ثبت نام و دریافت هدیه
«تو حتی یه ذره هم خودباوری نداری. آقاجان! اگه می‌خوای موفق بشی باید یه کم خودت رو باور داشته باشی!» آیا تا به حال این جمله‌ها را از کسی شنیده‌اید؟ آیا تاکنون به این فکر کرده‌اید که اگر به خودتان باور داشتید زندگی‌تان چه تغییری می‌کرد؟
شاید باورتان نشود ولی میزان باوری که در گذشته به خودتان داشتید، امروز تعیین کرده است که اکنون چه شغلی داشته باشید، کجا زندگی کنید و حتی تا چه میزان در زندگی خود خوشحال و راضی باشید.
خود باوری مقوله بسیار مهمی است؛ پس باید قبل از هر چیز با تعریف این واژه آشنا شویم. در این مقاله از مجله بوکاپو دربارهٔ خودباوری، ارتباط آن با عزت نفس و اعتمادبهنفس و اهمیت خودباوری و تقویت آن به‌طور کامل می‌گوییم.
خودباوری چیست؟
خود باوری واژه‌ای است که این روزها زیاد به گوش ما می‌خورد. از روانشناسان گرفته تا پکیج‌فروشان اینستاگرامی، همه و همه از خود باوری حرف می‌زنند؛ اما سؤالی که پیش می‌آید این است که این کلمه دقیقاً به چه معناست؟
اجازه دهید از واژه آن شروع کنیم. خودت را باور داشته باش. این تمام چیزی است که از ظاهر این کلمه به دست می‌آید؛ اما اگر بخواهیم کمی عمیق شویم، می‌توانیم بگوییم، باور به خود یعنی:
- ویژگیهای خودمان را بشناسیم
- آنها را بپذیریم
- به این ویژگی‌ها باور داشته باشیم
- از آنها در جهت شکوفاکردن استعدادهایمان استفاده کنیم
میزان خودباوری که داریم به ما نشان می‌دهد تا چه اندازه می‌توانیم دربرابر سختی‌ها به خودمان تکیه کنیم و تا چه اندازه به این موضوع باور داریم که هر کاری که بخواهیم می‌توانیم انجام دهیم؟
کسی که خودش را باور دارد، معتقد است انسان دوستداشتنی و ارزشمندی است. این فرد نقاط ضعف خود را می‌شناسد و میداند با انسان‌های دیگر دارای شباهت‌ها و تفاوت‌هایی است. او معتقد است اگر شکست بخورد، این مسئله بیانگر ناتوانی او نیست.
فقط کافی است با پیداکردن اشتباهاتش و تقویت توانمندی‌هایش، دوباره از نو تلاش کند. در همین راستا اگر فکر می‌کنید شما هم آنگونه که باید خودتان را دوست ندارید، می‌توانید خلاصه کتاب «بیشتر از کافی» را در بوکاپو بخوانید.
عزت نفس، خودباوری و اعتماد به‌نفس، ۳ روح در یک بدن
اگر واژه خود باوری را در دیکشنری‌های آنلاین جستجو کنید، با معادل‌های زیادی روبه‌رو می‌شوید. برخی از معادل self-esteem (عزت نفس) استفاده کرده‌اند و برخی هم واژه self confidence (اعتمادبهنفس) را به کار برده‌اند. البته واژه‌های دیگری هم دیده میشود.
زمانی هم که در وب فارسی چرخی می‌زنید، می‌بینید که هرکسی ساز خودش را می‌زند. برخی آن را صرفاً معادل اعتمادبهنفس می‌دانند و برخی هم تعاریف دیگری ارائه می‌کنند.
اگر هم در یک جمع دوستانه نشسته باشید، احتمالاً بارها دیده‌اید که افراد سه کلمه خودباوری، عزت نفس و اعتمادبهنفس را جای یکدیگر استفاده می‌کنند. ما قصد نداریم مته روی خشخاش بگذاریم، اما داشتن یک تعریف دقیق می‌تواند به ما در ادامه مسیر کمک کند.
به‌طور کلی شاید بتوان گفت، مجموع اعتمادبهنفس و عزت نفس، خود باوری را می‌سازد. اگر بخواهیم روی این تعریف توافق کنیم، احتمالاً به این نتیجه می‌رسیم که برای افزایش باور به خود باید اعتمادبهنفس و عزتنفس خود را تقویت کنیم. برای همین قبل از هر چیز به تعریف این دو واژه می‌پردازیم.
اعتمادبهنفس چیست؟
داشتن اعتمادبهنفس به این معناست که شما به خودتان و توانایی‌هایتان باور دارید. اعتمادبهنفس می‌تواند بسته به شرایط مختلف تغییر کند؛ برای مثال شما می‌توانید در برخی از کارها اعتمادبهنفس بالایی داشته باشید و در برخی از کارهای دیگر اعتمادبه‌نفستان پایین باشد.
اعتمادبهنفس از دانش و تمرین به دست می‌آید؛ بنابراین هرچه تجربه بیشتری در یک کار داشته باشید، اعتمادبه‌نفستان نیز در آن کار بیشتر میشود. یکی از کتاب‌هایی که در رابطه با اعتمادبهنفس نوشته شده است، کتاب در باب اعتماد به نفس است که می‌توانید خلاصه آن را در بوکاپو بخوانید.
عزت نفس چیست؟
عزت نفس یک احساس ارزشمند درونی است؛ پاسخ به این سؤال است که آیا شما برای خودتان ارزش قائل هستید یا خیر؟ عزت نفس به احساس شما از خودتان و نحوه تعاملتان با جهان مربوط میشود که به هدایت:
- افکار
- احساسات
- رفتارهای
شما کمک می‌کند.
عزتنفس و اعتمادبهنفس همیشه با هم به وجود نمی‌آیند. شما ممکن است به توانایی‌های خودتان اطمینان داشته باشید، اما عزت نفس نداشته باشید و برای خودتان ارزش قائل نباشید. در اغلب اوقات اعتمادبهنفس آسان‌تر از عزت نفس ایجاد میشود.
پیشنهاد مطالعه: عزت نفس چیست؟ چه کارهایی برای تقویت آن انجام دهیم؟
اهمیت خودباوری
باور شما نسبت به خودتان روی بسیاری از ارکان زندگی تأثیر می‌گذارد، به‌طوری که می‌تواند شکست یا موفقیت شما را تضمین کند. زمانی که خود باوری داشته باشید:
- از گذشته‌ای که در آن شکست خوردید ناراحت نیستید
- به آینده امیدوارید
- در برابر مشکلاتی که سر راه شما قرار می‌گیرند، به‌راحتی پا پس نمی‌کشید
وقتی خودتان را باور دارید، خود را لایق زندگی بهتری می‌دانید و انگیزه کافی برای ساخت زندگی مورد نظر خود دارید.
درنهایت اگر بخواهیم فقط در یک جمله به شما نشان دهیم که چرا باور به خود اهمیت دارد، باید بگوییم: «زیرا باعث میشود به موفقیت‌هایی که دوست دارید، در زندگی برسید.»
اما این یک جمله بسیار کلی است. برای آن که بدانید خودباوری چه تأثیرات مهمی می‌تواند در زندگی شما داشته باشد، بخش بعدی مقاله را بخوانید.
۱۵ دلیل در باب اهمیت خود باوری
همان‌طور که گفتیم، باور به خود از مجموعهای از اعتمادبهنفس و عزت نفس ناشی میشود؛ بنابراین آنچه که این دو برای شما فراهم می‌کنند، علی‌القاعده خودباوری نیز باید فراهم کند.
در زیر یک لیست نیمه‌بلند از مزایایی که باور به خود می‌تواند برای شما داشته باشد، آماده کرده‌ایم. این لیست را به ۲ بخش تقسیم می‌کنیم.
- در بخش اول از اهمیت افزایش اعتمادبهنفس صحبت می‌کنیم
- در بخش دوم از اهمیت عزت نفس افراد حرف خواهیم زد
البته این نکته را درنظر داشته باشید که موارد گفته‌شده می‌تواند با یکدیگر همپوشانی نیز داشته باشند.
اهمیت خودباوری و اعتماد به نفس
- اعتمادبهنفس به شما انرژی مثبت می‌دهد تا برای رسیدن به اهدافتان اقدام کنید. هرچه انرژی و انگیزه شما بیشتر باشد، احتمال این که سریع‌تر اقدام کنید، بیشتر است.
- زمانی که اعتمادبهنفس دارید می‌توانید در شرایط استرس‌زا بهترین عملکرد خود را داشته باشید.
- به شما کمک می‌کند که خودتان باشید و نگرانی شما را از این که دیگران چه فکری درباره شما می‌کنند، کاهش می‌دهد.
- باعث میشود از تعاملات خود بیشتر لذت ببرید. شما آرامش خواهید داشت و این آرامش روی دیگران نیز تأثیر می‌گذارد و موجب میشود ارتباطات عمیق‌تری ایجاد کنید.
- اعتمادبهنفس باعث میشود که قدرت ریسک بالاتری داشته باشید؛ از پوسته خود خارج شوید و بدون اهمیت‌دادن به شکست، به سمت اهدافتان حرکت کنید.
- زمانی که اعتمادبهنفس دارید، مهم نیست چقدر می‌ترسید؛ در هر حال می‌توانید موقعیتی را که در آن هستید، مدیریت کنید.
- زمانی که به خودتان باور دارید، معتقد هستید که جایگاه مهم و معناداری در جهان دارید و این باعث میشود که نگرش مثبتی داشته باشید.
اهمیت عزت نفس و خودباوری
- کاهش افکار منفی یکی از نتایج عزتنفس بالاست.
- در مطالعات نشان داده شده است که عزت نفس پایین با افسردگی، اضطراب، مشکلات عاطفی، مصرف مواد،استرس،اختلالات خوردن و افکار خودکشی ارتباط زیادی دارد.
- افرادی که عزت نفس بالایی دارند، به دلیل داشتن رابطه سالم با خودشان، می‌توانند روابط سالمی با دیگران نیز داشته باشند.
- انتخاب‌های بهتر از نتایج داشتن عزت نفس است.
- داشتن عزت نفس به افراد کمک می‌کند تا نیازهای خودشان را درک کنند و توانایی بیان آن نیازها را داشته باشند.
- عزت نفس پایین باعث میشود افراد ترس شدیدی از شکست داشته باشند.
- افرادی که عزت نفس پایین دارند، ممکن است نتوانند به‌راحتی به دیگران نه بگویند. حتی ممکن است نیازهای دیگران را بر نیازهای خود ترجیح دهند.
- در تحقیقات نشان داده شده است که افراد با عزت نفس بالاتر در شغل خود شادتر هستند، روابط اجتماعی بهتری دارند و به‌طور کلی احساس مثبت بیشتری از سطح رفاه خود دارند.
مجموع تمام آن چیزی که گفته شد نشان می‌دهد که داشتن اعتمادبهنفس و عزت نفس و در نتیجه خودباوری، تا چه اندازه می‌تواند روی کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد.
۱۵ کاری که می‌توانید برای تقویت خود باوری انجام دهید
حال که با تأثیرات خودباوری آشنا شدید، وقت آن رسیده است که با راهکارهای تقویت آن نیز آشنا شوید. با انجام کارهای زیر می‌توانید خود باوری خود را تقویت کنید.
- یاد بگیرید آن دسته از افکار منفی که روی احساس ارزشمندی شما تأثیر می‌گذارد، شناسایی کنید. در رابطه با رهایی از افکار منفی می‌توانید خلاصه کتاب پاکسازی ذهن را مطالعه کنید.
- زمانی که درگیر افکار منفی شدید، سعی کنید، آن را با افکار واقعی‌تر یا مثبت جایگزین کنید.
- از جملات تأکیدی مثبت استفاده کنید.
- خودتان را به خاطر اشتباهات گذشته ببخشید و با پذیرش تمام اجزای خودتان، به جلو حرکت کنید.
- اگر کسی از شما تعریف کرد، آن را بشنوید و بپذیرید.
- برای افزایش خودباوری اشتباهات خود را ببخشید و با خود مهربان باشید.
- خودتان را دوست داشته باشید و به خودتان احترام بگذارید.
- اگر نمی‌توانید نگرش مثبتی نسبت‌به خود داشته باشید، از تراپی استفاده کنید.
- یک دفترچه داشته باشید و در آن از دستاوردهایتان و چیزهایی که درباره خود دوست دارید، بنویسید. سپس هر زمان نسبت‌به خودتان احساس خوبی نداشتید، به آن رجوع کنید.
- خودتان را با دیگران مقایسه نکنید.
- اطراف خود را با کسانی پر کنید که شما را دوست دارند و بهترین‌ها را برای شما می‌خواهند.
- از بدن خود مراقبت کنید. رژیم غذایی، خواب و ورزش سه رکنی است که باید به آن توجه داشته باشید.
- با ترس‌های خود روبه‌رو شوید و از به تعویق‌انداختن کارها بپرهیزید.
- برای افزایش خودباوری کارهایی را که در آن مهارت دارید، انجام دهید و روی نقاط قوت خود متمرکز شوید.
- اهداف واقع‌بینانه برای خود تعیین کنید.
با انجام این کارها قرار نیست یک‌شبه معجزه‌ای برای شما رخ دهد. برای این که بتوانید خودتان را باور داشته باشید، باید کمی صبر پیشه کنید!
راه های تقویت خود باوری نوجوانان
در یک سری از مطالعات نشان داده شده است که عزت نفس ضعیف با رفتارهای خطرناک به‌ویژه در نوجوانان ارتباط دارد؛ رفتارهای خطرناکی مثل:
- مصرف مواد مخدر و الکل
- رانندگی در حالت مستی
- آسیب‌رساندن به خود
- سیگارکشیدن
- حمل سلاح
- رفتارهای جنسی پرخطر
از طرف دیگر تخمین زده میشود که نیمی از نوجوانان در سال‌های اولیه نوجوانی با سطح اعتمادبهنفس پایین دست‌وپنجه نرم می‌کنند. اعتمادبهنفس به نوجوانان کمک می‌کند تا بتوانند تصمیماتی آگاهانه و ایمن بگیرند.
نوجوانان با اعتمادبهنفس می‌توانند از افراد و موقعیت‌هایی که برای آنها مناسب نیست دوری کنند و آن‌هایی را که مناسب است بیابند. این مسائل دست‌به‌ست هم می‌دهند تا والدین بیش از پیش نگران خودباوری نوجوانان خود باشند. اگر شما هم یک والد هستید و این نگرانی را دارید، از نکات زیر غافل نشوید.
- بی‌قیدوشرط به فرزند خود عشق بورزید. محبت شما نباید به عملکرد او گره خورده باشد.
- به آنها کمک کنید تا مهارت‌های جدید پیدا کنند.
- فضای امنی را در خانه ایجاد کنید تا بتوانند درباره موقعیت‌های دشواری که با آن درگیر هستند با شما صحبت کنند.
- آنها را تشویق کنید تا در فعالیت‌های مختلف شرکت کنند. اینگونه اگر در یک زمینه شکست خوردند، یک جایگزین برای آن دارند.
- کمتر او را نصیحت کنید.
- به او گوش کنید.
اگر به‌عنوان یک والد نگران تربیت فرزندان خود هستید، می‌توانید از خلاصه کتاب اصول تربیت فرزند در بوکاپو استفاده کنید.
سخن آخر
داشتن عزت نفس و اعتمادبهنفس از اهمیت زیادی برخوردار است. عزت نفس روی نحوه تفکر شما درباره خودتان تأثیر می‌گذارد؛ به سلامت روانی، عاطفی و اجتماعی منجر میشود؛ بر بسیاری از جنبه‌های زندگی تأثیر می‌گذارد و به موفق‌شدن شما در زندگی کمک می‌کند.
از طرف دیگر کسی در این دنیا برنده میشود که فکر می‌کند می‌تواند. یعنی اعتمادبهنفس بالایی دارد؛ بنابراین اگر شما در کنار تمام مهارت‌ها و توانایی‌هایی که دارید، به خودتان ایمان داشته باشید و به خودباوری برسید، می‌توانید مسیر موفقیت را خیلی آسان‌تر از دیگران طی کنید.
به مجموعهای از عزتنفس و اعتمادبهنفس خود باوری گفته میشود. کسی که خود باوری دارد، از ویژگیهای خود آگاه است و از آنها در جهت رشد خود بهره میبرد. این فرد خود را دوستداشتنی و ارزشمند میداند.
اگر بتوانید اعتمادبهنفس و عزتنفس خود را تقویت کنید، به خودباوری میرسید. برای تقویت این دو، راههای زیادی وجود دارد که به برخی از آنها در این مقاله اشاره کردیم.
عالی خیلی خوب بود