانید از مزایای هدفگذاری بهرهمند شوید. زیرا بعد از رسیدن به اهداف به تواناییهای خود باور پیدا میکنید؛ احساس غرور میکنید و عزت نفس و اعتمادبهنفستان افزایش مییابد.
پیشنهاد مطالعه: معرفی کتاب هایی برای عزت نفس (۴ کتاب متفاوت که باید بخوانید)انواع هدف گذاری
حال که تصمیم گرفتید در زندگی خود هدفی داشته باشید، میتوانید با استفاده از چند تکنیک به اهداف خود سروسامانی دهید. این تکنیکها ابزارها و چهارچوبهایی هستند که به شما کمک میکنند تا بتوانید بهصورت مؤثرتر اهداف خود را تعیین کنید. ۲ نمونه از این تکنیکها در ادامه آمده است.
HARD goals
مایکل بانگی استانیر در کتاب چطور شروع کنم؟ مینویسد، هر هدفی باید سه ویژگی داشته باشد: دلهرهآور، مهم و هیجانانگیز. در تکنیک هدفگذاری HARD goals نیز به این عناصر به علاوه یک عنصر دیگر اشاره میشود. این تکنیک هدف گذاری شامل بخشهای زیر است:
- از صمیم قلب (Heartfelt)
هرچه نسبتبه هدفی که دارید، احساس قلبی و وابستگی بیشتری داشته باشید، احتمال این که هدف خود را دنبال کنید، بیشتر است.
- متحرک (Animated)
سعی کنید زمانی را که به هدف خود رسیدهاید، تجسم کنید. از تمام حواستان استفاده کنید. در آن لحظه که به هدف خود میرسید، چه صدایی میشنوید؟ چه بویی حس میکنید یا چه مزهای را میچشید؟ شما باید بتوانید با هدف خود به شکل عمیقی ارتباط برقرار کنید. هرچه تصویری که از هدف بهدستآمده ایجاد میکنید، قویتر باشد، بیشتر تلاش میکنید به آن دست یابید.
- مورد نیاز (Required)
آیا هدفی که انتخاب کردهاید، ضرورت دارد؟ اگر فکر کنید که نیازی به رسیدن به هدف مورد نظر ندارید، احتمالاً برای آن تلاش هم نخواهید کرد.
- دشوار (Difficult)
سعی کنید هدفی انتخاب کنید که شما را به چالش بکشد. با این کار بعد از رسیدن به هدف احساس موفقیت میکنید. هدف باید بهاندازهای سخت باشد که شما را از منطقه امن خود بیرون بیاورد. اگر رسیدن به یک هدف خیلی سخت باشد، باعث میشود افراد آن را رها کنند. اما از طرف دیگر هم اگر رسیدن به هدف خیلی آسان باشد، افراد به اندازه کافی احساس تعهد نمیکنند. پس باید به یک نقطه تعادل در این بین رسید.
SMART goals
دومین تکنیکی که میخواهیم به آن اشاره کنیم، SMART goals است که یکی از معروفترین تکنیکهای هدف گذاری، محسوب میشود. این تکنیک از پنج بخش تشکیل شده است:
- خاص یا مشخص (Specific)
اهداف شما نباید کلی و مبهم باشد. برای مثال افزایش حضور در شبکههای اجتماعی میتواند یک هدف برای سازمان شما باشد. اما افزایش تعداد فالوورها در اینستاگرام شرکت میتواند یک هدف مشخص باشد.
- قابل اندازهگیری (Measurable)
هدف شما باید قابل اندازهگیری باشد. برای مثال در چه مدت زمان میخواهید تعداد فالوورهای اینستاگرام خود را تا چه عددی بالا ببرید؟
- دستیافتنی (Achievable)
آیا این هدفی که برای خود انتخاب کردهاید؟ شدنی است؟ برای مثال آیا این زمانی که در نظر گرفتهاید تا به این تعداد فالوور برسید، کافی است؟
- واقعبینانه (Realistic)
اگر همین امروز حساب اینستاگرام خود را راه انداختهاید، آیا به نظرتان واقعبینانه است که در عرض یک ماه ۲ میلیون دنبالکننده داشته باشید؟ قطعاً خیر! پس اهداف خود را واقعبینانه انتخاب کنید.
- محدود به زمان (Time-bound)
برای اهداف خود باید یک چهارچوب زمانی داشته باشید تا بتوانید برای آن برنامهریزی کنید. برای مثال رسیدن به ۱۰هزار فالوور در اینستاگرام تا پایان ماه تیر.
چند نکته برای هدف گذاری بهتر
در کنار استفاده از تکنیکهای بالا، نکات زیر نیز میتوانند مفید باشند.
اهداف خود را بنویسید
فرقی نمیکند، اهدافتان کوچک است یا بزرگ؛ با نوشتن آنها روی کاغذ، میتوانید اهداف خود را همیشه در خاطر داشته باشید. بعد از آن که اهدافتان را نوشتید، آن را در جایی بگذارید که جلوی چشمتان باشد.
اهدافتان را ریز کنید
در خلاصه کتاب بهترین هنوز هم فرصتی برای بهتر شدن دارد آمده است، یکی از دلایلی که هدفها به نتیجه نمیرسند، این است که در ظاهر بسیار بزرگ هستند. درواقع بسیاری از اهداف، هدفهایی هستند که باید در طولانیمدت به آنها برسید. با خردکردن هدف اصلی خود به اهداف کوچکتر، دستیابی به آن را آسانتر کنید.
موانع را شناسایی کنید
واقعبین باشید و هنگام هدف گذاری از موانع چشمپوشی نکنید. از قبل موانع و چالشها را پیشبینی و آنها را یادداشت کنید. در این صورت در زمان مواجهه با مانع، کمتر دچار ترس و دلهره میشوید.
هر بار روی یک هدف تمرکز کنید
به جای این که با یک دست صد هندوانه بردارید، یک هدف را انتخاب کنید و تمام هزینه، انرژی و وقت خود را صرف آن کنید.
به خود جایزه دهید
جیسون ووماک نویسنده کتاب انگیزه شروع معتقد است که باید بعد از آن که به هدفتان رسیدید، برای خود یک جایزه بگیرید. این کار به شما کمک میکند تا برای رسیدن به هدفهای بیشتر، انگیزه داشته باشید. این خلاصه کتاب به شما چند ابزار مفید دیگر نیز معرفی میکند تا بتوانید برای رسیدن به اهداف خود با انگیزه گام بردارید.
اهداف خود را ارزیابی کنید
سعی کنید زمانی که میخواهید به هدفی برسید، در طول مسیر از تجربه خود یادداشتبرداری کنید. در این یادداشتها بنویسید که آیا رسیدن به هدف سخت بود یا خیر؟
همچنین به روشها و مهارتهایی که برای رسیدن به هدف از آنها استفاده کردید، اشاره کنید. چه به هدف خود برسید و چه نرسید، مرور این یادداشتها میتواند به شما کمک کند تا در دفعات بعد بهتر هدفگذاری کنید.
بهترین کتاب ها در زمینه هدف گذاری چه هستند؟
اگر میخواهید در زمینه هدفگذاری مطالعاتی داشته باشید، کتابهای زیر میتوانند به شما کمک کنند:
- بهترین سال زندگیتان از مایکل هیات
- هنر هدفگذاری به روش اسمارت از آنیسا مارکو
- چطور شروع کنم از مایکل بانگی استانیر
- اهداف سخت از مارک مورفی
- اهداف: چگونه میتوان بیشترین بهره را از زندگی خود گرفت از زیگ زیگلار
- تعیین هدف از سوزان بی ویلسون
سخن آخر
به کمک تکنیکهای هدفگذاری میتوانید اهدافی تعیین کنید که هم دستیافتنی باشند و هم شور و شوق کافی را برای شما فراهم کنند تا در وسط راه پشیمان نشوید.
آیا شما از هیچ کدام از این تکنیکهای هدف گذاری در زندگی خود استفاده کردهاید؟ استفاده از آن چه فایدهای برای شما داشته است؟ آیا شما تکینک دیگری نیز میشناسید؟ خوشحال میشویم نظرات خود را با ما در میان بگذارید.
تکنیکهای مختلفی برای هدفگذاری وجود دارد. از بین این تکنیکها SMART goals و HARD goals، دو تکنیک مهم به شمار میآیند.
کتاب چطور شروع کنم از مایکل بانگی استانیر، کتاب بهترین سال زندگیتان از مایکل هیات، کتاب هنر هدفگذاری به روش اسمارت از مارکو، کتاب اهداف سخت از مورفی و... تعدادی از کتابهای خوب در زمینه هدفگذاری هستند.