ثبت نام و دریافت هدیه
اگر در خانه نوجوان دارید، به احتمال زیاد نوعی سردرگمی همراه با طغیان‌ها و خشونت در او می‌بینید که شما را نگران می‌کند. مرحله نوجوانی برای بسیاری از افراد سرشار از سردرگمی است. عواملی مثل تغییرات فیزیکی در بدن، عدم تعادل شیمیایی ناشی از هورمون‌های ناپایدار و … میتواند باعث طغیان و پرخاشگری نوجوانان شود.
عوامل دیگری هم ممکن است در این رفتار پرخاشگرانه دخیل باشد و در این میان اگر نوجوان و خانواده‌اش علت این پرخاشگری و کنترل آن را ندانند، نمی‌توانند به‌خوبی از این مرحله حساس گذر کنند. در این مقاله از مجله بوکاپو سعی کردیم درباره این موضوع نکات مفیدی را برای شما جمع‌آوری کنیم.
پرخاشگری نوجوانان
پرخاشگری در نوجوانان یک اتفاق معمول و تا حدی طبیعی است. در این دوران نوجوانان دچار تغییرات جسمی، اجتماعی و عاطفی متعددی می‌شوند. این تغییرات ناگهانی، باعث ایجاد عدم اطمینان و سردرگمی در ذهن آن‌ها می‌شود.
در نتیجه هدف و نقش خود را در خانواده و جامعه مورد ارزیابی مجدد قرار می‌دهند. اگر پاسخ رضایت‌بخشی پیدا نکنند، این احساسات ممکن است به پرخاشگری تبدیل شوند. علاوه‌بر این، گاهی یک ضربه روحی، فشار هم‌سالان یا اعتماد‌به‌نفس پایین هم میتواند سبب اضطراب در نوجوانان شود.
بنابراین والدین باید نوجوان خود را مشاهده کنند و از طریق مشاوره، دارودرمانی و سایر روش‌های درمانی سالم از آن‌ها حمایت کنند. نوع رفتار با نوجوان پرخاشگر بسیار مهم است؛ یکی از کارهایی که به شما برای کنترل این پرخاشگری کمک می‌کند، درک علت پرخاشگری نوجوانان است.
علت پرخاشگری نوجوانان چیست؟
در طول سالیان، پژوهشگران تحقیقات زیادی در رابطه با علت پرخاشگری در نوجوانان انجام داده‌اند و عوامل متعددی برای آن پیدا کرده‌اند؛ برخی از این عوامل عبارت‌اند از:
-
تجربه رویداد تروماتیک
مرگ یا بیماری یکی از عزیزان، طلاق والدین و آزار و اذیت شدید از جانب خانواده عواملی بسیار استرس‌زا هستند که می‌توانند منجربه پرخاشگری در نوجوانان شوند.
زندگی در خانواده‌هایی که در آن‌ها والدین مدام در حال جر و بحث و دعوا هستند هم روی نوجوان تاثیر عمیقی می‌گذارد. مطالعه کتاب مدیریت استرس میتواند در این مورد به کمک شما و نوجوانتان بیاید. خلاصه این کتاب را می‌توانید در بوکاپو مطالعه کنید.
-
مورد سوءاستفاده قرار گرفتن
آزار جسمی یا جنسی یکی دیگر از دلایل رفتار پرخاشگرانه در نوجوانان است. این سوءاستفاده باعث می‌شود آن‌ها احساس خشم و شرمندگی کنند. معمولا نوجوانان دربارهٔ آزاری که دیده‌اند نمی‌توانند با کسی صحبت کنند و همین عامل هم موجب بروز خشمی عمیق در آن‌ها می‌شود.
در کتاب والدین سمی می‌توانید دربارهٔ آزار روحی، جسمی و جنسی والدین، تأثیرات آن بر فرزند و همچنین نحوهٔ درمان این تأثیرات بیشتر بخوانید.
-
اختلالات روانی
برخی از نوجوانان ممکن است از اختلالات روانی رنج ببرند؛ اختلالاتی چون:
- اختلال دوقطبی
- اختلال هراس
- افسردگی
- اسکیزوفرنی
- و …
همه این اختلالات موجب پرخاشگری می‌شوند و برای درمان آن‌ها حتما باید از یک متخصص کمک گرفت.
-
ADHD و اختلالات یادگیری
نوجوانان مبتلا به ADHD (بیش‌فعالی) و اختلالات یادگیری، دارای مشکلات اجتماعی و عاطفی فراوانی هستند. این مشکلات سبب بروز پرخاشگری نوجوانان می‌شود.
پیشنهاد مطالعه: بیش فعالی چیست و چگونه درمان می‌شود؟
-
استفاده از الکل و مواد مخدر
بسیاری از نوجوانان مواد مخدر و الکل را آزمایش می‌کنند. سوء مصرف الکل و مواد مخدر، میتواند جنبه‌های پرخاشگری را در آن‌ها به‌طور چشم‌گیری افزایش دهد
-
فشار هم‌سن‌وسالان
بسیاری از نوجوانان مشتاق پذیرش و عضویت در یک گروه هستند. اگر این اتفاق نیفتد، میتواند سبب ایجاد درد روحی و عصبانیت در آن‌ها شود و این خود عاملی برای پرخاشگری در نوجوانان است.
اگر نوجوان شما با مشکلات دوستیابی دست‌وپنجه نرم می‌کند می‌توانید مطالعه کتاب آیین دوستیابی را به او پیشنهاد دهید.
-
حساسیت غذایی
در برخی از کودکان و نوجوانان، حساسیت‌های غذایی میتواند منجربه طیف گسترده‌ای از مسائل، از جمله رفتار پرخاشگرانه، تحریک‌پذیری، بیش‌فعالی، اضطراب، خلق‌و‌خوی ضعیف، خستگی و موارد دیگر شود.
برخی از رایج‌ترین آلرژی‌های غذایی شامل گلوتن، لبنیات، شکر، ذرت، سویا و همچنین رنگ‌های مصنوعی، شیرینکنندهها و نگهدارندهها هستند.
-
عزت نفس پایین
برخی از نوجوانان عزت نفس پایینی دارند و سعی می‌کنند با پرخاشگری این موضوع را بپوشانند. این امر به‌ویژه زمانی که آن‌ها در میان هم‌سالان خود هستند صادق است.
پیشنهاد مطالعه: افزایش عزت نفس در کودکان و نوجوانان با ۴ روش مؤثر
درمان پرخاشگری نوجوانان
شما به‌عنوان والدین یا کسی که مراقبت از نوجوان بر عهدهٔ اوست گزینه‌های مختلفی برای مدیریت و کنترل پرخاشگری نوجوان دارید. برخی از این گزینه‌ها به شرح زیر هستند:
۱. مشاوره فردی
مشاوره فردی یا صحبت با یک روان‌درمانگر میتواند کمک خوبی به نوجوان شما کند. توصیه می‌شود با یک متخصص آموزش‌دیده و دارای مجوز صحبت کنید. این کار میتواند باعث شود نوجوان شما مسئولیت کار خود را بپذیرد و همچنین مشکلات روابط خود را حل کند.
۲. مشاوره خانوادگی
اگر کل خانواده بتوانید در مشاوره شرکت کنید،کمک بزرگی به نوجوان خود کرده‌اید. صحبت کردن خانواده با هم در حضور مشاور حرفه‌ای و آموزش‌دیده، میتواند بسیار مفید باشد. این کار میتواند درگیری‌ها و مشکلات رابطه‌ای را که باعث پرخاشگری نوجوانان می‌شود حل کند.
در کتاب شاید نیاز داری با یک نفر حرف بزنی به‌خوبی از نقش مهمی که یک روان‌درمانگر در حل مشکلات زندگی افراد دارد می‌توانید آگاه شوید.
۳. دارو
اگر مشکلات روانی یا عصبی مانند صرع یا افسردگی در نوجوان شما تشخیص داده شده باشد، مصرف داروهای تجویزی مناسب میتواند پرخاشگری را کاهش دهد. البته این داروها باید حتما زیر نظر پزشک تجویز شوند.
۴. قراردادهای رفتاری
می‌توانید با نوجوان خود قراردادهای رفتاری تنظیم کنید که آن‌ها را مجبور می‌کند مسئولیت رفتار خود را بپذیرند.
- رفتارهای مثبتی را که شما از او انتظار دارید و پاداشی را که او از آن رفتارها به دست خواهد آورد فهرست کنید.
- بهتر است چیزهای مادی را به‌عنوان پاداش ارائه نکنید.
- روی عواقب طبیعی تمرکز کنید، مانند رفتن به سینما با دوستان و … .
۵. قوانین خانه
در خانه خود قوانینی ایجاد کنید که نوجوان شما خواه ناخواه باید از آن پیروی کند. قوانین را شفاف به او ارائه دهید و به او اطلاع دهید که در صورت نقض قوانین، باید عواقب آن را متحمل شود.
۶. تکنیک‌های آرامش
تکنیک‌های تمدد اعصاب را به نوجوانان خود آموزش دهید تا با استرس خود کنار بیایند. یکی از روش‌هایی که در کنترل پرخاشگری نوجوانان به کمک شما و نوجوانتان می‌آید مدیتیشن است؛ برای مطالعه بیشتر در این باب، می‌توانید به سراغ مقاله زیر بروید.
پیشنهاد مطالعه: مدیتیشن چیست؟ چه اهدافی دارد و چگونه به ما کمک می‌کند؟
چطور با نوجوان پرخاشگر ارتباط برقرار کنم؟
ارتباط درست با نوجوان، به شما کمک می‌کند تا بهتر اوضاع را میان خودتان و او کنترل کنید. نوجوان شما همیشه خشمگین نیست. زمانی که رفتار مناسبی دارد، با او صحبت کنید و از ویژگی‌های مثبتش تعریف کنید. اگر فقط به رفتارهای منفی او واکنش نشان دهید، ممکن است از پرخاش برای جلب توجه شما استفاده کند.
به‌گونه‌ای رفتار کنید که نوجوان احساس کند شما به او احترام می‌گذارید و برایش ارزش قائل هستید. او باید بداند که مشکل شما، تنها با رفتارهای پرخاش‌جویانه فرزندتان است و نه خود او.
فراموش نکنید که:
- اگر شروع به فریاد زدن کنید، به سختی می‌توانید از او انتظار داشته باشید که آرام بماند و به روشی منطقی بحث کند. در عوض، شما باید آرامش خود را حفظ کنید. در صورت لزوم، ممکن است لازم باشد خود را برای چند دقیقه از موقعیت دور کنید تا زمانی که بدانید می‌توانید آرام باشید.
- زبان بدن شما باید آرام و غیرتهاجمی باشد. مثلا شاید بهتر باشد از به چالش کشیدن او با خیره شدن در چشم خودداری کنید. صدای خود را تحت کنترل داشته باشید و از فریاد زدن خودداری کنید.
- سعی کنید در هنگام برقراری ارتباط از زبان چالش‌برانگیز و احساساتی استفاده نکنید.
- مطمئن شوید که به او فرصت می‌دهید دیدگاه خود را بیان کند و در حین انجام این کار به او گوش دهید.
- وسوسه نشوید که سر او فریاد بزنید. در عوض، به او فرصت دهید تا نظر خود را بیان کند و سپس با آرامش به آنچه گفته پاسخ دهید.
- تسلیم فریاد و پرخاش نشوید.
برای اطلاع از تکنیک‌های کنترل خشم، کتاب مدیریت خشم میتواند راهنمای شما باشد.
سخن آخر
ارتباط برقرار کردن با یک نوجوان که به‌تازگی وارد سن بلوغ شده میتواند پر از چالش باشد. اما اگر شما علل وجود پرخاشگری نوجوان خود را بدانید و از راه‌های کنترل آن هم آگاه باشید می‌توانید به بهترین شکل با او ارتباط بگیرید و به او کمک کنید تا این مقطع پر چالش را بگذراند.
اگر شما نوجوانی در خانه دارید یا اتفاقات مشابهی از پرخاشگری نوجوانان را تجربه کرده‌اید، خوشحال می‌شویم از تجربیات خود و چالش‌هایی که سر راهتان قرار گرفته برای ما بنویسید.
کتاب‌های متعددی تألیف شده‌اند که می‌توانند به شما کمک کنند؛ هرچند مطالعه تمامی آن‌ها، به زمان زیادی نیاز دارد. ما در بوکاپو خلاصه پرفروش‌ترین کتاب‌های حوزه روابط عاطفی، خانواده و فرزندپروری را برای شما آماده کرده‌ایم. در کوتاه‌ترین زمان، مهم‌ترین نکات این کتاب‌ها را در اپلیکیشن و سایت بوکاپو بخوانید و بشنوید.
متاسفانه خانواده ها هیچ وقت فکر نمیکنن دلیل پرخاشکیری ماها چیه
اگر خانواده ها جنبه ی شنیدن حقیقت رو داشتن هیچ بچه ای چیزی رو پنهون نمی‌کرد که خودشم بگردع دنبال راه حل و از نشنیدن صداش تو خانواده عصبی نمیشد