آیا تا به حال به این فکر کردهاید که زندگی شما برآیند چند تصمیم مهم بوده است؟ از انتخاب رشته تحصیلی، شغل، همسر و محل زندگی گرفته تا تصمیمات روزمره مانند مدیریت زمان، همه و همه سرنوشت شما را رقم میزنند. برای همین است که مهارت تصمیم گیری نه یک انتخاب، بلکه یک مهارت سرنوشت ساز و کلیدی در زندگی هر فرد به شمار میرود. اگر این مهارت حیاتی را نداشته باشیم، در دریای ابهامات و تردیدها غرق میشویم و از رسیدن به اهداف و آرزوهایمان باز میمانیم.
ما در بوکاپو، به عنوان همراه شما، باور داریم که یادگیری مهارت تصمیم گیری میتواند زندگی شما را متحول کند. در این مقاله جامع، ما از تعریف ساده این مهارت تا روشهای تقویت آن در کودکان، نوجوانان، محیط کار و روابط عاطفی را بررسی میکنیم. همچنین، به معرفی بهترین کتاب مهارت تصمیم گیری میپردازیم. با ما همراه باشید تا با آگاهی و ابزارهای لازم، کنترل زندگی خود را در دست بگیرید.
چرا تصمیم گیری کار مهمی است؟
تصمیم گیری مهم است چون هر انتخابی که میکنیم، مانند یک سنگ کوچک، موجی بزرگ در زندگی ما ایجاد میکند و مسیرهای جدیدی را پیش رویمان قرار میدهد. عدم مهارت تصمیم گیری میتواند منجر به تعلل، فرصت سوزی و در نهایت پشیمانی شود. افرادی که خوب تصمیم میگیرند، فعالانه زندگی خود را شکل میدهند، نه اینکه منتظر بمانند تا اتفاقی بیفتد. این مهارت به ما کمک میکند تا در مواجهه با چالشها، بهترین واکنشها را انتخاب کنیم، از منابع محدود خود (زمان، انرژی و پول) بهترین استفاده را ببریم و در نهایت، به نسخهای موفقتر از خودمان تبدیل شویم. یک تصمیم درست میتواند دریچهای به سوی موفقیت و آرامش باشد.
راستی قبل از رفتن به سراغ بخش بعدی، خوب است که با دوره ۷ مهارت حیاتی برای ادامه زندگی نیز شما را آشنا کنیم. این دوره در بوکاپو برگزار میشود و در آن، مرحله به مرحله با ۷ مهارت نرم آشنا میشوید که در آینده، مخصوصاً در زمانی که خیلی از مهارتهای سخت را هوش مصنوعی میبلعد، به دردتان میخورد.
مهارت تصمیم گیری یعنی چه؟
مهارت تصمیم گیری چیست؟ به زبان ساده، مهارت تصمیم گیری یعنی توانایی انتخاب بهترین گزینه از میان چند راهحل یا انتخاب موجود، بر اساس تحلیل منطقی و در نظر گرفتن پیامدها. این یک فرآیند ذهنی و رفتاری است که فرد با درک شرایط، جمعآوری اطلاعات و ارزیابی عواقب، اقدام به انتخاب میکند. مهارت تصمیم گیری به زبان ساده یعنی اینکه بدانیم چطور در لحظات مهم زندگی، با درایت و هوشیاری، انتخابی کنیم که ما را به هدفمان نزدیکتر سازد، نه دورتر. این توانایی نه تنها در موفقیتهای بزرگ، بلکه در مدیریت کارآمد امور روزمره نیز نقشی کلیدی ایفا میکند و باعث افزایش اعتماد به نفس و کاهش استرس میشود.
پیشنهاد مطالعه: آیا برای تغییر زندگی خود آماده هستید؟ + ۴ نشانه نیاز به تغییر و ۱۰ راه تحقق آن
چطور تصمیم خوب را از تصمیم بد تشخیص بدهیم؟
تشخیص یک تصمیم خوب از بد، همیشه آسان نیست، چون نتایج در آینده مشخص میشوند؛ اما یک تصمیم خوب، تصمیمی است که بر اساس ارزشها و اهداف بلندمدت شما گرفته شده باشد، حتی اگر در کوتاهمدت سخت به نظر برسد. برای اینکه خوب تصمیم گیری کنیم، تصمیممان باید:
– مبتنی بر واقعیت باشد: تصمیم خوب بر پایه اطلاعات کافی و حقایق موجود بنا شده، نه بر اساس احساسات گذرا یا حدس و گمان.
– پیامدها را در نظر بگیرد: بهترین تصمیم، آن است که علاوه بر حل مشکل فعلی، کمترین عواقب منفی و بیشترین منافع مثبت را در بلندمدت به همراه داشته باشد.
– انعطاف پذیر باشد: یک تصمیم خوب، جایی برای بازبینی و تصحیح در صورت تغییر شرایط دارد.
– توسط خودتان پذیرفته شده باشد: تصمیمگیرنده باید مسئولیت کامل انتخابش را بپذیرد و با آن احساس آرامش کند.
انواع مهارت تصمیم گیری
به طور کلی، انسانها برای تصمیمگیری از سه رویکرد اصلی استفاده میکنند که هر کدام مزایا و معایب خود را دارند:
۱. تصمیم گیری شهودی
این نوع تصمیمگیری سریع و بر اساس تجربیات گذشته، الگوهای ذهنی و تصمیم گیری آنی یا حس ششم فرد است. معمولاً در شرایطی که زمان محدود است یا اطلاعات کافی در دسترس نیست، به کار میرود. مدیران و افراد باتجربه، از این نوع تصمیمگیری زیاد استفاده میکنند؛ اما ریسک خطای آن بالا است.
۲. تصمیم گیری منطقی
این سبک کاملاً مبتنی بر جمعآوری دادهها، تحلیل عینی، سنجش مزایا و معایب و ارزیابی منطقی گزینهها است. این روش در موقعیتهای مهم و پیچیده که زمان کافی برای بررسی وجود دارد، بهترین نتیجه را میدهد. عیب اصلی این روش، زمانبر بودن و هزینه بالای جمعآوری اطلاعات است.
۳. تصمیم گیری ترکیبی
در این روش، فرد علاوه بر تحلیل منطقی و استفاده از دادههای موجود، از بینش و تجربه شخصی خود (شهود) نیز کمک میگیرد. این سبک، یک رویکرد متعادل است که سرعت و کارایی تصمیمگیری منطقی را با دقت و عمق تصمیمگیری منطقی ترکیب میکند. بهترین حالت تصمیمگیری در اغلب موقعیتها، استفاده از این سبک ترکیبی است.
مراحل تصمیم گیری چیست؟
مراحل تصمیم گیری یک فرآیند ساختاریافته است که به ما کمک میکند تا آگاهانهتر عمل کنیم. هرچند ممکن است بسته به شرایط، سرعت طی شدن این مراحل متفاوت باشد، اما الگوی اصلی ثابت است:
۱. شناسایی مشکل و چالش
باید دقیقاً بدانیم که مشکل چیست، چه کسانی را تحت تأثیر قرار میدهد و هدف اصلی از تصمیمگیری چیست. این مرحله، سنگ بنای یک تصمیم درست است.
۲. پاسخهای بالقوه و راه حلهای احتمالی
پس از شناخت کامل مشکل، باید با طوفان فکری، لیستی از همه راهحلهای ممکن (حتی راهحلهای غیرمعمول) را جمعآوری کنیم. این کار، دایره انتخابهای ما را گسترش میدهد.
۳. بررسی مزایا، معایب و هزینههای مادی و معنوی
هر راهحل را باید بر اساس معیارها و ارزشهای خود سنجید. در این مرحله، باید به طور عینی، سود و زیان هر گزینه را در کوتاهمدت و بلندمدت، همچنین هزینههای عاطفی و مالی آن را بررسی کنیم.
پیشنهاد مطالعه: ریسک پذیری چیست؟ آیا فرد ریسک پذیری در تصمیم گیری ها باشیم؟
۴. انتخاب بهترین گزینه
بر اساس تحلیلهای مرحله قبل، منطقیترین و هدفمندترین گزینه را انتخاب میکنیم. در این مرحله، تصمیم گیری آنی جای خود را به انتخابی سنجیده و آگاهانه میدهد.
۵. اجرای تصمیم
تصمیم گرفته شده باید به عمل تبدیل شود. برای این کار، لازم است یک برنامه عملیاتی مشخص، با زمانبندی دقیق و گامهای اجرایی کوچک، تدوین و پیگیری شود.
عواملی که تصمیم گیری را با مشکل مواجه میکنند
با اینکه فرآیند تصمیمگیری روشن است، اما عوامل زیادی وجود دارند که مانع از یک انتخاب درست میشوند:
۱. اطلاعات بیش از حد
در دنیای امروز، حجم بالای اطلاعات (پارادوکس انتخاب) میتواند ما را دچار فلج تحلیلی کند. فرد آنقدر درگیر جمعآوری و بررسی دادهها میشود که از اصل تصمیم باز میماند.
۲. تعداد زیاد افراد تصمیمگیرنده
تصمیمگیری گروهی، به خصوص با تعداد زیاد، میتواند منجر به تعارض دیدگاهها، کندی فرآیند و «تصمیمگیری توافقی» ضعیفی شود که در نهایت هیچکس مسئولیت آن را نمیپذیرد.
۳. تعارض در منافع افراد تصمیمگیرنده
زمانی که منافع شخصی یا گروهی افراد درگیر، با منافع کلی تضاد پیدا کند، تصمیمگیری عینی و منطقی بسیار دشوار میشود. این تعارض، نتیجه را به سمت منفعتطلبی سوق میدهد.
پیشنهاد مطالعه: چگونه با مشکلات زندگی مقابله کنیم؟ ۱۸ راه افزایش تاب آوری
۴. مقاومت افراد در برابر تغییر
انسانها ذاتاً به وضعیت موجود عادت دارند و در برابر تغییر مقاوم هستند. حتی یک تصمیم خوب برای ایجاد تغییر، ممکن است به دلیل این مقاومت درونی یا بیرونی با شکست مواجه شود.
۵. افرادی که از بیرون تصمیم میگیرند
دخالت افراد غیرمسئول در فرآیند تصمیمگیری یک فرد یا گروه، میتواند باعث سردرگمی، کاهش مسئولیتپذیری و تضعیف اعتبار تصمیم نهایی شود. این امر بهخصوص در خانوادهها و سازمانها شایع است.
اصول تصمیم گیری
تصمیمگیری یک مهارت ترکیبی است که با تقویت مجموعهای از تواناییهای دیگر به بلوغ میرسد. به طور کلی، یک تصمیمگیرنده موفق، مجموعهای از اصول زیر را رعایت میکند:
۱. مهارت حل مسئله
مهارت تصمیم گیری و حل مسئله دو روی یک سکهاند. توانایی شناسایی ریشهای مشکل و ارائه راهحلهای خلاقانه، زیربنای یک تصمیمگیری قوی است.
۲. مهارت رهبری
یک رهبر خوب باید شهامت تصمیمگیری در شرایط ابهام و قدرت متقاعد کردن دیگران برای اجرای تصمیم را داشته باشد.
۳. مهارت استدلال
توانایی ارزیابی منطقی دلایل موافق و مخالف یک انتخاب و وزندهی به آنها، تصمیمگیری را از حالت احساسی خارج میکند.
۴. مهارت تفکر انتقادی
پرسیدن سؤالات عمیق، زیر سؤال بردن فرضیات و نادیده نگرفتن حقایق ناخوشایند، به ما کمک میکند تا به واقعیت نزدیکتر شویم.
۵. مهارت کار گروهی
بهرهگیری از خرد جمعی، گوش دادن فعال به دیدگاههای مختلف و ایجاد اجماع، بهویژه در تصمیمات سازمانی، حیاتی است.
۶. مهارت هوش هیجانی
توانایی مدیریت احساسات خود (ترس، خشم یا هیجان) و درک احساسات دیگران، باعث میشود که تصمیمات عاطفی و شتابزده گرفته نشود.
۷. مهارت خلاقیت و تفکر خارج از چارچوب
در مواقع بحرانی یا برای رسیدن به نتایج جدید، باید بتوانیم راهحلهایی بدیع، فراتر از گزینههای سنتی، خلق کنیم.
۸. مهارت مدیریت زمان
دانستن اینکه چه زمانی باید تصمیم بگیریم و سرعت عمل در جمعآوری اطلاعات ضروری، برای دوری از تصمیم گیری آنی یا تعلل زیاد، حیاتی است.
روش های تقویت مهارت تصمیم گیری
آموزش مهارت تصمیم گیری یک فرآیند مستمر است. برای تقویت این توانایی سرنوشتساز، از همین امروز این نکات را به کار ببندید:
۱. صبور باشید
از تصمیم گیری آنی اجتناب کنید. به خودتان زمان دهید تا گزینهها را بسنجید و احساسات لحظهای در تصمیم شما دخیل نشوند.
۲. واقعبین باشید
تصمیمات خود را بر اساس آنچه هست (واقعیتها و تواناییهای موجود) بگیرید، نه بر اساس آنچه آرزو دارید باشد.
۳. توانایی کمک خواستن
از مشورت با افراد متخصص و با تجربه نترسید. این کار نشاندهنده ضعف نیست، بلکه نشاندهنده درایت است.
۴. درس گرفتن از تجربههای قبلی
بعد از هر تصمیم، نتایج آن را ارزیابی کنید و ببینید چه چیزی درست و چه چیزی غلط بوده است. این بزرگترین منبع یادگیری شماست.
۵. قدرت تشخیص موقعیت
تمرین کنید تا بتوانید موقعیتهای تصمیمگیری مهم را از تصمیمات کماهمیت تشخیص دهید و انرژی خود را روی موارد حیاتی متمرکز کنید.
۶. آینده نگری
پیامدهای بلندمدت و کوتاهمدت هر انتخاب را در نظر بگیرید. این کار از پشیمانیهای آتی جلوگیری میکند.
۷. تعیین محدودیت زمانی
برای تصمیمات خود یک ضربالاجل منطقی تعیین کنید تا از تعلل زیاد جلوگیری شود.
۸. درک خطاهای شناختی
با سوگیریهای ذهنی (مانند تمایل به حفظ وضع موجود یا تأییدیه گرفتن) آشنا شوید تا بتوانید عینیتر قضاوت کنید.
۹. انعطاف پذیری
در صورت لزوم، در تصمیم خود تجدید نظر کنید. تصمیمگیری درست به معنای تغییرناپذیر بودن نیست.
۱۰. کم کردن گزینههای روی میز
برای اینکه دچار «فلج تحلیلی» نشوید، در نهایت تعداد گزینههای نهایی را به ۳ تا ۵ مورد محدود کنید.
تقویت مهارت تصمیم گیری در کودکان
مهارت تصمیم گیری بچهها باید از سنین پایین و به تدریج پایهریزی شود. این امر به آنها کمک میکند تا در آینده افرادی مستقل، مسئولیتپذیر و توانمند در حل مسئله باشند. نباید همه تصمیمات را از طرف آنها بگیریم، حتی اگر ساده باشند.
روشهایی که کمک میکند مهارت تصمیم گیری بچهها تقویت شود:
– انتخابهای محدود: به جای سؤال کلی «چی میخوای بپوشی؟»، سؤال کنید «لباس آبی یا قرمز؟»
– تشویق به انتخاب: اجازه دهید در مورد بازی، کتاب یا خوراکیشان خودشان تصمیم بگیرند.
– پذیرش اشتباه: به آنها بیاموزید که هر انتخابی نتیجهای دارد و اشتباه کردن بخشی از فرآیند یادگیری است.
– بحث در مورد پیامدها: پیش از انتخاب، با لحنی دوستانه درباره نتایج احتمالی هر گزینه صحبت کنید.
– الگوسازی: خود شما در زندگی روزمره، با صدای بلند توضیح دهید که چرا یک تصمیم خاص را گرفتهاید.
تقویت مهارت تصمیم گیری در نوجوانان
دوره نوجوانی، زمان اوجگیری تصمیمگیریهای پرریسک و با پیامدهای بلندمدت است؛ از انتخاب دوست تا تعیین اهداف تحصیلی. در این دوره، نوجوانان نیاز به استقلال بیشتری دارند؛ اما همچنان به راهنمایی و فضای امن برای آزمون و خطا نیازمندند. والدین باید نقش مربی را ایفا کنند.
روشهایی که کمک میکند مهارت تصمیم گیری نوجوانها تقویت شود:
– بحث و تحلیل: به جای دیکته کردن، با آنها درباره مهارت تصمیم گیری و حل مسئله صحبت کنید و از آنها بخواهید فرآیند تصمیمگیری خود را توضیح دهند.
– مسئولیتدهی: مسئولیتهایی با اهمیت بالا (مانند مدیریت بودجه هفتگی یا انتخاب کلاس فوق برنامه) به آنها محول کنید.
– تشویق به تحقیق: از آنها بخواهید پیش از یک تصمیم مهم (مثل خرید موبایل یا انتخاب شغل پارهوقت)، اطلاعات جمعآوری کنند و گزینهها را ارزیابی کنند.
– مدلسازی ارزشها: با آنها درباره ارزشهای خانواده و اینکه چطور این ارزشها بر تصمیمات اثر میگذارد، گفتگو کنید.
تقویت مهارت تصمیم گیری در محیط کار
در محیط کار، تصمیمات اغلب پیچیده و دارای تأثیرات مالی و سازمانی هستند. مهارت تصمیم گیری در این حوزه، یکی از مهمترین ویژگیهای یک مدیر یا کارمند اثربخش است. این مهارت به طور مستقیم بر بهرهوری و موفقیت تیم تأثیر میگذارد.
روشهایی که کمک میکند مهارت تصمیم گیری در محل کار تقویت شود:
– تفویض اختیار هدفمند: به اعضای تیم فرصت دهید تا در حوزه کاری خود، تصمیمگیری کنند و مسئولیت آن را بپذیرند.
– تحلیل دادهمحور: تصمیمات کلیدی را بر اساس دادههای عینی، گزارشها و شاخصهای کلیدی عملکرد (KPIs) بگیرید و نه صرفاً بر اساس حدس و گمان.
– برگزاری جلسات طوفان فکری منظم: برای مشکلات پیچیده، از خرد جمعی تیم استفاده کنید تا دامنه راهحلها گسترش یابد.
– ایجاد فرآیند ارزیابی: بعد از اجرای یک تصمیم، نتایج را اندازهگیری و مستند کنید تا به یک منبع یادگیری سازمانی تبدیل شود.
پیشنهاد مطالعه: روش های تصمیم گیری در مدیریت
تقویت مهارت تصمیم گیری در روابط زوجها
در یک رابطه عاطفی، تصمیمگیری مشترک درباره امور مالی، فرزندپروری یا تفریحات، نیازمند مهارتهای ارتباطی و همدلی بالا است. تفاوت در سبک تصمیم گیری میتواند منشأ بسیاری از تعارضها باشد.
روشهایی که کمک میکند مهارت تصمیم گیری زوجین تقویت شود:
– تقسیم وظایف: توافق کنید که تصمیمگیری در مورد برخی حوزهها (مثل مدیریت مالی یا سفر) در اولویت با نظر کدام یک از زوجین باشد.
– گوش دادن فعال: پیش از ارائه نظر خود، با دقت و همدلی کامل، به دلایل و نگرانیهای همسرتان گوش دهید.
– گفتگوی باز درباره ارزشها: در مورد ارزشهای اصلی که هر تصمیم باید بر آن مبتنی باشد (مانند امنیت مالی یا وقت گذراندن با خانواده) صحبت کنید.
– تعیین زمان: از تصمیم گیری آنی در مورد مسائل مهم اجتناب کنید و برای رسیدن به توافق نهایی، زمانی را مشخص کنید.
بازی های تقویت مهارت تصمیم گیری
بازیها ابزارهایی شگفتانگیز برای تقویت مهارتها در محیطی امن و سرگرمکننده هستند. استفاده از آنها، بهویژه در کودکان و نوجوانان، یک راهکار مؤثر است:
– بازی دوز: یک بازی ساده دو نفره که نیاز به پیشبینی حرکت حریف و برنامهریزی برای سه حرکت بعدی دارد. این بازی، قدرت استدلال و تفکر استراتژیک را تقویت میکند.
– بازی شطرنج/تخته نرد: این بازیها نیازمند تفکر بلندمدت، ارزیابی گزینههای متعدد و مدیریت ریسک در هر حرکت هستند. برای تقویت تصمیم گیری منطقی بسیار مفید هستند.
– بازیهای رومیزی (Board Games) استراتژیک: مانند ریسک، مونوپولی یا بسیاری بازی دیگر که بازیکنان در آنها باید منابع خود را مدیریت، با رقبا مذاکره و تصمیمات اقتصادی مهمی بگیرند.
– نقش بازی کردن (Role-Playing): کودکان و نوجوانان با اجرای نمایشنامهها یا بازیهای تخیلی، خود را در موقعیتهای مختلف قرار میدهند و مجبور به گرفتن تصمیمات سریع و خلاقانه میشوند.
کتاب های خوب برای آموزش مهارت تصمیم گیری
برای اینکه به یک تصمیمگیرنده قوی تبدیل شوید، مطالعه کتابهایی که با تکیه بر یافتههای روانشناسی و مدیریت، به آموزش مهارت تصمیم گیری میپردازند، ضروری است. این کتابها ابزارهای فکری لازم را در اختیار شما قرار میدهند تا با درک بهتر فرآیندهای ذهنی، انتخابهای بهتری داشته باشید.
– کتاب تصمیم گیری (نویسنده: استیفن پی. رابینز): این کتاب با رویکردی آکادمیک و کاربردی، الگویی سودمند برای تصمیمگیری فردی و سازمانی ارائه میدهد و کمک میکند تا در موقعیتهای مختلف، فرآیندی منطقی را دنبال کنید.
– کتاب دوباره فکر کن (خلاصه کتاب آدام گرانت): این کتاب بر اهمیت انعطافپذیری ذهنی و پذیرش اشتباه تأکید میکند و نشان میدهد که چطور میتوانیم با زیر سؤال بردن دانش خود، تصمیمات بهتری بگیریم.
– کتاب مهارتهای تصمیمگیری (نویسنده: نیل راسل جونز): این اثر، به عنوان یک راهنمای کاربردی برای مدیران، اصول تصمیمگیری صحیح در محیط کار را تعریف میکند و چارچوبهای عملی برای انتخاب درست ارائه میدهد.
– کتاب تصمیم گیری (نویسنده: دیوید ای. گاروین): این کتاب که از مجموعه انتشارات دانشکده کسب و کار هاروارد است، راه حلهای حرفهای برای چالشهای روزمره مدیران ارائه داده و بر تصمیمگیریهای عملیاتی تمرکز دارد.
بدون مهارت تصمیم گیری، یک جای مهم زندگی میلنگد
در پایان، دوست خوب بوکاپویی، باید بپذیریم که زندگی ما نتیجه تصمیمات ماست. یک انتخاب کوچک میتواند مسیر یک دهه از زندگی را تغییر دهد. مهارت تصمیم گیری به شما این قدرت را میدهد که به جای قربانی شرایط بودن، خالق سرنوشت خود باشید. این مهارت، چیزی نیست که با آن متولد شویم؛ بلکه یک توانایی قابل یادگیری است که با تمرین، آگاهی و استفاده از منابع آموزشی معتبر، تقویت میشود. با یادگیری مراحل تصمیم گیری و پرهیز از تصمیم گیری آنی، شما میتوانید یک زندگی آگاهانهتر، موفقتر و کماسترستر را برای خود بسازید.
آیا آمادهاید تا با کمترین زمان، بیشترین دانش را در این زمینه کسب کنید؟
همین حالا در بوکاپو ثبتنام کنید! به بخش «مدیریت و رهبری» یا «توسعه مهارتهای فردی» ما سر بزنید و خلاصه بهترین و بهروزترین کتابها در زمینه مهارت تصمیم گیری و خیلی مباحث دیگر را در فرمتهای صوتی و متنی، در کمترین زمان مطالعه یا گوش کنید. با بوکاپو، تبدیل به «کاپو» (مدیر) توانمند زندگی خود شوید!
این مهارت، توانایی انتخاب منطقی و آگاهانه بهترین گزینه از میان چندین راهحل موجود است که بر پایه تحلیل دادهها، ارزیابی پیامدها و اهداف فردی بنا شده باشد.
تصمیم گیری آنی (یا تکانشی) اغلب بر اساس احساسات لحظهای، شتابزدگی و اطلاعات ناقص انجام میشود. عواقب آن معمولاً شامل پشیمانی، انتخابهای نامناسب و نتایج کوتاهمدت است که در بلندمدت مشکلساز خواهند شد.
برای اینکه خوب تصمیم گیری کنیم باید: عجله نکنیم، واقعبین باشیم، تمامی گزینهها را بسنجیم، از مشورت دیگران استفاده کنیم و پیامدهای بلندمدت تصمیم را به دقت ارزیابی نماییم.
مهارت تصمیم گیری و حل مسئله ارتباط تنگاتنگی دارند، اما یکی نیستند. حل مسئله، فرآیند یافتن راهکارهایی برای یک مشکل است، در حالی که تصمیمگیری، فرآیند انتخاب بهترین راهکار از میان راهکارهای موجود است.
برای تقویت مهارت تصمیم گیری در کودکان، باید از سنین پایین به آنها حق انتخابهای محدود و امن داد، آنها را به دلیل انتخابهایشان تشویق کرد و به آنها آموخت که هر انتخابی، یک نتیجه یا پیامد دارد.












