«همه به من میگویند خیلی خودخواه هستم؛ ولی تنها کاری که من میکنم این است که خودم را همیشه در اولویت قرار میدهم. مگر این کار چه ایرادی دارد؟ اصلاً تفاوت خودخواهی و دوست داشتن خود در چیست؟»
برخی از افراد زمانی که به خودشان عشق میورزند، فکر میکنند دچار خودخواهی شدهاند و برخی هم خودخواهی خود را عشق به خود تفسیر میکنند. با این مقاله از مجله بوکاپو همراه باشید تا تفاوت خودخواهی یا selfishness را با عشق به خود یا self-love بهتر درک کنید.
تفاوت خودخواهی و دوست داشتن خود
از کجا باید بفهمیم که آدم خودخواهی هستیم یا فقط خودمان را خیلی دوست داریم؟
احتمالاً کسی دوست ندارد یک انسان خودخواه شناخته شود؛ اما گاهی مرز بین همه چیز آن قدر محو میشود که نمیتوان بهدرستی تشخیص داد.
برای این که تفاوت خودخواهی و دوست داشتن خود را بفهمید، باید ابتدا به تعریف هر یک از آنها بهطور جداگانه بپردازیم.
دوستداشتن خود به چه معنی است؟
عشق به خود یعنی اینکه به خودتان، نیازها و خواستههایتان احترام میگذارید و از خودتان قدردانی میکنید. این احساسی که به خودتان دارید، به هیچ عاملی از بیرون وابستگی ندارد.
برای مثال دوستداشتن خود به این بستگی ندارد که دیگران درباره شما چه فکری میکنند یا این که شما در گذشته چه کارهایی انجام دادهاید.
زمانی که به خودتان عشق میورزید، یعنی از خودتان چه از نظر جسمی و چه از نظر عاطفی مراقبت میکنید. در این حالت شما در زندگی انتخابهایی خواهید داشت که به نفع شماست؛ حتی اگر این انتخابها آن چیزی نباشد که دیگران برای شما میخواهند.
پیشنهاد مطالعه: چرا و چگونه خود را دوست داشته باشیم؟ (۵ روش برای دوست داشتن خود)خودخواهی چیست؟
برای آنکه تفاوت خودخواهی و دوست داشتن خود را بهتر متوجه شوید، باید با تعریف خودخواهی نیز آشنا شوید. خودخواهی یعنی نیازهای خود را نسبتبه دیگران در اولویت قرار میدهید.
این مسئله میتواند به عدم همدلی نسبتبه دیگران منجر شود. از آنجایی که افراد خودخواه بیش از آنکه به دنبال حمایت دیگران باشند، بهدنبال رسیدن به خواستههای خود هستند، در اغلب اوقات نمیتوانند روابط سالمی با دیگران داشته باشند.
۸ تفاوتی که بین خودخواهی و دوست داشتن خود وجود دارد
میخواهید خودخواه نباشید؟ راهنمای زیر را دنبال کنید تا بفهمید آیا رفتارهای شما ناشی از عشق به خود است یا بهدلیل خودخواهی است.
۱. مراقبت از خود یا بهرهبردن از دیگران
در اولین تفاوت خودخواهی و دوست داشتن خود میخواهیم به یک نکته مهم اشاره کنیم. زمانی که خودتان را دوست دارید، به نیازهایی که دارید، رسیدگی میکنید؛ در عین حال، نیازهای دیگران را نیز فراموش نمیکنید.
عشق به خود یعنی اینکه:
- خواب کافی دارید
- تغذیه سالم دارید
- ورزش میکنید
- برای خود وقت استراحت در نظر میگیرید و …
در همین رابطه خلاصه کتاب ارکان چهار گانه اساسی در بوکاپو با شما از اهمیت این موارد صحبت میکند.
کسی که خودخواه است بدون آنکه به دیگران فکر کند، فقط به این میاندیشد که چگونه میتواند به خواستههایش برسد، بدون آن که به تأثیر آن روی دیگران اهمیت دهد.
یک شخص خودخواه ممکن است بدون در نظر گرفتن احساسات دیگران تصمیماتی بگیرد که اثراتی منفی روی دیگران بگذارد. یک شخص خودخواه معمولاً بهعنوان یک شخص فریبکار و پرتوقع شناخته میشود.
۲. تعادل یا اولویت
کسی که خودش را دوست دارد، بین مراقبت از خودش و دیگران تعادل برقرار میکند؛ اما کسی که خودخواه است فقط خودش در اولویت قرار دارد.
اگر هم فقط دیگران را در اولویت قرار دهید، این هم نمیتواند کار درستی باشد؛ برای مثال اگر پدر یا مادر هستید، نباید خواستههای فرزند خود را همیشه مقدم بر خواستههای خود بدانید.
شما نیاز دارید به خودتان نیز رسیدگی کنید. این مسئله در نهایت به نفع فرزندان شما نیز خواهد بود؛ چون باعث میشود والدین شادتری باشید.
۳. خوشحال کردن خود یا ناراحتکردن دیگران
وقتی همیشه خود را در اولویت قرار میدهید و به دیگران اهمیتی نمیدهید، این مسئله باعث ناراحتی دیگران از شما میشود. این خودخواهی است؛ اما زمانی که به خودتان عشق میورزید، یعنی به شادشدن خود کمک میکنید.
برای این که تفاوت خودخواهی و دوست داشتن خود را بهتر درک کنید، یک مثال میزنیم. فرض کنید از کارکردن خسته شدهاید، اگر یک روز را برای بهبود سلامت روان خود اختصاص دهید، این خودخواهی نیست.
این به شما کمک میکند انرژی بگیرید و کارتان را در روزهای بعد بهتر انجام دهید. این مسئله به سود کارفرمای شما هم خواهد بود.
۴. پذیرش خود یا قضاوت دیگران
تفاوت خودخواهی و دوست داشتن خود در پذیرش یا عدم پذیرش نیز نمایان میشود. کسی که عشق به خود دارد، خودش را همانطور که هست میپذیرد.
او میداند که انسان کاملی نیست و اگر اشتباهی کرد آن را قبول میکند؛ اما کسی که خودخواه است اگر اشتباهی کند، آن را به گردن دیگران میگذارد.
همچنین یک فرد خودخواه بهسرعت دیگران را قضاوت میکند و از آنها ایراد میگیرد.
۵. لذتبردن از تنهایی یا نیاز به تأیید دیگران
عشق به خود یعنی از بودن با خودتان لذت ببرید. شما نیازی ندارید که حتماً در کنار کسی باشید تا احساس خوبی داشته باشید. شما میدانید که تنهایی چیز بدی نیست و حتی میتواند باعث شارژشدن و افزایش انرژی شما شود.
در مقابل کسی که خودخواه است همیشه بهدنبال تأیید دیگران است. مطالعه خلاصه کتاب چگونه از تنهایی لذت ببریم را به کسانی است که میخواهند نگاه جدیدی به تنهایی داشته باشند توصیه میکنیم.
۶. تعیین مرزها یا عبور از مرزها
اگر بخواهیم یکی دیگر از جنبههای تفاوت خودخواهی و دوست داشتن خود را بررسی کنیم، باید به این نکته اشاره کنیم که عشق به خود یعنی این که محدودیتهای خود را میشناسید و به محدودیتهای دیگران احترام میگذارید.
در این حالت اگر بهفرض به تنهایی نیاز دارید، این حق را برای خود قائل میشوید. در مقابل این حق را برای طرف مقابل هم قائلید. درحالیکه اگر خودخواه باشید این فضا را برای دیگران به رسمیت نمیشناسید و ممکن است مدام از دیگران درخواستهای متفاوت داشته باشید؛ بدون آن که خودتان در مقابل به آنها لطفی کنید.
پیشنهاد مطالعه: راهکارهایی برای رهایی از توقع و انتظارات بی جا از دیگران۷. مهربانی یا بیرحمی
تفاوت خودخواهی و دوست داشتن خود تفاوت بین مهربانی و بیرحمی است. عشق به خود باعث میشود اگر شکست خوردید با خودتان مهربانتر باشید. همچنین به شما کمک میکند با دیگران نیز مهربان باشید.
اما اگر خودخواه باشید، نیازهای خود را همیشه نسبتبه دیگران در اولویت قرار میدهید؛ حتی اگر آنها کسانی باشند که از نزدیکان شما هستند یا به کمک شما نیاز دارند. این رفتار از جانب دیگران یک بیرحمی تلقی میشود.
۸. بخشیدن یا نبخشیدن
زمانی که خودتان را دوست دارید، میدانید اگر اشتباهی کردهاید، قرار نیست بارها و بارها تکرار شود. شما میدانید هیچ کس کامل نیست و نقاط قوت و ضعف خود را میشناسید.
شما سعی میکنید خودتان را بهبود دهید تا آیندهای بهتر داشته باشید؛ اما اگر خودخواه باشید، نمیتوانید هیچکسی را ببخشید؛ حتی خودتان را.
شما از کسانی که در گذشته به شما ظلم کردهاند، کینه دارید و آن را رها نمیکنید. شما به جای زندگی در حال یا آینده، در گذشته زندگی میکنید.
چطور خودمان را دوست داشته باشیم؟
حال که با تفاوت خودخواهی و دوست داشتن خود آشنا شدید، باید با راههایی که به شما کمک میکند تا خود را بیشتر دوست داشته باشید، نیز آشنا شوید.
عشق به خود باعث شادشدن شما و داشتن احساس امنیت میشود. دوستداشتن خود باعث میشود به انسان بهتری تبدیل شوید.
رابطهای که با خود دارید، مهمترین و طولانیترین رابطهای است که در کل زندگی خود دارید؛ پس ارزش آن را دارد که برایش زمان بگذارید. برای این که خودتان را دوست داشته باشید، به نکات زیر توجه کنید:
- این واقعیت را بپذیرید که هیچ کس کامل نیست؛
- نهگفتن را یاد بگیرید؛
- خودتان را با دیگران مقایسه نکنید؛
- روزانه شکرگزاری کنید؛
- این واقعیت را بپذیرید که همه چیز تحت کنترل شما نیست؛
- از خودتان مراقبت کنید (خواب کافی، غذای سالم و… )؛
- روابط سمی خود را تمام کنید؛
- خودتان را ببخشید؛
- ورزش و مدیتیشن کنید؛
- بدن خود را دوست داشته باشید؛
- ویژگیهای مثبت و دستاوردهای خود را بنویسید؛
- چیزهای جدید یاد بگیرید؛
- استرس خود را مدیریت کنید؛
- این واقعیت را بپذیرید که برخی از مردم شما را دوست ندارند؛
- احساسات خود را نادیده نگیرید؛
- با خودتان مهربانانه صحبت کنید؛
- پیروزیهای خود را جشن بگیرید؛
- به خودتان استراحت دهید؛
- هر هفته یک کار سرگرمکننده برای خود در نظر بگیرید.
به جای اینکه تلاش کنید دیگران شما را دوست داشته باشند، خودتان، خودتان را دوست داشته باشید. زمانی که با خودتان مهربانتر باشید، میتوانید روابط سالم و شادتری با دیگران داشته باشید.
همانطور که در بخش قبل از تفاوت خودخواهی و دوست داشتن خود صحبت کردیم، به شما نشان دادیم که عشق به خود، خودخواهی نیست. شما با عشقورزیدن به خود، رابطهای را که با خود دارید، بهبود میبخشید و به دیگران نشان میدهید که چگونه شما را دوست داشته باشند.
شما تنها کسی هستید که تا آخر عمر با خودتان میمانید. سعی کنید از تنهابودن با خود لذت ببرید، به خودتان اعتماد کنید و ویژگیهای خوب خود را بشناسید.
شاید خوب باشد که در اینجا نگاهی هم به خلاصه کتاب فلسفه تنهایی در بیندازید و با زوایای مختلف آن آشنا شوید. این خلاصه کتاب را میتوانید در سایت و اپلیکیشن بوکاپو بخوانید و بشنوید.
سخن آخر
حال که با تفاوت خودخواهی و دوست داشتن خود آشنا شدهاید، میدانید که اولویتدادن به خود به این معنی نیست که همیشه خودخواه باشید.
اولویتدادن به خود یعنی انتخابهایی که به نفع شماست و شما را خوشحال میکند” بنابراین از اینکه هر چند وقت یکبار خود را در اولویت قرار دهید، هراس نداشته باشید؛ اما مطمئن شوید که در عین حال نیازهای دیگران را نیز در نظر میگیرید.
اگر میخواهید یک زندگی شاد و رضایتبخش داشته باشید، باید به خودتان عشق بورزید. دوستداشتن خود باعث میشود بتوانید خودتان را بپذیرید و به افزایش اعتمادبهنفس و عزت نفس خود کمک کنید. زمانی که خودتان را دوست دارید، احتمالاً با دیگران نیز با مهربانی و همراه با احترام رفتار میکنید.
ما سعی کردیم در این مقاله از تفاوت خودخواهی و دوست داشتن خود صحبت کنیم تا بتوانید مرز بین این دو را راحتتر تشخیص دهید. حالا با تمام این توضیحات آیا فکر میکنید انسان خودخواهی هستید یا این که فقط به خود عشق میورزید؟ آیا اکنون مرز این دو برای شما شفاف شده است؟
خودخواهی یعنی این که اولویت اول و آخر فقط خودتان هستید. دوستداشتن خود یعنی علاوهبر این که به خودتان اهمیت میدهید، مراقب تأثیر کارهایتان روی دیگران نیز هستید.
یک سرگرمی هفتگی داشته باشید. شکرگزاری کنید. به روابط سمی خود پایان دهید. ورزش کنید. چیزهای جدید یاد بگیرید. توانایی نهگفتن را تقویت کنید و... .