آیا تا به حال فکر کردهاید که مهمترین دارایی افراد ثروتمند چیست؟ ارزشمندترین دارایی ثروتمندان همان تواناییشان در جذب ثروت یعنی هوش مالی است. خوشبختانه این هوش قابل یادگیری و تقویت است و همه میتوانند با استفاده از برخی روشها آن را افزایش دهند.
هوش مالی یا اقتصادی چندان واژه غریبی به نظر نمیرسد و معمولا همان اول که نامش به گوشمان میخورد میفهمیم که به مسائل مالی، پول و ثروت ربط دارد. اما واقعیت این است که وقتی در این کلمه عمیقتر بشویم، میفهمیم که چیز زیادی دربارهاش نمیدانیم و فراتر از یک واژه است. هوش مالی یکی از هوشهای چندگانه انسان به شمار میرود که ما را در حل مسائل و پیچیدگیهای مالی کمک میکند. ما میتوانیم با مطالعه، بالا بردن آگاهی و افزایش برخی مهارتهای خود، این بخش از ذهنمان را تقویت کنیم. ما در این مقاله از بوکاپو کارکردهای هوش مالی و راهکارهای افزایش آن خواهیم گفت.
هوش مالی چیست؟
تقریبا همه آدمهای دنیا از هر قشر، با هر میزان سرمایه و دانشی، با دشواریهای مالی مخصوص به طبقه خودشان دست و پنجه نرم میکنند. این مشکلات ممکن است برای یک فرد کمتر و برای فرد دیگری بیشتر باشد. معمولا هم اکثر افراد فکر میکنند که هر چه قدر بتوانند پول بیشتری به دست بیاورند، پس میتوانند زودتر از شر این دغدغههای مالی خلاص شوند. در حالی که واقعیت چیز دیگری است؛ پول بیشتر یعنی مشکلات و مسائل مالی بیشتر. پس اگر ما نتوانیم همان دشواریهایی که در ابتدا دچارشان شدهایم حل کنیم، با به دست آوردن پول بیشتر نه تنها به خودمان کمکی نکردهایم، بلکه معضلات گستردهتری هم به زندگیمان اضافه میکنیم. بنابراین داشتن پول زیاد، شغلهای سخت یا متعدد و حتی تحصیلات بالا نمیتوانند به تنهایی مشکلات مالی ما را حل کنند، بلکه ما قبل از هر چیزی نیاز به هوش اقتصادی داریم.
هوش مالی (Financial IQ) در کوتاهترین تعریفش یعنی توانایی حل مشکلات مالی. هر چه قدر ما هوش اقتصادی بیشتری داشته باشیم برای کسب درآمد و پیدا کردن راه حل برای مسائل مالی خود توانایی بیشتری خواهیم داشت. رابرت کیوساکی در کتابی به همین نام، به شکلی جامع و کامل به این موضوع پرداخته است و ما را در مسیر تقویت این هوش یاری میکند.
هوش مالی از چه بخشهایی تشکیل شده است؟
هوش مالی دارای بخشبندی خاصی است که هرکدام نشاندهنده میزان هوش و توانایی شما در مواجه شدن با جنبهای خاص از مسائل مالی هستند. هر فردی که بتواند در بخشهای بیشتری مهارتهای مورد نیاز خود را تقویت کند، یعنی به بهره بیشتری از این هوش دست پیدا کرده است.
۱. کسب درآمد
اولین بخشی که نشاندهنده هوش اقتصادی شماست درآمدتان است. هر چه قدر درآمد یک فرد زیادتر باشد، یعنی میزان بیشتری از این هوش را نسبت به دیگران دارد. قطعا رئیس یک شرکت نسبت به کارمندان خود هوش مالی بیشتری دارد، چون توانسته خود را به مرحلهای برساند که درآمد قابل توجهتری نسبت به آنها کسب کند. اما نکته مهم در این قسمت این است که همه انسانها میتوانند به درآمد بیشتری برسند. فقط کافی است که تواناییها و علایق خود را پیدا کنند، سپس برای وارد شدن به حرفه و کار مورد نظرشان مهارتهای لازم را به دست بیاورند. بعد از آن روی تمرکز، پشتکار و اعتماد به نفسشان کار کنند، سپس کانالهای مختلف درآمدزایی در حرفهشان را شناسایی کرده و از آنها استفاده کنند.
برای تقویت این بخش از هوش مالی خود حتی میتوانید از مربیها، افراد متخصص و باتجربه کمک بگیرید تا سریعتر به هدفتان برسید. در همین راستا پیشنهاد میکنیم که مقاله راه های پولدار شدن را در مجله بوکاپو مطالعه کرده و با یادگیری راههای میانبر، حتی بدون داشتن سرمایه زیاد هم کسب و کار خودتان را راه انداخته و درآمد خوبی داشته باشید.
۲. محافظت از پول
حالا که توانستهاید درآمد کسب کنید، وارد بخش دوم میشوید. شما باید بتوانید پول خود را از همه افرادی که کمین کردهاند تا آن را از چنگتان در بیاورند حفظ کنید. بعضی از این افراد ممکن است کلاهبردارها، دزدها یا افراد سوءاستفادهگر اطرافتان باشند. اما خطرناکتر از همه اینها مأموران دولتی هستند که میتوانند به شکلی کاملا قانونی پولتان را از آن خود کنند، آن هم با مالیات. اگر یک فرد بتواند با شناخت و استفاده از مسیرهای قانونی، مالیات کمتری پرداخت کند یعنی از بهره بیشتری از این هوش نسبت به دیگران برخوردار است. برای تقویت بخش دوم از هوش مالی خود، سعی کنید قوانین مالیاتی و… را کاملا از بر شوید یا از یک متخصص در این حوزه کمک بگیرید.
اما مهمترین کسی که در مورد نحوه خرج شدن پولهای شما تصمیم میگیرد، خودتان هستید. همین الان به اطرافتان نگاه کنید و بررسی کنید چقدر از خریدهایی که انجام دادهاید، واقعا مورد نیاز شما بودهاند و چه تعداد دیگر تنها تحت تاثیر هیجانات احساسی انجام شدهاند؟ این بار که تصمیم به خرید وسیلهای میگیرید، با خودتان روراست باشید و ببینید که آیا واقعا داشتن آن وسیله در زندگیتان ضروری است یا نه.
۳. بودجهبندی پول
این بخش از هوش مالی کمی سختتر از قسمتهای دیگر است. برای عبور از این مرحله باید بتوانید بعد از خرج و مخارج و پرداخت هزینهها، برای خودتان پولی پسانداز کرده و کنار گذاشته باشید. قطعا افرادی که درآمد بیشتری دارند و با کاهش مخارج پول بیشتری برای خود پسانداز میکنند، از هوش اقتصادی زیادتری نسبت به سایرین برخوردارند. اما نکتهای که باید در نظر بگیرید این است که نباید خساست به خرج داده و مثل یک فرد فقیر این کار را انجام بدهید. یکی از سختیهای این مرحله هم همین است که باید مثل یک انسان ثروتمند زندگی کرده و برای خودتان زندگی شاد، رویایی و زیبایی بسازید، اما در عین حال هم بتوانید پسانداز داشته و دوراندیشی کنید. اگر میخواهد روشهای مدیریت پول و سرمایهتان را بهتر یاد گرفته و به امنیت مالی دست پیدا کنید، خواندن خلاصه کتاب مدیریت پول نوشته دیو رمزی را از دست ندهید. این خلاصه کتاب به شکل صوتی و متنی در بوکاپو موجود است و میتوانید هماکنون مطالعهاش را شروع کنید.
۴. تقویت پول
حالا که توانستهاید پسانداز قابل توجهی داشته باشید، سر و کله بخش بعدی پیدا میشود. در این مرحله باید بتوانید پساندازتان را از طریق سرمایهگذاری به سودآوری برسانید. معمولا اولین کارهایی که به ذهن افراد میرسد، سپردن پول به بانکها است، اما در کشور ما به دلیل بالا بودن نرخ تورم، سودی که بانکها پرداخت میکنند عملاً هیچ ارزشی ندارد و باعث میشود که ارزش پول افراد روز به روز کمتر شود. کارهایی از این دست که معمولا همان ابتدا به ذهن همه میرسد، نیازمند هوش اقتصادی بالایی نیست. بنابراین اگر میخواهید بخش چهارم از هوش مالی را هم در خودتان تقویت کنید، باید بزرگتر فکر کرده و راهحلهای مفیدتری برای سرمایهگذاری و افزایش سود پولتان پیدا کنید.
۵. افزایش دانش مالی
افزایش دانش مالی صرفاً به معنای کسب اطلاعات درباره قوانین مالی و … نیست. شما باید همیشه از سرمایهگذاریها و روندی که پولتان برای سودآوری طی میکند اطلاعات دقیق و کاملی به دست بیاورید. خیلیها برای تقویت پولشان آن را به کارشناسان مالی میسپرند تا خیالشان راحت باشد، اما این کار یک اشکال دارد، اینکه باعث میشود شما احساس کنید دیگر نیازی به داشتن اطلاعات دقیق و افزایش دانش مالیتان ندارید. بنابراین کمکم از ماجرا دور شده و اگر زمانی نیاز باشد خودتان پولتان را مدیریت کنید، دیگر توان و دانش کافی برای این کار را ندارید. تا جایی که میتوانید خودتان همه چیز را در مورد سرمایهتان یاد بگیرید. همیشه درباره روشهای محافظت، بودجهبندی، مدیریت و سودآوری پولتان تحقیق و مطالعه کرده و به روز باشید.
خلاصه کتاب پدر پولدار، پدر بی پول از رابرت کیوساکی در مسیر کسب ثروت و رسیدن به درآمد خوب درسها و نکاتی در خود دارد که هیچ مدرسه یا دانشگاهی به شما آموزش نمیدهد.
چه کسانی به هوش مالی بیشتر نیاز دارند؟
واقعیت این است که هر کسی که میخواهد ثروت بیشتری به دست بیاورد یا به نوعی با پول سر و کار دارد، به هوش مالی هم نیاز پیدا میکند. افرادی که به دنبال پول هستند معمولا در چهار دسته قرار میگیرند: کارمندان، خویشفرمایان یا صاحبان کسب و کارهای کوچک، کارفرمایان که صاحب کسب و کارهای بزرگ هستند، سرمایهگذاران که از طریق سرمایهگذاری در بازارهای مختلف ثروتشان را افزایش میهند.
همه این گروهها مشغول پول درآوردن هستند، اما فقط کارفرمایان و سرمایهگذاران ثروتشان را افزایش میدهند. واقعیت این است که درآمد کارمندان و خویشفرمایان معمولا به حدی نمیرسد که بتواند تبدیل به ثروت شود. آنها نهایتاً بتوانند با پساندازهایی که انجام میدهند داراییهای کوچکی برای خود و خانوادهشان فراهم کنند، اما این داراییها که ممکن است یک یا دو خانه، ماشین و … باشد آنقدر زیاد نیست که آنها را تبدیل به فردی ثروتمند کند. البته ممکن است این افراد دلشان نخواهد از این فراتر بروند و به همین میزان راضی باشند که هیچ ایرادی هم ندارد. اما اگر شخصی بخواهد تبدیل به یک فرد ثروتمند بشود، باید پا را فراتر گذاشته و خودش را به جایی برساند که گروه سوم و چهارم، یعنی کارفرمایان و سرمایهگذاران در آن قرار دارند. این افراد تمام تمرکزشان روی افزایش داراییهاست نه افزایش پول. چرا که فهمیدهاند فقط دارایی است که باعث تولید ثروت میشود. آنها به کسب درآمدهای کوچک برای گذران زندگی علاقهای ندارند و دائم به این فکر میکنند که چه طور داراییهای خود را بیشتر و بیشتر کنند. اما افزایش همین داراییها هم سختیها و مشکلات خودش را دارد و این ثروتمندان دائم در فکر پیدا کردن راه حل هستند. اصلا یکی از ویژگیهای مهم افراد ثروتمند همین است که از مشکلات مالی نمیترسند، آنها با حل این دشواریها ورزیدهتر میشوند و هوش اقتصادیشان را افزایش میدهند.
خلاصه کتاب اسرار ذهن ثروتمند نوشته هارو اکر یکی از پرفروشترین و کاربردیترین کتابها در زمینه موفقیت و کسب ثروت است. این کتاب شما را با اسرار ذهن افراد ثروتمند، افکار و روشهای آنها برای کسب ثروت آشنا میکند.
راهکارهای افزایش هوش مالی
افراد کمی وجود دارند که در خانوادههای ثروتمند به دنیا میآیند و در عین حال، تعداد کمی از آنها با هوش مالی و راهکارهای افزایش آن آشنا میشوند و برای بیرون آمدن از شرایط سخت زندگیشان تلاش میکنند. اگر شما هم واقعا میخواهید تغییر را در زندگی خود تجربه کنید، بهتر است این سه نکته را دائم به خودتان گوشزد کنید:
۱. نداشتن سرمایه و آموزش نباید باعث شود که فکر کنید نمیتوانید ثروتمند شوید
اگر سری به زندگینامه اکثر ثروتمندان معروف بزنید، میبینید که بسیاری از آنها در ابتدا زندگی فقیرانه و سختی داشتهاند. اما از یک زمانی به بعد، دست روی زانوی خود گذاشته و تمام تلاششان را کردهاند که شرایط را تغییر داده و به شکلی که میخواهند زندگی کنند. بنابراین نداشتن سرمایه و آموزش، اصلا بهانه خوبی برای ثروتمند نشدن نیست. ما بدون اینها هم میتوانیم در این راه قدم برداریم. فقط نیاز به کمی پشتکار، اعتماد به نفس و صبر داریم.
خلاصه کتاب اقبال چگونه اتفاق میافتد نوشته جنیس کاپلان و برنابی مارش به شما کمک میکند که دست از طرز فکرها و نگاههای عامیانهای که درباره زندگی و رسیدن به موفقیت دارید برداشته و خودتان برای وارد کردن خوشاقبالی به زندگی و حرفهتان دست به کار شوید. میتوانید این خلاصه کتاب کاربردی را در بوکاپو مطالعه و گوش کنید.
۲. با قدمهای کوچک شروع کنید
اکثر شرکتهای بزرگ و آدمهای موفق از جاهای کوچک و انجام کارهای سخت شروع کردهاند. آنها قدم به قدم و پله پله جلو رفته و به مرور بزرگتر، شناختهشدهتر و موفق شدهاند. بنابراین اگر الان در جایگاهی که آرزویش را دارید نیستید، ناامید نشوید و دست از تلاش برندارید. سعی کنید دائم مشکلات مالی که در مسیر پیشرفت وجود دارد را شناسایی کرده و برای آنها راه حل پیدا کنید. هر مسئلهای که حل کنید شما را یک قدم به هدفتان نزدیکتر میکند و باعث میشود از هر نظر باهوشتر عمل کنید.
۳. از داشتن رویاهای بزرگ نترسید
اگر بتوانیم درباره یک هدف خیالبافی کنیم، پس حتما میتوانیم روزی هم عملیاش کنیم. این رویاهای ما هستند که کمک میکنند از جایی که هستیم بلند شده و برای تغییر خود و زندگیمان کاری انجام بدهیم. بنابراین از خیالبافی نترسید، تا میتوانید بزرگ فکر کنید و برای آرزوهایی که دارید آرام آرام تلاش کنید.
مقالهای که خواندید از کتاب هوش مالی نوشته رابرت کیوساکی الهام گرفته شده است و امیدواریم در مسیر کسب ثروت و رسیدن به موفقیت تا اندازهای کمکتان کرده و مفید واقع شود.
هوش مالی (Financial IQ) یعنی توانایی حل مشکلات مالی. هر چه قدر ما بهره بیشتری از هوش مالی داشته باشیم، برای کسب درآمد و پیدا کردن راه حل برای مسائل مالی خود توانایی بیشتری خواهیم داشت.
هوش مالی دارای بخشبندی خاصی است، مثل کسب درآمد، محافظت از پول و… که نشاندهنده میزان هوش و توانایی شما در مواجه شدن با ابعاد مختلف مسائل مالی هستند. هر فردی که بتواند در تعداد بیشتری از این بخشها مهارتهای مورد نیاز خود را تقویت کند، یعنی به هوش مالی بیشتری دست پیدا کرده است.
همه انسانها میتوانند به درآمد بیشتری برسند، فقط کافیست که علایق خود را پیدا کرده، برای وارد شدن به حرفه و کار مورد نظرشان مهارتهای لازم را به دست بیاورند، روی تمرکز، پشتکار و اعتماد به نفسشان کار کنند، سپس کانالهای مختلف درآمدزایی را شناسایی کرده و از آنها استفاده کنند.