آیا تا به حال به این فکر کردهاید که تمام تاریخ بشر را، از آغاز تمدن تا دوران مدرن، میتوان در یک مجموعه منسجم و خواندنی خلاصه کرد؟ این دقیقاً همان شاهکاری است که یک فیلسوف و تاریخنگار آمریکایی به نام ویل دورانت انجام داد.
شاید شما یک دانشجو باشید که به دنبال منبعی معتبر برای درک ریشههای فرهنگ جهانی است، یا یک مدیر پرمشغله که میخواهد در کوتاهترین زمان، درسهایی عمیق از تاریخ بیاموزد. در هر صورت، نام ویل دورانت برای شما آشناست. او با قلم شیوا و نگاه جامع خود، مرزهای میان رشتههای مختلف را برداشت و تاریخ را از یک رشته خشک و آکادمیک، به داستانی جذاب و آموزنده تبدیل کرد.
خواندن در مورد ویل دورانت و آثار او نه تنها دانش شما را افزایش میدهد، بلکه نگرش شما را نسبت به جهان تغییر خواهد داد. در این مقاله از مجله بوکاپو، به عنوان دوست راهنمای شما، عمیقاً به زندگی این متفکر بزرگ میپردازیم؛ از ریشههای او تا آثار جاودانهاش، بهویژه شاهکار بیبدیلش، یعنی تاریخ تمدن ویل دورانت. آمادهاید تا با یکی از بزرگترین معلمان تاریخ آشنا شوید؟ پس با ما همراه باشید.
ویل دورانت که بود؟
ویل دورانت (Will Durant)، فیلسوف، تاریخنگار و نویسنده آمریکایی، یکی از برجستهترین چهرههای فکری قرن بیستم است. او بیش از هر چیز با مجموعه یازده جلدی «تاریخ تمدن» شناخته میشود، اثری که با همکاری همسرش، آریل دورانت، خلق شد. دورانت یک تاریخنگار به مفهوم سنتی نبود؛ بلکه یک راوی و مفسر بود که سعی داشت فلسفه، هنر، علم و سیاست را در یک بستر واحد، یعنی تمدن بشری، به هم پیوند دهد. او اعتقاد داشت که تاریخ نه تنها باید ثبت شود، بلکه باید درسهایی برای زندگی امروز به ما بیاموزد. شیوه نگارش او، ترکیبی از دقت آکادمیک و جذبه ادبی، باعث شد که آثارش فراتر از محافل دانشگاهی، به خانههای میلیونها خواننده در سراسر جهان راه یابد. او تلاش کرد تا با رویکردی انسانگرایانه، تاریخ را برای عموم مردم قابل دسترس و دلپذیر سازد.
پیشنهاد مطالعه: ارنست گامبریچ کیست؟
ویل دورانت اهل کجاست؟
ویل دورانت در ۵ نوامبر ۱۸۸۵ میلادی در شهر نورث آدامز (North Adams)، واقع در ایالت ماساچوست آمریکا، به دنیا آمد. او اصالتاً کانادایی-فرانسوی و از یک خانواده کاتولیک رومی بود. محیط خانوادگی و تربیتی او، زمینهساز اولیه برای آشنایی او با مباحث فلسفی و دینی شد. زندگی او در یک جامعه مذهبی و مهاجرنشین، در شکلگیری دیدگاههای گستردهترش در مورد فرهنگها و ادیان مختلف جهان بیتأثیر نبود. اگرچه او بعداً از دین سنتی فاصله گرفت؛ اما ریشههایش در یک محیط فرهنگی چندگانه، به او کمک کرد تا درک عمیقتر و جامعتری از تنوع تمدنهای بشری پیدا کند. این زمینه فرهنگی، بعدها در آثارش به عنوان یک تاریخنگار جهانی، کاملاً مشهود است.
پیشنهاد مطالعه: زندگینامه مت هیگ؛ روایت قهرمانی که قرار را به فرار ترجیح داد!
ویل دورانت چه دینی داشت؟
ویل دورانت در یک خانواده کاتولیک رومی رشد کرد و حتی در جوانی، قصد داشت کشیش شود. او تحصیلات اولیه خود را در مدارس مذهبی گذراند و مدتی نیز در حوزه علمیه سنت پیتر، فلسفه و الهیات مطالعه کرد. با این حال، در دوران جوانی و پس از آشنایی عمیقتر با متون فلسفی و علمی، به تدریج از ایمان مذهبی سنتی دور شد و به یک موضع فلسفی شکاک و انسانگرا رسید. او خود را یک «آگنوستیک» (ندانمگرا) مینامید، به این معنی که وجود یا عدم وجود خدا را نامعلوم میدانست. با این حال، او به عنوان یک انسان آزاد اندیش، عمیقاً به ارزشهای اخلاقی و معنوی ادیان مختلف احترام میگذاشت و این موضوع را به خوبی در مباحث خود در مورد ادیان بزرگ جهان نشان داده است.
پیشنهاد مطالعه: بهترین کتاب های فلسفی که باید خواند؛ ۵۹ کتاب مهم و کاربردی
کودکی و نوجوانی ویل دورانت
کودکی ویل دورانت در یک محیط ساده و مذهبی گذشت. او از همان سنین پایین، عشق شدیدی به مطالعه و دانش نشان داد. والدینش او را تشویق کردند تا در مسیر مذهبی پیش برود و برای مدتی نیز به نظر میرسید که او این مسیر را ادامه خواهد داد. او در سال ۱۹۰۳ از دبیرستان سنت پیتر و در سال ۱۹۰۷ از کالج سنت پیتر در جرزی سیتی فارغالتحصیل شد. در دوران نوجوانی، آشنایی او با آثار نویسندگان و فیلسوفانی چون اسپینوزا و داروین، نقطه عطفی در زندگی فکری او بود. این آشناییها، کمکم او را به سمت پرسشگری و تفکر انتقادی سوق داد و مسیر او را از کلیسا به سمت دانشگاه و در نهایت، به تاریخ تغییر داد. این دوران، سنگ بنای علاقه او به مطالعه تطبیقی تمدنها را پایهگذاری کرد.
پیشنهاد مطالعه: دارون عجم اوغلو: اقتصاددانی که از دموکراسی و آزادی می گوید
بزرگسالی ویل دورانت چگونه گذشت؟
دوران بزرگسالی ویل دورانت، دورانی پربار از تدریس، نویسندگی و پژوهش بود. پس از فارغالتحصیلی، او مدتی به تدریس لاتین و فرانسوی در یک مدرسه مذهبی پرداخت، اما به دلیل دیدگاههای سوسیالیستی و آزادیخواهانهاش، این شغل را ترک کرد. سپس به کالج کلمبیا رفت و در آنجا دوره دکترای فلسفه خود را تکمیل کرد. مهمترین بخش بزرگسالی او، به تدریس فلسفه و آموزش بزرگسالان در نیویورک گذشت. سخنرانیهای پرشور او در مورد فلسفه و تاریخ، بسیار محبوب بودند و همین تجربیات او را به سمت نگارش کتابهای ویل دورانت سوق داد. این سالها بود که او پروژه عظیم «تاریخ تمدن ویل دورانت» را آغاز کرد و تمام عمر خود را وقف آن کرد.
پیشنهاد مطالعه: اوپنهایمر؛ مردی که آتش را به ارمغان آورد
همسر ویل دورانت کیست؟
همسر ویل دورانت، آریل دورانت (Ariel Durant)، یکی از مهمترین شرکای زندگی و حرفهای او بود. آنها در سال ۱۹۱۳ ازدواج کردند. آریل، که در اصل خایا کافمن (Chaya Kaufman) نام داشت، یکی از شاگردان ویل در مدرسه سوسیالیستی فرر بود و تفاوت سنی زیادی با او داشت. همکاری این زوج، فراتر از یک زندگی مشترک بود؛ آریل نقش مهمی در پژوهش، ویرایش و نگارش «تاریخ تمدن» داشت. ویل دورانت در ابتدا به تنهایی نگارش را آغاز کرد، اما از جلد هفتم به بعد، نام آریل نیز به عنوان نویسنده مشترک بر روی جلد ظاهر شد. او همیشه از آریل به عنوان الهامبخش و همکار بیبدیلش یاد میکرد، و این همکاری نمونهای بینظیر از تلاش مشترک در دنیای ادبیات است.
آیا ویل دورانت فرزندی دارد؟
بله، ویل دورانت و همسرش آریل، یک فرزند داشتند. آنها صاحب یک دختر به نام اتل (Ethel) شدند. اگرچه زندگی خصوصی آنها به اندازه فعالیتهای فکریشان در کانون توجه نبود، اما خانواده برای آنها ارزش زیادی داشت. ویل دورانت در آثار خود به اهمیت روابط عاطفی و خانوادگی در ساختار زندگی بشری اشاره کرده است. داشتن فرزند و تجربه پدری، قطعاً در عمق و گرمای نگاه او به تاریخ و طبیعت انسان بیتأثیر نبود. این دیدگاههای خانوادگی و شخصی، به او کمک کرد تا روایتهای تاریخی خود را با درک بیشتری از احساسات و انگیزههای انسانی درآمیزد.
مهم ترین آثار ویل دورانت چه هستند؟
مهمترین اثر ویل دورانت که بیش از همه او را در سراسر جهان مشهور کرده است، مجموعه عظیم «تاریخ تمدن» است. با این حال، او آثار مهم دیگری نیز در زمینه فلسفه و زندگینامه دارد که هرکدام به نوبه خود، چراغ راهی برای علاقهمندان به دانش و خرد هستند. کتابهای ویل دورانت، نمایانگر ذهنی کنجکاو و متعهدی است که تلاش کرد تا پاسخهای بزرگ، زندگی را در طول تاریخ پیدا کند.
کتاب تاریخ تمدن ویل دورانت (The Story of Civilization)
این شاهکار ۱۱ جلدی، حاصل بیش از ۴۰ سال تلاش مستمر ویل و آریل دورانت است و بزرگترین سهم آنها به ادبیات جهانی محسوب میشود. تاریخ تمدن ویل دورانت، یک بررسی جامع از سیر تکامل فرهنگ بشر از مشرق زمین باستان تا دوران ناپلئون است. این اثر نه تنها به رویدادهای تاریخی میپردازد، بلکه به طور همزمان، فلسفه، ادبیات، علم، هنر و دین هر دوره را نیز مورد کاوش قرار میدهد. دورانت با یک دیدگاه منصفانه و جهانی، به تمدنهایی چون ایران، هند، چین و تمدن اسلامی، سهم درخور توجهی میدهد. مطالعه این مجموعه، درک عمیق و چندجانبهای از چگونه شکلگیری دنیای امروز به دست میدهد و به همین دلیل، یک منبع بیبدیل برای هر خواننده جدی است.
کتاب تاریخ فلسفه ویل دورانت (The Story of Philosophy)
این کتاب، پیش از «تاریخ تمدن» و در سال ۱۹۲۶ منتشر شد و شهرت اولیه را برای دورانت به ارمغان آورد. تاریخ فلسفه ویل دورانت، با سبکی بسیار شیوا، داستانی و جذاب، به زندگی و عقاید برجستهترین فیلسوفان غربی، از سقراط و افلاطون تا اسپینوزا و نیچه میپردازد. این کتاب با شکستن مرزهای آکادمیک، فلسفه را از یک رشته خشک و دور از دسترس، به یک موضوع جذاب برای عموم مردم تبدیل کرد. دورانت در این اثر ثابت کرد که عمیقترین مفاهیم فلسفی نیز میتوانند به زبانی ساده و گیرا بیان شوند تا هر کسی که در جستجوی خرد است، بتواند از آن بهره ببرد.
کتاب لذات فلسفه ویل دورانت (The Pleasures of Philosophy)
«لذات فلسفه» که در سال ۱۹۲۹ و ابتدا با عنوان «عمارت فلسفه» منتشر شد، اثری عمیق و در عین حال دلنشین از ویل دورانت است که به بررسی مسائل اساسی زندگی و سرنوشت بشر میپردازد. این کتاب ویل دورانت، فلسفه را به عنوان یک راهنما برای زندگی روزمره معرفی میکند و به موضوعاتی چون عشق، ازدواج، روابط جنسی، اخلاق، دین و سیاست میپردازد. دورانت در این کتاب، با همان قلم پرشور همیشگی، تلاش میکند تا نشان دهد چگونه تفکر فلسفی میتواند به ما در یافتن آرامش، معنا و هدف در دنیای پرهیاهوی مدرن کمک کند و به زندگی ما «لذت» بیشتری ببخشد.
کتاب درباره معنی زندگی ویل دورانت (On the Meaning of Life)
کتاب معنای زندگی ویل دورانت، در واقع مجموعهای از نامهها و مقالاتی است که دورانت در پاسخ به این پرسش بزرگ که «معنی زندگی چیست؟» گردآوری کرده است. دورانت از افراد برجستهای چون مهاتما گاندی، جواهرلعل نهرو و… همین سؤال را پرسید و پاسخهای آنها را در کنار تأملات عمیق خود قرار داد. این اثر یک خودکاوی فلسفی است که صداهای مختلفی را در مورد هدف نهایی زندگی انسان ارائه میدهد. این کتاب کوتاه، عمیق و بسیار تأملبرانگیز، یک راهنمای عالی برای کسانی است که به دنبال پاسخهای شخصی خود در مورد هستی هستند.
کتاب تفسیرهای زندگی ویل دورانت (Interpretations of Life)
این کتاب که در سال ۱۹۷۰ و با همکاری آریل دورانت منتشر شد، مجموعهای از زندگینامهها و تحلیلهایی از متفکران و ادیبان بزرگ جهان است. «تفسیرهای زندگی» به نوعی ادامه رویکرد دورانت در «تاریخ فلسفه» است، با این تفاوت که این بار بر نویسندگان و متفکرانی تمرکز دارد که مستقیماً در سنت فلسفی جای نمیگیرند، اما تأثیر عمیقی بر شکلگیری دیدگاههای انسانی داشتهاند. این اثر نشان میدهد که چگونه بزرگترین ذهنها، معنای زندگی را در هنر، ادبیات و اندیشههای خود تفسیر کردهاند و به ما در درک پیچیدگیهای وجود یاری میرسانند.
کتاب درس های تاریخ ویل دورانت (The Lessons of History)
این کتاب کوتاه و عمیق، در سال ۱۹۶۸ منتشر شد و حکم عصارهای از حکمت و بینشهایی را دارد که دورانت در طول چهار دهه تحقیق برای «تاریخ تمدن» به دست آورده است. در این اثر، درس های تاریخ ویل دورانت، به صورت فشرده، درباره طبیعت انسان، اخلاق، اقتصاد، حکومت، جنگ و رشد تمدنها ارائه شده است. دورانت در این کتاب با بینشی تلخ و شیرین، الگوهای تکرار شونده تاریخ را آشکار میکند و به خواننده کمک میکند تا رویدادهای جاری را در یک چارچوب تاریخی بزرگتر ببیند. این کتاب یک راهنمای عملی برای درک چگونگی عمل کردن جهان است.
مهمترین فعالیتهای ویل دورانت در طول زندگیاش
ویل دورانت نه تنها یک نویسنده، بلکه یک فعال اجتماعی و یک معلم مادامالعمر بود. او در اوایل زندگی، عمیقاً تحت تأثیر اندیشههای سوسیالیستی قرار گرفت و در مدرسه مدرن فرر (Ferrer Modern School) به تدریس پرداخت. او معتقد بود که دانش باید برای همه قابل دسترسی باشد و این باور، او را به سمت آموزش بزرگسالان سوق داد. سخنرانیهای او در انجمن کارگران در مورد تاریخ فلسفه، هسته اولیه کتاب پرفروش «تاریخ فلسفه» شد. سفرها و مطالعات گسترده او، به ویژه برای تکمیل «تاریخ تمدن»، او را به یک مسافر و محقق جهانی تبدیل کرد. این فعالیتها و تعامل مستقیم با مردم، به او اجازه داد تا صدایی قابل اعتماد و تأثیرگذار در میان عموم داشته باشد و پایههای EEAT (تجربه، تخصص، اقتدار و اعتماد) را در آثارش تثبیت کند.
مهمترین نظریههای ویل دورانت چه بودند؟
ویل دورانت بیشتر به دلیل روایتهای تاریخیاش شناخته میشود، اما در پس این روایتها، نظریههای فلسفی مهمی نهفته است. یکی از مهمترین آنها، نظریه «وحدت تمدن» است. او معتقد بود که تمدنها، با وجود تفاوتها، ریشههای مشترکی دارند و به طور مداوم از یکدیگر تأثیر میپذیرند. به اعتقاد او، تاریخ بشر یک کل واحد است و نه مجموعهای از رویدادهای مجزا.
نظریه دیگر، تأکید او بر «نقش فردیت در تاریخ» بود. دورانت برخلاف برخی تاریخنگاران که فقط بر نیروهای اقتصادی و اجتماعی تأکید دارند، اهمیت رهبران بزرگ و قهرمانان را در تغییر مسیر تاریخ، همانطور که در قهرمانان تاریخ ویل دورانت آمده، برجسته کرد.
او همچنین در کتاب «درسهایی از تاریخ» به طور تلویحی به «تکرارپذیری الگوها» اشاره میکند؛ این که طبیعت انسان در طول هزاران سال تغییر چندانی نکرده و ما میتوانیم از اشتباهات و موفقیتهای گذشتگان درس بگیریم. این دیدگاهها، اثر ویل دورانت را بسیار فراتر از یک ثبت ساده رویدادها برده است.
آیا ویل دورانت به ایران سفر کرده است؟
بله، سفر ویل دورانت به ایران و بسیاری از کشورهای دیگر، بخشی ضروری از فرhیند تحقیق برای نگارش «تاریخ تمدن» بود. برای نگارش جلد چهارم این مجموعه، با عنوان «عصر ایمان» که بخشهای مهمی از تاریخ اسلام و ایران را پوشش میدهد، او و همسرش آریل به خاورمیانه سفر کردند. این سفرها به آنها کمک کرد تا درک مستقیم و دست اولی از فرهنگها، بناهای تاریخی و مردمی که درباره آنها مینوشتند، کسب کنند. این رویکرد تجربی، به اعتبار و عمق نوشتههای او در مورد تمدنهای غیر غربی، مانند نظراتش در مورد تمدن اسلامی، بسیار افزود. این سفرها و تجربیات میدانی، دلیلی بر تخصص و اعتبار بالای آثار اوست.
درنگی در عظمت تمدنها به کمک ویل دورانت
ویل دورانت و همسرش آریل، بیش از هر چیز به ما آموختند که تاریخ یک انبار خاکگرفته از اسناد قدیمی نیست؛ بلکه یک گنجینه عظیم از تجربیات انسانی، درسهای ماندگار و الهامبخش است. از «تاریخ فلسفه ویل دورانت» که مفاهیم سنگین را شیرین میکند تا «تاریخ تمدن ویل دورانت» که ما را به سفری ۴۰ هزار ساله میبرد، هر اثر ویل دورانت دروازهای به سوی دانشی است که میتواند زندگی ما را متحول کند.
ما در بوکاپو عصاره دانش و حکمت این بزرگان را در اختیار شما قرار میدهیم. همین امروز به جمع هزاران فارسیزبان بپیوندید که مسیر یادگیری خود را با Bookapo متحول کردهاند. فرصت را از دست ندهید! با عضویت در اپلیکیشن بوکاپو، شما میتوانید خلاصههای کلیدی از صدها عنوان اثرگذار را، هم به صورت متنی و هم به صورت صوتی، دریافت کنید. دانش قدرت است و ما این قدرت را در کوتاهترین زمان ممکن به دستان شما میرسانیم.
همین حالا روی دکمه ثبتنام کلیک کنید و اولین خلاصه رایگان خود را دریافت نمایید! دانش، در دستان شماست.
ویل دورانت یک شهروند آمریکایی بود. او در ایالت ماساچوست ایالات متحده متولد شد، هرچند ریشههای خانوادگی او به کانادا بازمیگشت.
ویل دورانت جمله معروفی دارد که میگوید: «دین، در درجه اول، رنجها و مشکلات زندگی را برای طبقات فقیر و محروم تسلی میدهد.» او معتقد بود که دین، علیرغم دوری از موضع سنتیاش، نقشی حیاتی در حفظ نظم اجتماعی و اخلاق بشری ایفا کرده است.
در «تاریخ تمدن»، ویل دورانت آزادی زنان را تا حد زیادی پیامد توسعه اقتصادی و پیشرفتهای صنعتی میداند. او استدلال میکند که صنعتی شدن و ورود زنان به نیروی کار، نقشهای سنتی خانگی را تغییر داد و استقلال مالی و اجتماعی بیشتری برای آنها به ارمغان آورد.
ویل دورانت در «درسهایی از تاریخ» و سایر آثارش، نظریه عقل فردی را به نوعی توهم تعبیر میکند. او میگوید که اکثریت عقاید ما، باورهای جامعه، قوم، طبقه یا زمان ما هستند که بدون دلیل یا برهان پذیرفته شدهاند. او معتقد است که عقلانیت فردی ما، عمیقاً تحت تأثیر میراث اجتماعی و تاریخی است.
از نظر ویل دورانت، همکاری و نظم اجتماعی رکن مهم حیات بشری است. او در «درسهایی از تاریخ» توضیح میدهد که در طول تاریخ، موفقیت یک جامعه نه به دلیل هوش فردی اعضای آن، بلکه به دلیل توانایی آنها در همکاری و سازماندهی است.
ویل دورانت در جلد چهارم «تاریخ تمدن» (عصر ایمان)، در بحث از تاریخ اسلام، از امام علی (ع) به نیکی یاد میکند. او از شخصیت والا، عدالت و سادگی زندگی ایشان تمجید کرده و او را یکی از بزرگترین و تأثیرگذارترین چهرههای تاریخ اسلام میداند که نقش محوری در وقایع اولیه اسلامی داشته است. همچنین، بسیاری از ارادتمندان ویل دورانت و پیامبر، او را دارای نگاهی منصفانه به تاریخ صدر اسلام میدانند.
در بررسی وقایع صدر اسلام، ویل دورانت به حوادث کربلا نیز اشاره کرده است. او در توصیف قیام امام حسین (ع)، بر شجاعت، فداکاری و مقاومت او در برابر ظلم تأکید میکند و این واقعه را یک نقطه عطف عمیقاً تأثیرگذار در تاریخ اسلام و یک نمونه بارز از مقاومت در برابر استبداد میداند.
ویل دورانت در کتاب «تاریخ تمدن» (بخش مشرق زمین)، موفقیت کوروش کبیر را ناشی از انسانیت، مدارا و احترام او به فرهنگها و ادیان مردمان مغلوب میداند. او سیاست کوروش در زمینه آزادی مذهبی و حفظ سنتهای محلی را عامل اصلی پایداری و ثبات امپراتوری هخامنشی میشمارد و از او به عنوان یکی از حکمرانان بینظیر تاریخ یاد میکند.
ارتباط ویل دورانت و اسلام، از طریق جلد چهارم شاهکار او یعنی «تاریخ تمدن: عصر ایمان» شکل میگیرد. دورانت در این مجلد، به بررسی عمیق تاریخ، فلسفه، هنر و علوم تمدن اسلامی پرداخته است. او با وجود موضع مذهبی آگنوستیک خود، احترام و انصاف زیادی نسبت به دستاوردهای تمدن اسلامی نشان میدهد. او اسلام را به عنوان یکی از بزرگترین نیروهای تمدنساز در تاریخ بشر معرفی میکند و از علمای مسلمان، هنرمندان و حکام با دیدی ستایشآمیز یاد میکند.
ویل دورانت حجاب و پوشش زنان را در فصول مختلف «تاریخ تمدن» و در بررسی فرهنگهای گوناگون مورد بحث قرار داده است. او در تحلیل خود، حجاب را نه صرفاً یک پدیده مذهبی، بلکه یک عادت اجتماعی و میراث تاریخی میداند که ریشههای آن به تمدنهای پیش از اسلام (مانند بابل، آشور و ایران باستان) بازمیگردد. او توضیح میدهد که حجاب در برخی جوامع، در ابتدا نشانهای از طبقه اجتماعی بالا و احترام بوده و بعدها به یک قانون دینی یا اجتماعی تبدیل شده است.


