بهنظر شما، واقعاً هدف چیست؟ قبل از آن که ادامه مقاله را بخوانید، یک لحظه به آن فکر کنید… فکر کردید؟
درست است که این سؤال خیلی ساده به نظر میرسد؛ اما باید بدانید که پاسخ به آن بسیار مهم است. تصور اشتباهی که افراد از اهداف خود دارند، باعث میشود، هرگز به خواستههای خود نرسند. بنابراین بیایید یک بار هم شده این واژه بهظاهر ساده را معنی کنیم.
این مقاله از مجله بوکاپو علاوهبر پاسخ به این سؤال که هدف چیست، ویژگیهای اهداف درست را نیز بررسی میکند. به این ترتیب احتمالاً بعد از خواندن این مقاله میتوانید، برای خود هدفهای صحیح تعیین کنید.
هدف چیست؟
تعاریف مختلفی از هدف وجود دارد. اما در یک تعریف ساده میتوان گفت، هدف تصوری از آینده یا یک نتیجه مطلوب است. یک فرد یا گروهی از مردم آن را تجسم میکنند؛ برای آن برنامهریزی میکنند و برای رسیدن به آن متعهد میشوند.
اهداف تصمیمات و تعهداتی است که افراد اتخاذ میکنند تا یک عادت بد را حذف کنند؛ یک عادت مفید را به چرخه زندگی خود اضافه کنند یا بهطور کلی به موفقیت برسند.
اما این همه آن چیزی نیست که باید درباره هدف بدانید. مهمترین نکته درباره هدف، آشنایی با ویژگیهای آن است که در بخش بعد به آن اشاره میکنیم. ولی قبل از آن بیایید تکلیف خود را با یک واژه دیگر نیز مشخص کنیم. چشمانداز به چه معناست و تفاوت چشمانداز با هدف چیست؟
تفاوت چشم انداز و هدف چیست؟
یکی از اصطلاحاتی که ممکن است با هدف یکی پنداشته شود، چشمانداز است. حال آن که این دو واژه مفاهیم متفاوتی را منتقل میکنند، هرچند به هم مرتبط هستند.
اگر میخواهید اهداف مؤثری برای خود تعیین کنید، نیاز به یک چشمانداز روشن دارید. ضمناً، داشتن اهداف بدون چشمانداز نیز نتایج خوبی در پی ندارد. برای این که بهتر بفهمید تفاوت چشمانداز و هدف چیست، به جدول زیر نگاهی بیندازید.
چشمانداز | هدف |
چشمانداز تصور یک آینده با درونبینی است. شخص بدون آن که بداند چطور میخواهد به یک مقصود برسد، آن را تجسم میکند. | هدف به نتایج خاص و مورد نظر شما اشاره دارد. اهداف نقاط عطفی هستند که به شما کمک میکنند به رویاهای خود برسید. |
چشماندازها شبیه رویا هستند. ممکن است مبهم و حتی غیرعملی باشند. در حد ایده باقی میمانند تا زمانی که توسط اهداف به وقوع بپیوندند. | اهداف قابل دستیابی و عملی هستند. |
چشماندازها موقعیت و منابع شما را در نظر نمیگیرند. | اهداف برای به وقوع پیوستن به منابعی که در اختیار شماست، نیاز دارند. |
چشماندازها نامحدود هستند؛ چراکه هیچ پایانی برای تخیل انسان وجود ندارد. | اهداف نامحدود نیستند. |
چشمانداز یک فرایند تدریجی است. برای تحقق آن به زمان بیشتری نسبتبه اهداف نیاز است. | اهداف معمولاً در یک چکلیست با عمری نسبتاً کوتاه قرار دارند. فرد پس از تکمیل یک هدف سراغ هدف بعدی میرود. |
چشمانداز تصویر واضحی است از این که شما آینده خود را چگونه میبینید. چشمانداز با ارزشها و اولویتهای شما هماهنگ است. شما میتوانید برای آنچه میخواهید انجام دهید، آنچه میخواهید باشید یا آنچه میخواهید داشته باشید، چشماندازی برای خود تعیین کنید.
از آنجایی که مسیر رسیدن به چشمانداز مشخص نیست، افراد با تعیین اهداف نقاط عطفی برای خود ایجاد میکنند. این نقاط عطف راه را به فرد نشان میدهند. اهداف به افراد کمک میکنند تا در مسیر خود متمرکز بمانند.
هدف باید چه ویژگی هایی داشته باشد؟
حال که فهمیدید هدف چیست و چه تفاوتی با چشمانداز دارد، وقت آن است به یک سؤال بسیار مهم بپردازیم؛ یک هدف باید چه ویژگیهایی داشته باشد؟
یکی از کارهای مهمی که هرکس باید برای پیشرفت خود در زندگی یا در کسبوکار انجام دهد، هدفگذاری است. اما هر هدفی نمیتواند برای این کار مفید باشد. اهداف باید دارای ویژگیهای خاصی باشند تا بتوانند عملکرد خوبی داشته باشند.
اهداف باید چالشبرانگیز باشند
براساس یک روش تعیین هدف که OKR نام دارد، افراد باید اهدافی را انتخاب کنند که تا ۷۰ درصد مطمئن هستند، میتوانند به آن برسند. اهداف باید بلندپروازانه باشند؛ چالشی و هیجانانگیز باشند و فرد را با ذوق و شوق از رختخواب بیدار کنند. اهداف نباید بهگونهای باشند که فرد مطمئن باشد، حتماً به آنها میرسد.
برای مطالعه بیشتر درباره OKR میتوانید به خلاصهکتاب مهم ها را بسنجید، مراجعه کنید.
اهداف باید متمرکز بوده و نباید طاقتفرسا باشند
مجموعه اهدافی که در یک بازه زمانی انتخاب میکنید، نباید خیلی پیچیده و طاقتفرسا باشند. همچنین این اهداف باید متمرکز باشند. زمانی که تعداد اهداف زیاد میشود، افراد سردرگم شده، در اولویتبندی کارهای خود دچار مشکل میشوند و نمیتوانند مطمئن باشند که در مرحله بعد، هدف چیست.
اهداف باید مرتبط باشند
شما باید مدام اهداف خود را بازبینی کنید تا ببینید آیا با چیزی که اکنون برای رسیدن به آن تلاش میکنید، مرتبط است یا خیر؟ اهداف اگر با تصویر بزرگی که در ذهن دارید، مرتبط نباشند، تنها زمان شما را تلف میکنند.
اهداف باید مثبت باشند
شما باید اهداف خود را بهصورت مثبت بیان کنید. انسانها در نزدیکشدن به آنچه میخواهند، عملکرد بهتری دارند تا زمانی که میخواهند از چیزی اجتناب کنند. اگر میخواهید بدانید دیگر ویژگیهای یک هدف چیست، میتوانید به این مقاله از بوکاپو مراجعه کنید. در این مقاله به دو تکنیک هدفگذاری اشاره شده است.
پیشنهاد مطالعه: هدف گذاری گام اول موفقیت: دو روش برای تعیین اهداف مناسبنشانه های یک فرد هدفمند چه هستند؟
افرادی که هدفمند هستند، دارای ویژگیها و رفتارهایی هستند که آنها را از آدمهای بیهدف متمایز میکند. یک فرد هدفمند فقط به شخصی گفته نمیشود که در یک مسابقه بزرگ جایزه برده باشد یا کار خیلی مهمی کرده باشد.
هدفمند زندگیکردن فراتر از این مسائل است. بنابراین اگر میخواهید بدانید نشانههای یک فرد باهدف چیست و آیا شما در این دستهبندی جای دارید یا خیر، لیست زیر را دنبال کنید.
- همیشه یک چشمانداز روشن از جایی که میخواهید به آن برسید، دارید.
- حتی اگر شرایط سخت شود، به راه خود ادامه میدهید.
- حتی با وجود اشتباهات، موانع، آزمون و خطاها و ناامیدیهایی که برایتان به وجود آمده است، با لذت به گذشته نگاه میکنید و پشیمان نیستید.
- شما در لحظه زندگی میکنید و فقط روی کاری که در حال حاضر انجام میدهید، تمرکز میکنید. (پیشنهاد مطالعه: هنر در لحظه زندگی کردن)
- وقتی میخواهید تغییری در زندگی خود ایجاد کنید، از همین الان دست به کار میشوید و آن را به تأخیر نمیاندازید.
- شما با خودتان صادق هستید؛ پس هر قولی به خود بدهید، آن را باور میکنید.
- شما میدانید چه چیزی میخواهید و چرا آن را میخواهید.
- نظم و انضباط شخصی دارید.
یک فرد هدفمند هرگز بهسادگی تسلیم نمیشود. در بخشی از کتاب خودت را به فنا نده نقل قولی از آرنولد شوارتزِنِگر میخوانیم که به این نکته به خوبی اشاره میکند.
او معتقد است بیشتر موفقیتهای انسان حاصل تحمل ناراحتی، خطر و عدم قطعیت است. بنابراین کسی که هدفمند است در مسیر اهداف خود ثابتقدم باقی میماند و خیلی زود با کوچکترین مشکلی از مسیر رسیدن به اهدافش بازنمیگردد.
راه هایی برای هدفگذاری درست
در تحقیقات نشان داده شده است، ارتباط مستقیمی بین تعیین اهداف و رسیدن به موفقیت وجود دارد. البته صرف هدفگذاری شما را به موفقیت نمیرساند. بلکه اهداف باید بهدرستی تعیین شوند. پس راه درست برای انتخاب هدف چیست؟ جواب را در این بخش از مقاله بیابید.
- اهداف زیادی را با هم در یک زمان تعیین نکنید؛
- یک هدف که از همه مهمتر است، انتخاب کنید و به آن پایبند بمانید؛
- هدف و انگیزهای که برای رسیدن به آن دارید را در جایی بنویسید؛
- هدف خود را در ذهن مجسم کنید تا بفهمید، دقیقاً چه میخواهید.
اهداف در عین این که باید بلندپروازانه باشند، باید واقعبینانه نیز باشند. شما باید سعی کنید هنگام هدفگذاری موانعی را که ممکن است در وسط مسیر گریبانگیر شما شود، بیابید. سپس راهحلی برای آنها پیدا کنید. شما همچنین باید اهداف خود را ارزیابی کنید تا استقامت آن را بسنجید.
برای آشنایی بیشتر با این موضوع میتوانید از خلاصهکتاب چطور شروع کنم؟ استفاده کنید.
سخن آخر
این روزها، مخصوصاً با داغشدن فضای توسعه فردی، واژه هدف بسیار شنیده میشود. ما سعی کردیم در این مقاله به این سؤالها پاسخ دهیم که هدف چیست؛ چه تفاوتی با چشمانداز دارد و یک هدف خوب دارای چه ویژگیهایی است. حالا این بار نوبت شماست. به ما بگویید، از نظر شما یک هدف خوب چه هدفی است و چگونه باید هدفگذاری کرد؟
راستی اگر به توسعه مهارتهای فردی علاقهمندید، پیشنهاد ویژهای برای شما داریم. به سایت بوکاپو سری بزنید تا به دنیایی از خلاصهکتابهای متنوع در حوزه توسعه فردی دسترسی پیدا کنید. اینجا بوکاپوست، سرزمین خلاصهکتابهای مفید و خواندنی!
چشمانداز تصویری از آینده است که فرد هنوز به درستی نمیداند چگونه میخواهد به آن برسد. حال آن که اهداف نقاط عطف مشخصی هستند که نتایج خاصی را در پی دارند.
یگ هدف درست چالشبرانگیز؛ مرتبط و مثبت است. رسیدن به یک هدف درست خیلی طاقتفرسا و سخت نیست.