آخرین باری که حین گوش کردن به یک سخنرانی به خواب رفتهاید، کی بوده است؟ چه اتفاقی باعث میشود یک جلسه به فاجعهای تمامعیار تبدیل شود و اجلاس دیگری چنان جذابیتی داشته باشد که هیچ کس دوست نداشته باشد محل برگزاری آن را ترک کند؟
سخنرانان خوب باید با چند مهارت اصلی آشنا باشند تا بتوانند یک جلسه جذاب ارائه کنند. این مقاله از مجله بوکاپو را بخوانید تا با برخی از این مهارتها آشنا شوید.
استرس هم بخش جداییناپذیری از صحبت در مقابل جمعیت است، لذا در این مقاله با چند روش عملی برای مدیریت اضطراب نیز آشنا میشویم تا دیگر دچار لرزش دست، قلبی که میخواهد از جایش کنده شود و صدای خفهای که انگار از ته چاه به گوش میرسد، نشوید.
مهارت هایی که برای یک سخنرانی خوب نیاز دارید
برخی از سخنرانها چنان مخاطب را به خود جذب میکنند که انگار از قدرت جادویی بهره میبرند و مخاطبین را مدهوش و ازخودبیخود میکنند. اما حقیقت این است که هیچ سحر و جادویی در کار نیست. این افراد فقط از مهارتهای لازم برخوردارند. برخی از این مهارتها در ادامه آمده است:
اشتیاق
از نحوه سخن گفتن شما، مردم میتوانند به اشتیاق یا هیجان شما نسبتبه موضوع پی ببرند. هیجان و اشتیاق در صحبتکردن مثل خمیازهکشیدن واگیردار است و میتواند به مخاطبان نیز منتقل شود.
در کتاب به زبان تد میخوانیم که اشتیاق و هیجان مهارتی است که میتوان آن را در خود تقویت کرد. برای مثال میتوانید اشتیاق خود را در صدا یا حرکات بدن نشان دهید یا سرعت خود را تغییر دهید.
مهارت لباسپوشیدن
سعی کنید لباسی انتخاب کنید که با آن راحت هستید. لباستان نه باید آنقدر تنگ باشد که احساس خفگی به شما دست دهد و نه آنقدر گشاد که جلوی دستوپای شما را بگیرد. اما نکته مهمتر این است که لباس شما باید با مخاطبتان هماهنگ باشد. در واقع این شنوندگان شما هستند که نوع لباس شما را مشخص میکنند.
شناخت مخاطب
مخاطب شما چه کسی است؟ آیا میخواهید در یک جشن عروسی صحبت کنید یا در یک مناظره شرکت کردهاید؟ مخاطبان شما چه اطلاعاتی دارند؟ انتظارات آنها از شما چیست؟ متناسب با مخاطبی که دارید، لحن صدای شما و کلماتی که استفاده میکنید، باید متفاوت باشد.
تمرکز
شما باید سعی کنید روی نکاتی که از قبل برایشان برنامهریزی کردهاید، متمرکز بمانید و اجازه ندهید سخنرانی شما از مسیر اصلی خود منحرف شود. همچنین سعی کنید، اگر داستانی تعریف میکنید، مثالی میزنید یا لطیفهای تعریف میکنید، به صحبتهای اصلیتان مرتبط باشد.
مدیریت مسائل غیرمنتظره
در یک سخنرانی عمومی هر اتفاقی ممکن است بیفتد. برای مثال ممکن است، میکروفون خراب شود، اسلایدهایتان گیر کنند، برق برود یا از همه بدتر تمام حرفهایی را که میخواستید بزنید، فراموش کنید.
شما بهعنوان یک سخنران باید برای تمام این اتفاقات آماده باشید و برای مدیریت هر اتفاق غیرمنتظرهای از قبل برنامه داشته باشید. این آمادگی به شما کمک میکند تا روی مخاطب تمرکز کنید و با حفظ آرامش به کار خود ادامه دهید.
مهارتهای مربوط به پاورپوینت
یکی از نرمافزارهای محبوبی که در سخنرانیها از آن استفاده میشود، پاورپوینت است. شما باید نحوه استفاده از این نرمافزار را بلد باشید. علاوهبر این سعی کنید اسلایدهای زیبایی بسازید که جذاب و قابل درک باشند.
زبان بدن
مردم نهتنها به صدای شما گوش میدهند، بلکه به بدن شما هم نگاه میکنند. شما باید بتوانید از این مهارت بیشترین استفاده را برای جذب مخاطب ببرید. نکته مهمی که وجود دارد، استفاده صحیح از زبان بدن است.
برای مثال در کتاب حضور میخوانیم، ژستهای پرقدرت باعث افزایش اعتمادبهنفس میشود. اعتمادبهنفس همان چیزی است که در سخنرانی به آن نیاز دارید.
اما این کتاب در ادامه به یک موضوع جالب اشاره میکند. این کتاب میگوید، برای مثال درست است که دستهای ضربدری باعث ایجاد حس قدرت میشود، ولی یک سخنران نمیتواند این گونه جلوی تماشاگران بایستد.
برای استفاده از زبان بدن بهعنوان یک سخنران سعی کنید، تماس چشمی برقرار کنید؛ صاف بایستید و اگر نشستهاید، هم صاف بنشینید؛ از حرکات دست خود استفاده کنید و… .
پیشنهاد مطالعه: ۷ مهارت ضروری برای سخنرانی بینقص و راهکارهایی برای مدیریت استرسداستانسرایی
یک سخنران عالی کسی است که داستانسرای ماهری باشد. سعی کنید طوری سخن بگویید که مردم احساس کنند داستان شما را زندگی میکنند.
غلبه بر ترس و اضطراب
یکی از بزرگترین ترسهایی که در دنیا وجود دارد، ترس از صحبت کردن در مقابل جمع است. بهترین راه برای این که از شر این ترس خلاص شوید، این است که بارها و بارها در جمع سخن بگویید. شما همچنین میتوانید با انجام تمرینهایی کمکم مهارت غلبه بر ترس را نیز کسب کنید.
تمرینات تنفسی، مثبتاندیشی و سبک زندگی سالم میتواند در این مسیر کمککننده باشد. در قسمت بعد بیشتر به این موضوع بیشتر میپردازیم.
راه های مقابله با اضطراب سخنرانی
ترس از صحبتکردن در یک جمع بزرگ یک ترس بسیار رایج است. برخی از محققان میگویند میزان شیوع این ترس بین ۱۵ تا ۳۰ درصد است و برخی نیز به اعداد بزرگتری اشاره میکنند.
نکته حائز اهمیتی که کتاب هنر سخنرانی در جمع به آن اشاره میکند، این است که برای سخن گفتن در یک ارائه یا جلسه لازم نیست شجاع و نترس باشید، بلکه کافی است یاد بگیرید بر این ترس غلبه کنید. پس به جای این که بهدنبال از بینبردن ترس باشید، تلاش کنید با راهکارهای زیر آن را مدیریت کنید.
چند روز قبل از سخن گفتن
قبل از هر چیز شما باید برای ارائه خود آماده باشید. برای کسب این آمادگی به نکات زیر توجه کنید:
- موضوعی انتخاب کنید که آن را دوست دارید؛
- پیش از سخنرانی بارها تمرین کنید؛
- روی موضوع مسلط باشید تا بتوانید به هر سؤالی پاسخ دهید؛
- اگر هیچ شناختی از سالن اجرا ندارید، از قبل از آن بازدید کنید.
سبک زندگی سالم میتواند روی کنترل استرس تأثیر مثبت داشته باشد:
- ورزشهای هوازی انجام دهید؛
- کافئین و شیرینی را حذف کنید؛
- خواب کافی داشته باشید.
چند ساعت قبل از سخنرانی
حال که به روز موعود رسیدید، کارهای زیر میتواند در کمکردن استرس شما مفید باشد:
- بلافاصله قبل از ارائه غذا نخورید؛
- اگر خیلی میترسید، با یک دوست صحبت کنید؛
- یک بار دیگر تمرین کنید؛
- قبل از جلسه، دستشویی بروید؛
- یک لیوان آب بههمراه داشته باشید.
حین سخنرانی
لحظه سرنوشتساز فرا رسیده است. همین که در این نقطه ایستادهاید، باید به خود تبریک بگویید. حال اگر استرس زیاد اجازه نمیدهد، از این لحظه باشکوه با تمام وجود لذت ببرید، از راهکارهای زیر کمک بگیرید:
- میتوانید محض احتیاط یک نسخه تایپشده از صحبتهای خود بههمراه داشته باشید؛
- به چهرههایی که حالتی دوستانه دارند، نگاه کنید؛
- دهان خود را بهاندازه کافی باز کنید و بهجای زمزمه، واضح صحبت کنید؛
- مخاطب را با خود درگیر کنید؛
- در صورت نیاز از طنز و شوخی استفاده کنید.
در این میان، اگر شما هم از دسته از افرادی هستید که در یادگیری مهارتها به استعداد ذاتی بیشتر از تمرین و ممارست اعتقاد دارید، کتاب قله را بخوانید تا شاید نظرتان در این باره تغییر کند.
نکات بیشتر
- قبل از ارائه، چندین بار خود را در حین انجام این کار تجسم کنید و تصور کنید که جلسه را با موفقیت به پایان رساندهاید؛
- از هر فرصتی که دارید، برای صحبت در جمع استفاده کنید؛
- اگر در حین جلسه خیلی عرق میکنید، لباسی بپوشید که آن را نشان ندهد؛
- اگر دستانتان میلرزد، از حرکاتی استفاده کنید که مشخص نشود؛
- سعی کنید، خودتان باشید؛
- این واقعیت را بپذیرید که هیچ کس نمیتواند یک سخنرانی بینقص داشته باشد؛
- برای مدیریت استرس از یک درمانگر کمک بگیرید.
سخن آخر
فراموش نکنید که هیچ سخنرانی بدون نقصی وجود ندارد. نکته مهم این است که سعی کنید بهطور مداوم روی مهارتهای خود کار کنید و آنها را بهبود دهید. برای بهبود دادن مهارتهای خود سعی کنید از دیگران بازخورد بگیرید و از آنها بخواهید خیلی صریح و صادقانه نظرات خود را به شما منتقل کنند.
همچنین این نکته را به یاد داشته باشید که همیشه مقدار اندکی ترس و اضطراب هنگام صحبت مقابل تعداد زیادی از افراد طبیعی است. پس خیلی به خود سخت نگیرید.
تمرین زیاد، بازدید از سالن اجرا از قبل، علاقه به موضوع، نوشیدن آب، استفاده از طنز، تصویرسازی مثبت، مراجعه به درمانگر و... برخی از کارهایی است که میتوانید برای مقابله با اضطراب سخنرانی انجام دهید.
شناخت مخاطب، اشتیاق، مهارت لباسپوشیدن، مدیریت مسائل غیرمنتظره، مهارتهای مربوطبه پاورپوینت، زبان بدن، داستانسرایی، تمرکز و غلبه بر ترس و اضطراب، برخی از مهارتهایی است که برای یک سخنرانی خوب نیاز داریم.