وقتی به اطرافمان نگاه میکنیم، همه چیز بهشکل دیوانهواری در حرکت است؛ یک جهان آشفته که مدام در حال تغییر است. در چنین دنیایی که سروصدا جای سکوت و سرعت جای درنگ را گرفته است، چگونه میتوان به آرامش ذهن رسید؟ انجام کارها و مسئولیتهای فراوان و وجود چالشهای متفاوت در این زمانه، رسیدن به یک ذهن آرام را بیش از هر زمانی دشوار کرده است.
درست است که شرایط زندگی روی وضعیت روانی افراد اثرگذار است؛ اما قرار نیست این شرایط، کنترل افراد را به دست گیرد. حتی به باور برخی افراد آرامش چندان به شرایط موجود بستگی ندارد؛ بلکه آرامش حقیقی نوعی از بودن است.
در این نوع از بودن شما باید برای مقابله با چالشهای زندگی، خودتان را از قبل آماده کنید. برای این کار باید با چند تمرین و تکنیک آشنا باشید و آنها را در طول زندگی خود بهطور مستمر به کار ببرید که در این مقاله از مجله بوکاپو به برخی از آنها آن میپردازیم.
اهمیت آرامش ذهن در مواجهه با رویدادهای زندگی
آرامش ذهنی به یک حالت آسودگی، سکون و آرامش درونی اشاره دارد. بهطور کلی به این معناست که ما در درون خودمان به ابزارهایی مجهز هستیم که میتوانیم از آنها دربرابر ناملایمات استفاده کنیم.
زمانی که ذهنتان آرام است، بهراحتی تحت تأثیر رویدادها و مشکلات قرار نمیگیرید و آنچه که دیگران درباره شما فکر میکنند، برای شما اهمیت زیادی نخواهد داشت. شما با داشتن یک ذهن آرام میتوانید تمرکز بیشتری روی کارهای خود داشته باشید و کارآمدیتان در انجام امور روزمره بهتر میشود. همچنین به احساس خودشفقتی شما کمک میکند و دربرابر نگرانیهای روزانه و مشکلاتی که در زندگی دارید، آرام خواهید ماند.
احساس قدرت درونی، بردباری بیشتر، رهایی از استرس و خواب راحت از مزایای داشتن یک ذهن آرام است. در نهایت این احساس آرامش درونی به شما در داشتن احساس خوشبختی و رضایت از زندگی کمک میکند. چالشهای زندگی قرار نیست هرگز تمام شوند. آنچه اهمیت دارد، این است که شما بتوانید، با داشتن یک ذهن آرام راحتتر با این چالشها کنار بیایید. اگر میخواهید ذهن آرامی داشته باشید، از راهکارهای زیر استفاده کنید.
اما قبل از آن به شما پیشنهاد میکنیم نگاهی به خلاصه کتاب نشخوار ذهنی بیندازید. این کتاب درباره صدای درون است. صدایی که ممکن است به نشخوار ذهنی تبدیل شود و آرامش را از شما بگیرد.
مثبت بیندیشید
برای به دستآوردن آرامش ذهن سعی کنید هر بار که افکار منفی به سمت شما هجوم آورد، فوراً آن را اصلاح کنید و جنبه مثبت آن را ببینید.
رها کنید
در بسیاری از مواقع ممکن است در زندگی خود بیعدالتیهای زیادی ببینید؛ اما شما نمیتوانید تمام زندگیتان را صرف مبارزه با آنها کنید. گاهی بهترین کار این است که رها کنید و بگذرید. البته این رهاکردن به این معنا نیست که منفعل باشید؛ بلکه بهمعنای خودکنترلی است تا افکار و اعمال خود را تحت تسلط خود قرار دهید. برای مثال اخراج از کار یک بیعدالتی است. سعی کنید، آن را بپذیرید ولی از آن طرف برای شغلی دیگر برنامهریزی کنید.
روی زمان حال متمرکز باشید
برای کسب آرامش ذهن سعی کنید، در گذشته گیر نکنید و مدام به آینده فکر نکنید. سعی کنید در حال زندگی کنید و از آن لذت ببرید. از ذهن خود بیرون بیایید و زندگی واقعی را تجربه کنید.
اکهارت تله در کتاب قدرت حال سعی میکند به شما بگوید که میتوانید با تمرکز بر زمان حال به آرامش درونی برسید. برای آگاهی بیشتر مطالعه خلاصه این کتاب را به شما پیشنهاد میکنیم.
اگر بخواهید مدام چیزهایی را کنترل کنید که تحت کنترل شما نیستند، به فروپاشی روانی خود کمک میکنید. پس سعی کنید آنچه در اختیار شما نیست، بپذیرید. به خودتان بگویید که گاهی اوقات مسائلی وجود دارد که شما نمیتوانید آنها را کنترل کنید تا به این ترتیب به آرامش ذهنی خود کمک کنید.
برای اتفاقات بد از قبل آماده باشید
از دستدادن شغل، مرگ یکی از عزیزان یا هزینههای غیرمنتظره بخشی از وقایعی هستند که باید انتظار آن را در زندگی داشته باشید و از قبل تمهیدات لازم را بچینید. برای مثال سعی کنید قبل از مرگ عزیزان به آنها بهاندازه کافی محبت کنید تا بعداً دچار عذاب وجدان نشوید.
خودتان را با دیگران مقایسه نکنید
سعی کنید خودتان را با آنچه در گذشته بودید مقایسه کنید و نه با دیگران. برای این که تبدیل به نسخه بهتری شوید، تلاش کنید؛ اما اگر هنوز به نسخه ایدهآل نرسید، خودتان را تنبیه نکنید.
۵ تکنیک برای رسیدن به آرامش ذهن
در کنار کارهای بالا میتوانید از تکنیکهای زیر نیز استفاده کنید:
مطالعه کنید
سعی کنید، حداقل روزی ۲۰ دقیقه مطالعه داشته باشید. مطالعه هم یک سرگرمی خوب به حساب میآید و هم به شما کمک میکند تا در تمرکز و استدلالکردن بهتر شوید.
تنهایی را تجربه کنید
انسان موجودی اجتماعی است و به ارتباط با دیگران احتیاج دارد؛ اما خیلی وقتها همین دیگران هستند که باعث از بینرفتن آرامش ذهنی میشوند. بنابراین اگر هرازچندگاهی با خودتان خلوت کنید، به سلامت، شادی و آرامش خود کمک میکنید. این خلوت میتواند یک استراحت کوتاه باشد یا یک سفر تنهایی دوهفتهای به جایی دنج.
تنهایی فواید زیادی دارد که باید حتماً با آنها آشنا باشید تا بهتر بتوانید از آن استفاده کنید. برای آشنایی با این فواید میتوانید از خلاصه کتاب نابغههای تنها و فواید تنهایی استفاده کنید.
هر روز یک کار محبتآمیز انجام دهید
سعی کنید برای به دستآوردن آرامش ذهن، هر روز یک کار محبتآمیز انجام دهید. برای مثال یک کامنت مثبت برای یکی از افرادی که در فضای مجازی هستند، بنویسید یا به یکی از عزیزانتان زنگ بزنید و به او بگویید که چقدر دوستش دارید.
شکرگزاری کنید
سعی کنید هر روز به آن چیزهایی که به خاطر داشتنشان سپاسگزار هستید، فکر کنید. همچنین اتفاقات خوبی را که در هر روز برای شما رخ میدهد، بنویسید. این کار باعث میشود، استرس کمتری تجربه کنید.
به این موسیقیها گوش کنید
برخی از آهنگها به آرامش شما کمک میکند و باعث شادی شما میشود. موسیقی کلاسیک یا موسیقیهایی که صدای طبیعت را تقلید میکنند، میتوانند گزینههای خوبی باشند.
جنگ همیشگی ذهن میمونی با آرامش ذهن
در این قسمت از مقاله میخواهیم شما را با یک اصطلاح جالب به نام ذهن میمونی یا Monkey Mind آشنا کنیم. ذهن میمونی ذهنی است که مثل پرش میمونها از روی درختان، از فکری به فکر دیگر میپرد. قدمت این اصطلاح به بیش از ۲۰۰۰ سال پیش برمیگردد که در آن زمان بودا از آن صحبت کرد. او گفت ذهن انسان پر از میمونهای مست است که مدام جیغ میکشند، پچپچ میکنند و مدام حواس شما را پرت میکنند که به آشفتگی ذهنی شما منجر میشود. اگرچه این حرف برای ۲۰۰۰ سال پیش است، اما همچنان در این عصر نیز صدق میکند.
دنیای امروز ما یک دنیای سریع و پیشرفته است که با اخبار جهان ترکیب میشود و سطح اضطراب را افزایش میدهد. مردم مدام در حال انجام چندین کار با هم هستند. در چنین جهانی بیش از همیشه حواسپرتیهای گوناگون وجود دارد که باعث میشود، تمرکزکردن روی کار یا درس سخت شود. در کتاب تمرکز از دست رفته به این موضوع پرداخته میشود که چرا در دنیای امروز توجه و تمرکز بهطور چشمگیری کاهش یافته است. خلاصه این کتاب را میتوانید در بوکاپو مطالعه کنید.
از طرفی ذهن انسان یک مانع طبیعی برای آرامش درونی است. ذهن شما مثل یک میمون از شاخهای به شاخهای دیگر میپرد. همین حالا به خودتان بگویید که میخواهید فقط به یک گل آبی فکر کنید. ذهن شما از رنگ این گل به تیم استقلال فکر میکند. بعد یاد مرحوم ناصر حجازی میافتد. بعد هم ممکن است از مرگ و جهان آخرت یاد کند. درواقع سرگردانی جزئی از ماهیت ذهن است که در برخی از موارد ممکن است باعث بیقراری انسانها شود. راههای زیادی برای تسط روی این ذهن میمونی وجود دارد تا به آرامش ذهنی رسید. یکی از بهترین راهها مدیتیشن است. در ادامه به برخی دیگر از این راهکارها اشاره میکنیم:
افکار و احساسات خود را بنویسید
نوشتن افکار و احساساتتان روی کاغذ به شما کمک میکند تا راحتتر با آنها کنار بیایید. همچنین میتوانید قبل از خواب هر آنچیزی را که در ذهنتان است، یادداشت کنید تا با تخلیه مغزتان بفهمید، چه چیزی در کنترل شماست و چه چیزی برای شما مهم است و آن را اولویتبندی کنید.
روی یک کار تمرکز کنید
چرا وقتی به پیادهروی میروید، پادکست گوش میکنید یا به دوستانتان پیغام میدهید؟ این چندکارگی باعث میشود صحبتهای ذهنی شما زیاد شود. به جای آن سعی کنید در یک زمان فقط روی یک کار متمرکز شوید تا کمتر حواستان پرت شود.
از اینترنت و آنلاینبودن دوری کنید
اینترنت یک مکان بسیار مناسب برای حواسپرتی و حرکات میمونهای ذهن است. پستهای استرسآور، مقایسههای بیجا با دیگران و اخبار هولناک جهان برخی از اتفاقاتی است که در اینترنت با آنها مواجه هستید. برای به دستآوردن آرامش ذهن سعی کنید بیشتر آفلاین باشید تا به ذهن خود استراحت دهید. در این زمان میتوانید، ورزش کنید، ساز بزنید یا کتاب بخوانید.
انسان امروزی بیش از همیشه به فناوریهای دیجیتال وابسته شده است. اگرچه نمیتوان در این عصر از این فناوری دوری کرد؛ اما افراط در آن نیز برای انسان مضر است. در خلاصه کتاب مینیمالیسم دیجیتال میتوانید یاد بگیرید چطور در این مورد تعادل را رعایت کنید.
سخن آخر
با ایجاد آرامش درونی در نهایت میتوانید به آرامش بیرونی برسید. یک ذهن آرام نهتنها میتواند به آرامش دنیای بیرون از خودش کمک کند، بلکه این آرامش را به دیگران نیز منتقل میکند.
لازم نیست حتماً یک یوگی باشید یا تمام زندگی خود را در صومعهها به دعا و مدیتیشن بگذرانید تا بتوانید به آرامش ذهن برسید. انجام بخشی از کارهایی که در این مقاله آورده شده است نیز میتواند به شما کمک میکند تا با داشتن یک زندگی معمولی نیز تا حدود زیادی این آرامش را به دست آورید.
حالا شما به ما بگویید، آیا میمون ذهنتان مدام در حال ورجهوورجهکردن است یا این که توانستهاید، یک موز دست او بدهید و با این کار آرامش کنید؟ الان در چه حالی هستید؟ فکر میکنید برای به دستآوردن آرامش ذهنی و ساکتکردن این میمون بازیگوش چه کارهای دیگری میتوانید انجام دهید؟
ذهن انسان ماهیتی سرگردان دارد و مثل میمونی است که مدام از شاخهای به شاخه دیگر میپرد. به گفته بودا در ذهن انسان چندین میمون وجود دارد که مدام سروصدا میکنند و باعث آشفتگی ذهن میشوند.
برای این که بتوانید ذهن آرامی داشته باشید، سعی کنید مثبتاندیش باشید و در زمان حال زندگی کنید. برای اتفاقات بد از قبل آماده باشید و خودتان را با دیگران مقایسه نکنید. مطالعهکردن، شکرگزاری، گوشکردن به برخی از موسیقیها و تجربه تنهایی نیز میتواند کمککننده باشد.