ثبت نام و دریافت هدیه
«دیگر بس است! بازاریابی سنتی را رها کنید. دست به نوآوری بزنید و یک محصول یا خدمت منحصربهفرد درست کنید. شما به یک گاو بنفش نیاز دارید» این جملات، خلاصه‌ای از استراتژی گاو بنفش است.
ست گادین در کتاب گاو بنفش از ایده‌ای صحبت کرد که پس از انتشار آن سال‌ها کسبوکارها را به جنب‌وجوش انداخت؛ اما این گاو بنفش چیست و به چه مفهومی اشاره دارد. با این مقاله از مجله بوکاپو همراه باشید تا بیشتر در این‌باره صحبت کنیم.
گاو بنفش چیست؟
اجازه دهید برای این که به شما توضیح دهیم، گاو بنفش چیست شما را به یک سفر رویایی ببریم. فرض کنید آخر هفته شده است و می‌خواهید به‌همراه خانواده به حومه شهر بروید و از دیدن طبیعت لذت ببرید.
دو طرف جاده مراتع سبز دیده می‌شود و تا چشم کار میکند گاوهای سیاه یا قهوه‌ای در حال چریدن هستند. احتمالاً شما در ابتدا از دیدن این مناظر شگفت‌زده می‌شوید و از آن عکس می‌گیرید؛ اما اگر قرار باشد این توده عظیم از گاوها هرگز تمام نشوند، فکر می‌کنید این منظره تا کی میتواند برای شما جذاب باشد؟
حقیقت این است که منظره بالاخره برای شما تکراری می‌شود. حال فرض کنید در بین تمام این گاوها یک گاو بنفش دیده شود، چه اتفاقی می‌افتد؟ ممکن است به‌طور ناگهانی ترمز کنید و به این گاو بنفش توجه کنید.
این گاو بنفش چیزی است که ست گادین به آن فکر کرده است و در کتابی به همین نام درباره آن صحبت کرده است. کتاب او در حوزه بازاریابی است و در این کتاب از استراتژی گاو بنفش صحبت میکند.
این استراتژی درباره این حرف می‌زند که مصرف‌کنندگان هر روز تعداد زیادی چیزهای کسل‌کننده می‌بینند (گاو قهوه‌ای)؛ اما اگر آن‌ها یک گاو بنفش ببینند میتوانید تقریباً مطمئن باشید که آن‌ها هرگز این گاو را فراموش نمی‌کنند.
کتاب گاو بنفش چیست؟
در سال ۲۰۰۳ کتابی با نام گاو بنفش به بازار آمد. در این کتاب ست گادین داستانی شبیه‌به داستانی که ما در ابتدای این مقاله‌ای آورده‌ایم تعریف میکند. از آنجایی که ست گادین فردی فعال در حوزه بازاریابی بوده است، زمانی که این لحظات کسالت‌بار را تجربه میکند و به گاو بنفش می‌اندیشد، به این فکر میکند که این مسئله میتواند در حوزه تجارت و کسب‌وکار هم صدق کند.
او ایده‌اش را در این کتاب می‌نویسد و بعد از انتشار، نسخه‌های بی‌شماری از آن فروخته می‌شود. از آن زمان تاکنون بسیاری از مدیرعامل‌ها، صاحبان مشاغل و بازاریابان به این فکر می‌کنند که چگونه می‌توانند از استراتژی گاو بنفش در کسب‌وکار و تجارت خود استفاده کنند؟
ست گادین معتقد است در بازاری که همه مثل گاوهای سیاه یا قهوه‌ای شده‌اند، برای این که بتوانید توجه مخاطبین را جلب کنید باید متفاوت باشید. اگر متفاوت باشید میتوانید مثل یک گاو بنفش در انبوه گاوهای یک‌رنگ دیده شوید.
ست گادین می‌گوید شما باید بتوانید چیزی بسازید که آنقدر منحصربهفرد و متفاوت باشد که بتواند به‌صورت خودکار تمام توجه‌ها را به خودش جلب کند. او به خوانندگان کتابش می‌گوید در هر کاری که می‌خواهند انجام دهند و هر چیزی که می‌خواهند بسازند باید گاو بنفش را در نظر بگیرند.
ست گادین استاد بازاریابی است و یکی از محبوب‌ترین کتاب‌هایش همین گاو بنفش است. اگر می‌خواهید خلاصه‌ای از کتاب گاو بنفش را مطالعه کنید، میتوانید روی لینک بزنید و از خواندن آن لذت ببرید.
استراتژی گاو بنفش چیست؟
بازاریابی سنتی بر ۴ اصل استوار است که به آن P4 یا آمیخته بازاریابی گفته می‌شود. این P4 شامل موارد زیر می‌شود:
- محصول (Product)
- قیمت (Pricing)
- تبلیغات (Promotion)
- مکان (Positioning)
البته چند مورد دیگر نیز می‌توان به آن اضافه کرد. ست گادین مدعی شده است که بدون پنجمین P یعنی Purple Cow تمام تلاش‌هایی که در حوزه‌های دیگر انجام می‌شود هدر می‌رود.
او می‌گوید ما در عصری هستیم که سرویس‌های رسانه‌های جمعی به‌طور فزاینده‌ای در حال مبارزه هستند تا توجه ما را به خود جلب کنند. از طرف دیگر اکثر محصولاتی که در قفسه‌ها دیده می‌شوند، تفاوت‌های جزئی با هم دارند.
در چنین شرایطی به گاو بنفش نیاز پیدا می‌کنیم. مردم توسط پیام‌های تبلیغاتی بمباران می‌شوند؛ بنابراین آن‌ها را نادیده می‌گیرند. آن‌ها از محصولات تکراری خسته‌اند؛ پس به یک چیز منحصربهفرد و متمایز نیاز دارند.
او می‌گوید شرکت‌های موفق به جای تمرکز روی تبلیغات چاپی یا آگهی‌های بازرگانی باید تلاش کنند تا یک محصول هیجان‌انگیز درست کنند. ست گادین بعدها در سال ۲۰۱۸ کتاب دیگری با نام بازاریابی یعنی این نوشت.
این کتاب نیز به یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌ها تبدیل شد. او در این کتاب نیز به این مسئله اشاره میکند که دوران تبلیغات انبوه تمام شده است و به بازاریابی در عصر اینترنت می‌پردازد. اگر دوست دارید در این رابطه اطلاعات بیشتری کسب کنید، میتوانید خلاصه کتاب بازاریابی یعنی این را در بوکاپو مطالعه کنید.
مزایای استفاده از استراتژی گاو بنفش چیست؟
در دوره‌ای که استراتژی گاو بنفش مطرح شد، کسب‌وکارهای مختلف به‌شدت علاقه‌مند شدند تا از این روش به سود کسب‌وکار خود استفاده کنند. آن‌ها با استفاده از این استراتژی توانستند توجه مشتریان بالقوه را به‌سمت خود جلب کنند.
پیروی از توصیه‌های ست گادین به این معناست که با منحصربه‌فردکردن محصولات میتوانید کاری کنید که مردم بهتنهایی و بدون کمک‌گرفتن از استراتژی‌های تبلیغاتی سنتی درباره محصول شما صحبت کنند.
برای این که متمایز از دیگران شوید، باید به یک گاو بنفش تبدیل شوید تا در یادها بمانید. زمانی که متفاوت هستید، مردم درباره محصول شما صحبت خواهند کرد. حتی حالا که در عصر دیجیتال زندگی می‌کنیم، بهترین تبلیغات برای محصولات شما تبلیغات دهانبهدهان است.
ست گادین می‌گوید تنها راه برای موفقیت واقعی ریسک‌کردن و ساخت یک محصول قابل توجه است.
برای این که مورد توجه قرار بگیرید باید چه کار کنید؟
شما قرار است منحصربهفرد باشید. خیلی واضح است که نمی‌توانیم یک فرمول عمومی برای تبدیل محصول شما به گاو بنفش ارائه کنیم. بااین‌حال ست گادین چند اصل و ایده را در این رابطه پیشنهاد می‌دهد.
اگر می‌خواهید براساس استراتژی گاو بنفش عمل کنید تا بیشتر مورد توجه قرار بگیرید، میتوانید از دستورالعمل زیر پیروی کنید:
- آمیخته بازاریابی را در نظر بگیرید.
- در هر قسمت آن یک فهرست از ویژگی‌های ارزشمند درست کنید و ببینید آیا میتوانید در آن حوزه بهترین باشید؛ برای مثال بادوام‌ترین، ساده‌ترین، پیچیده‌ترین، دلسوزترین، باحال‌ترین، سرگرم‌کننده‌ترین و… .
- تست کنید، ببینید که کدام یک از آن‌ها به احتمال زیاد نتیجه مورد نظر را به شما ارائه می‌دهد.
همچنین برای تولید گاو بنفش سعی کنید نیازها و دغدغه‌های مشتریان خود را شناسایی کنید؛ رقبای خود را تحلیل کنید و خلاقیت به خرج دهید.
رابطه ویروس با گاو بنفش چیست؟
ست گادین معتقد است یک ایده منحصربهفرد مثل یک ویروس عمل میکند. از یک شخص بیمار ممکن است ده‌ها یا صدها نفر بیمار شوند. کافی است کرونا را به یاد بیاورید؛ (چه دوران وحشتناکی بود).
ست گادین در این کتاب می‌گوید که باید روی مشتریانی تمرکز کنید که حاضرند چیزهای جدید را امتحان کنند و درباره آن با دیگران حرف بزنند.
شاید هر کسی حاضر نباشد گاو بنفش شما را بخرد؛ اما این دسته از افراد چون به محصولات جدید علاقه دارند، محصول شما را می‌خرند و با صحبت درباره آن مثل پخش‌شدن یک ویروس باعث می‌شوند محصول شما بیشتر دیده شود.
اگر می‌خواهید بدانید محصول شما چگونه میتواند بر سر زبان‌ها بیفتد، خلاصه کتاب مسری را در بوکاپو مطالعه کنید.
سخن آخر
ست گادین یک سخنران، کارآفرین و فرد بسیار معروفی در حوزه بازاریابی است. به همین دلیل افراد بسیار زیادی افکار و ایده‌های او را دنبال می‌کنند. گاو بنفش یکی از ایده‌های پرسروصدای او بود که سعی کردیم در این مقاله به آن نگاهی بیندازیم.
گاو بنفش به محصولی اشاره میکند که آنقدر منحصربهفرد است که خودش، خودش را تبلیغ میکند. برخی می‌گویند که عصر گاو بنفش تمام شده است؛ اما فراموش نکنید که کل صنعت تبلیغات برای مدت بسیار طولانی روی استراتژی گاو بنفش استوار بود.
برای مدت‌ها آژانس‌ها بر سر اینکه چه کسی میتواند تبلیغات قابل توجه‌تر و متفاوت‌تری ارائه کند، رقابت می‌کردند. نظر شما چیست؟ به نظر شما این استراتژی هنوز هم میتواند کار کند؟ یا این که این گاو بنفش دیگر پیر شده و وقت مردنش فرا رسیده است؟
استراتژی گاو بنفش به محصولی اشاره میکند که بسیار منحصربهفرد است. به همین دلیل میتواند بهتنهایی خودش را تبلیغ کند. از نظر ست گادین برای این که بین تمام محصولات مشابه موجود در بازار دیده شوید، باید متفاوت و منحصربهفرد باشید.
با استفاده از این استراتژی میتوانید کاری کنید که بدون نیاز به تبلیغات سنتی خود مردم درباره شما صحبت کنند. این کار به تبلیغ دهانبهدهان شما کمک میکند.
