ثبت نام و دریافت هدیه
شروع کسب و کار از صفر مرحله‌ای است که بیشتر افراد از آن می‌ترسند. چه ایده‌های خوبی که به‌خاطر ترس شروع عملی نشدند!
حتماً شما هم بین دوستان و همکاران خود افرادی را دیده‌اید که ایده خوبی برای شروع کسب‌وکارشان داشته‌اند، ولی می‌گفتند: «آخه من که سرمایه کافی ندارم، نیروی کمکی ندارم؛ از پسش برنمیام.»
این‌ها بهانه‌ای شد تا در این مقاله از مجله بوکاپو به سراغ کارآفرینی برویم و درباره راه و روش از صفر شروع کردن صحبت کنیم. بیایید یاد بگیریم که چطور می‌توانیم کسب‌وکار خود را از دل ایده رشد دهیم و اجرا کنیم.
شروع کسب و کار از صفر
اصطلاح شروع کردن از صفر که در صحبت‌های روزانه از آن استفاده می‌کنیم به معنی انجام کاری از پله اول و همچنین انجام کارهای مختلف و ترکیب آنها با یکدیگر تا دستیابی به محصول نهایی است. شروع کسب و کار از صفر هم دقیقاً جایی است که خیلی از کسبوکارهای نوپا و کوچک شروع میکنند.
با سرمایه کم، بدون نیروی انسانی یا به تعداد کم، با مشتریان محدود ولی با حجم انبوهی از کار که تمامی ندارند و باید آنها را مدیریت کنید. واقعیت این است که این کار سختی است و خیلی از افراد بعد از شروع توان ادامه آن را نداشته و تسلیم شرایط سخت می‌شوند. سؤال این است که آیا نمی‌شود با شرایط سخت و از صفر، کسب‌وکاری موفق راه‌اندازی کرد؟
زندگی نامه کسانی که از صفر شروع کردند
خیلی از افراد موفقی که شما هم آنها را می‌شناسید با این شرایط و از زیر صفر، کسب‌وکار خود را شروع کردند و توانستند به موفقیت هم برسند؛ افرادی مثل استیو جابز که شرکت اپل را در پارکینگ خانه خودش راه‌اندازی کرد یا جف بزوس و جک ما که الان جزو ثروتمندترین افراد جهان به‌شمار می‌روند. در ادامه با چند نمونه از خلاصه کتاب های زندگی نامه کارآفرینان آشنا می‌شوید.
-
استیو جابز
در سال ۲۰۱۹، شرکت اپل بعد از شرکت نفت ملی عربستان، در جایگاه دومین شرکت سودآور جهان قرار گرفت و مجله فوربز ۸ سال پیاپی از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۸، اپل را باارزش‌ترین برند جهان انتخاب کرد. اما داستان شکل‌گیری باارزش‌ترین برند جهان، مثالی کامل برای شروع کسب و کار از صفر است.
استیو جابز در سال ۱۹۷۶ زمانی که تنها ۲۱ سال داشت و از دانشگاه ترک تحصیل کرده بود. او به همراه دوستش استیو وازنیاک، اپل را در پارکینگ خانه پدری‌اش راه‌اندازی کرد. استیو جابز کسی بود که همیشه متفاوت می‌اندیشید. اگر به داستان زندگی او علاقه‌مندید می‌توانید خلاصه کتاب استیو جابز را در بوکاپو بخوانید.
-
فیل نایت
برند پرآوازه نایکی (NIKE) توسط کارآفرینی به نام فیل نایت شکل گرفت. در سال ۱۹۶۲ زمانی که فیل نایت از دانشگاه و در مقطع کارشناسی ارشد فارغ‌التحصیل شده بود سفری را به دور دنیا آغاز کرد. در این سفر و در ژاپن، او با برند تایگر آشنا شد که آن زمان توسط Onitsuka تولید می‌شد. نایت توانست حق امتیاز توزیع تایگر را در غرب آمریکا از این شرکت دریافت کند.
حدوداً یک سال بعد اولین نمونه‌های کفش به دست نایت رسید و او فوراً ۲ جفت از آنها را به بورمن (Bowerman) فرستاد. بورمن هم با نایت شریک شد و آنها توانستند اولین کفش‌های خود را با یک خودروی سبزرنگ و در پیست مسابقات بفروشند.
داستان تأسیس نایکی پر از جذابیت و افت‌وخیز است و برای آشنایی بیشتر با آن می‌توانید کتاب کفش باز را در بوکاپو بخوانید.
-
ریچارد برانسون
ریچارد برانسون کارآفرین و صاحب برندهای متنوعی نظیر حمل‌ونقل هوایی (virgin Atlantic Airways)، موسیقی (virgin Records)، نوشیدنی و… در زمان نوجوانی کارهای مختلفی از جمله فروش درخت کریسمس و طوطی را تجربه کرده بود.
پس از مدتی با شروع کسب و کار از صفر، توانست مجله‌ای به نام دانشجو زاه اندازی کند که اولین شماره آن در سال ۱۹۶۸ منتشر شد. وی در نهایت موفق شد دارایی خود را به ۵۰ هزار پوند برساند.
ریچارد در آن زمان تنها ۱۸ سال سن داشت و این اولین موفقیت کسب‌وکاری او بود. او یکی از نابغه‌های دنیای تجارت محسوب می‌شود. برای اطلاع از داستان شکار فرصت‌های طلایی او، کتاب از دست دادن بکارت من را در بوکاپو مطالعه کنید.
-
ایلان ماسک
ایلان ماسک که در حال حاضر (سال ۲۰۲۲) ثروتمندترین فرد جهان است، در آفریقای جنوبی به دنیا آمد. پدر ماسک یک مهندس و مادرش متخصص تغذیه بود. زمانی که ماسک ده‌ساله بود آنها از هم جدا شدند و ایلان بیشتر اوقات همراه با پدرش زندگی می‌کرد. ایلان ماسک زمانی که ۱۸ سال داشت به کانادا مهاجرت کرد و در ابتدا شرایط اقتصادی خوبی نداشت.
وقتی او در کانادا بود از انجام هر شغل کم‌درآمد و حتی موقتی رضایت داشت تا اینکه در یکی از دانشگاه‌های کانادا پذیرفته شد و بعد از ۲ سال هم با دریافت بورس تحصیلی به آمریکا مهاجرت کرد. ماسک اولین شرکت خود را که زیپ ۲ (Zip2) نام داشت همراه برادرش و در سال ۱۹۹۵ تأسیس کرد و آنها ۴ سال بعد با ۳۰۷ میلیون دلار زیپ ۲ را فروختند.
بعد از آن ایلان ماسک کسبوکارهای دیگری از جمله ایکس‌کام، اسپیس‌اکس و تسلا موتورز را راه‌اندازی کرد و به موفقیت‌های بیشتری هم دست یافت. ایلان ماسک فردی است که عجیب‌ترین نظریات و اعتقادات را دارد.
اگر قصد آشنایی بیشتر با کسی را دارید که به فکر آبادانی مریخ و سکونت انسان در کرات دیگر است، می‌توانید خلاصه کتاب ایلان ماسک را در بوکاپو مطالعه کنید.
-
جف بیزوس
آمازون نام بزرگترین رود و بزرگترین فروشگاه آنلاین در جهان است. این فروشگاه را هم کارآفرینی به نام جف بیزوس از صفر بنیان گذاشت و به موفقیت رسید. زمانی که جف نوزاد بود، پدر و مادرش طلاق می‌گیرند و مادرش برای فرار از بی‌خانمانی با فردی به نام مایک ازدواج می‌کند. مایک مدتی بعد جف را به فرزندخواندگی قبول می‌کند و نام او را به جف بیزوس تغییر می‌دهد.
جف بعد از دانشگاه در چندین شغل فعالیت می‌کند تا سرانجام ایده راه‌اندازی کتابخانه آنلاین به ذهنش می‌رسد. او نام آمازون را هم از این جهت انتخاب کرد که اعتقاد داشت روزی به بزرگترین کتابخانه جهان تبدیل خواهد شد. او برای شروع کسب و کار از صفر و عملی کردن ایده خود، کل پس‌انداز پدر و مادرش را که برای دوران بازنشستگی جمع کرده بودند قرض گرفت.
بعد از مدتی کوتاه آمازون رشد کرد و هم جف و هم پدر و مادرش میلیاردر شدند. برای آشنایی بیشتر با این فروشگاه اینترنتی می‌توانید کتاب آمازون را از بوکاپو تهیه و مطالعه کنید. ناتالی برگ و میا نایتز در این کتاب به‌خوبی در مورد استراتژی‌های آمازون و سیستم فروش و تحویل کالا در این فروشگاه عظیم‌الجثه توضیح می‌دهند.
مراحل شروع کسب و کار از صفر تا صد
راه‌اندازی کسب و کار از صفر مراحلی دارد که باید آنها را رعایت کنید. اگر همه آنها را به‌خوبی و کامل اجرا کنید، می‌توان امیدوار بود که شما در حال بنیان‌گذاری پایه‌های یک کسب‌وکار موفق هستید.
با بررسی زندگی‌نامه افراد موفق و تحقیق در زمینه مدیریت و رهبری متوجه می‌شوید که کارآفرین‌های موفق از یک استراتژی و نقشه راه استفاده کرده‌اند که باعث ماندگاری کسب‌وکارهایشان شده است. در ادامه با این ۸ مرحله مهم آشنا می‌شوید.
-
خودشناسی
شما کی هستید؟ از نظر ما نقطه شروع کسب و کار از صفر، پاسخ به این پرسش مهم است. اگر قرار باشد خودتان را معرفی کنید چه می‌گویید؟ علاقه پایدارتان که حاضرید شب و روز برایش کار کنید چیست، نقاط قوت یا ضعفتان چیست و چه مهارت‌هایی دارید.
مهارت‌های شما مهم‌ترین سلاح شما در شروع کسب‌وکار از صفر است. وقتی کسی برنامه‌نویس است به‌راحتی می‌تواند یک فروشگاه اینترنتی تأسیس کند و خیلی از کارها را خودش مدیریت کند.
اما کسی که شناختی از برنامه‌نویسی ندارد هنگام تأسیس فروشگاهی اینترنتی، مشکلات زیادی خواهد داشت و در نتیجه هزینه زیادی هم باید بپردازد. خیلی وقت‌ها مهارت‌ها و توانایی‌های شما می‌تواند به‌عنوان مزیتی رقابتی برای کسبوکارتان محسوب شود.
پیشنهاد مطالعه: مزیت رقابتی چیست و چگونه سکوی پرتاب کسب و کارهای نوپا می شود؟
پس در این مرحله علاقه و شغل موردنظرتان را مشخص کنید و مهارت‌هایی را هم که در انجام آن شغل مزیت محسوب می‌شود یادداشت کنید.
-
ایدهای پیدا کنید که نیازی را رفع کند
ایده شروع کسب‌وکار از صفر نیازمند برطرف‌کردن نیاز است. ایده شما باید بتواند نیاز بخشی از بازار را برطرف کند تا بتوانید موفق شوید. چیزی که اکثر کسبوکارهای نوپا به آن توجهی نمی‌کنند و همین باعث می‌شود تا کسب‌وکارشان شکست بخورد.
طبق آمار سایت Entrepreneur سی درصد از کسبوکارهای نوپا در شروع سال دوم شکست می‌خورند که بخش بزرگی از این شکست را همین عدم تأمین نیازهای مشتریان تشکیل می‌دهد.
برای برطرف‌کردن نیاز بازار لازم نیست که کار خیلی بزرگی انجام دهید؛ فقط کافی است تا بازارتان را خوب بشناسید و بدانید که مشتری‌ها چه نیازی دارند. به‌طور مثال وقتی جف بیزوس ایده آمازون به سرش زد، شروع به بررسی فروشگاه‌هایی کرد که محصولاتشان را از راه دور می‌فروختند.
او متوجه شد که هیچ‌کدام از آنها کتاب نمی‌فروشند و دلیل آن هم نبود یک کاتالوگ کامل از عنوان کتاب‌ها بود.
در آن زمان فروشگاه‌ها کاتالوگ‌های فیزیکی چاپ می‌کردند و به مشتری ارسال می‌کردند. مشتری هم بعد از دریافت کاتالوگ می‌توانست محصول خود را انتخاب کند و سفارش دهد. اما ایده جف بیزوس هزینه‌ها را کاهش می‌داد، کاتالوگ‌های فیزیکی را هم از بین می‌برد و سرعت خرید کالا را هم افزایش می‌داد.
برای آن‌که بتوانید ایده‌های ماندگار بسازید، خواندن کتاب ایده عالی مستدام کمک زیادی به شما می‌کند. مطالعه خلاصه این کتاب ارزشمند را در بوکاپو از دست ندهید.
-
تعیین مشتری هدف
طبیعی است که هنگام شروع کسب و کار از صفر نمی‌توانید همه مشتریان را از خودتان راضی کنید. پس باید بخشی از بازار را به‌عنوان مشتری هدفتان انتخاب کنید که هم سود بیشتری برای شما دارد و هم می‌توانید بهترین خدمات را به آنها ارائه کنید.
حتی در صورت نیاز می‌توانید این بخش‌بندی را کوچک‌تر کنید و به زیرشاخه‌های مختلف تقسیم کنید تا بتوانید شناخت بهتری از مشتریانتان داشته باشید. مثلاً اگر مخاطب شما فوتبالیست‌های مرد هستند، می‌توانید آنها را به‌صورت زیر تقسیم کنید:
- پسران فوتبالیست دبیرستانی
- مردانی که به‌صورت تفریحی فوتبال بازی میکنند
- فوتبالیست‌های حرفه‌ای
- و…
در این صورت راحت‌تر می‌توانید نیازها، خواسته‌ها، علایق و رفتار مشتریان خودتان را بشناسید و به‌راحتی بخشی از بازار را به دست بگیرید و به‌ترتیب کارتان را گسترش دهید و وارد بخش‌های دیگری از بازار شوید.
اما خیلی از کسب‌وکارها در شروع فعالیت خود به‌جای اینکه این کار را انجام دهند از بخش کلی بازار شروع میکنند که این باعث شکست آنها می‌شود. کتاب بازاریابی یعنی این فصلی را به تعریف مخاطب هدف و انتخاب آن اختصاص داده است. می‌توانید خلاصه آن را در بوکاپو مطالعه کنید.
-
MVP یا تست بازار
حتماً نام MVP را شنیده‌اید؛ MVP مخفف Minimum Viable Product است که در فارسی حداقل محصول قابل‌ارائه ترجمه شده است. این اصطلاح اولین بار توسط اریک ریس در کتاب نوپای ناب مطرح شد ولی به‌سرعت فراگیر شد. شما هنگام شروع کسب و کار از صفر نباید بیگدار به آب بزنید؛ چون می‌خواهید با کمترین هزینه، کسب‌وکاری موفق راه‌اندازی کنید.
این روش به شما کمک می‌کند تا به‌جای اینکه ماه‌ها منتظر تولید یا تکمیل ایده خود باشید آن را در زمان و مقدار کم امتحان کنید و با توجه به بازخوردهای مختلف، تغییرات موردنیاز را در ایده خود ایجاد کنید و در نهایت محصولی کامل برای مشتریان خودتان آماده کنید.
مثلاً شما فیس‌بوک را در نظر بگیرید؛ نسخه اولیه یا MVP این شبکه اجتماعی استوری، گروه، ویدئو یا حتی آهنگ هم نداشت و فقط یک نسخه ساده برای ارتباط افراد با دوستانشان بود.
-
طرح کسب و کار یا Business plan
طرح کسب‌وکار یک سند مکتوب است و به‌صورت کامل توضیح می‌دهد که اهداف یک کسب‌وکار چیست و چگونه می‌خواهد به آنها برسد. در واقع این سند به‌مثابه یک نقشه راهی می‌ماند که مسیر کسب‌وکار را از نظر بازاریابی، درآمد و عملیاتی مشخص می‌کند.
این سند به شما کمک می‌کند تا عملکرد بهتری داشته باشید و بتوانید فعالیت‌های خود را اندازه‌گیری کنید. این طرح ۶ بخش کلی دارد که در ادامه آن را می‌خوانید.
- خلاصه اجرایی: این بخش از طرح کسب‌وکار، به‌طورکلی مأموریت شرکت و اطلاعاتی نظیر مدیریت، کارکنان و مکان شرکت را در برمیگیرد.
- محصولات و خدمات: در این بخش شرکت، خدمات و محصولات در حال ارائه خود را توضیح می‌دهد.
- تحلیل بازار: در این بخش هم باید بازار را تحلیل کنید و از رقبای خود مطلع شوید. برای این کار می‌توانید از تحلیل SWOT هم استفاده کنید و باید مشخص کنید که چه سهمی از بازار را می‌خواهید.
- استراتژی بازاریابی: در این بخش شما باید کانال‌های بازاریابی خود، کمپین‌های تبلیغاتی و در کل برنامه‌های خود را برای جذب، حفظ و نگهداری مشتریان بنویسید.
- برنامه‌ریزی مالی: هنگام شروع کسب و کار از صفر شما باید اهداف و برآورد مالی خودتان برای سال‌های اولیه کسب‌وکار را بنویسید. انتظار دارید مثلاً چه تعداد از محصولات خود را بفروشید یا درآمدتان چقدر خواهد بود.
- سرمایه: هر کسب‌وکاری نیاز به سرمایه اولیه برای حقوق کارکنان، تبلیغات و هزینه‌های جاری شرکت دارد. در این بخش شما باید مقدار سرمایه اولیه خودتان را بنویسید.
پیشنهاد مطالعه: نمونه بیزینس پلن و انواع آن برای کسب و کارها
-
انتخاب نام و ثبت برند
در شروع کسب و کار از صفر، پیداکردن اسم مناسب کاری به‌ظاهر راحت ولی سخت و پیچیده است. شما باید در انتخاب نام تجاری خود به چند نکته مهم توجه کنید.
- نامی جذاب و ساده انتخاب کنید که در ذهن بماند.
- نامی را انتخاب نکنید که کسبوکارتان را در آینده محدود کند.
- بررسی کنید نامی که انتخاب میکنید از قبل ثبت نشده باشد.
- برخی از اسم‌ها املای سختی دارند، سعی کنید نامی با املای راحت انتخاب کنید.
- چه آنلاین باشید و چه آفلاین بهتر است هنگام انتخاب نام، دامنه آن را هم بخرید.
در شروع کار لازم نیست که نام تجاری خود را ثبت کنید اما به‌محض رونق گرفتن کسبوکارتان بلافاصله اقدام به ثبت برندتان کنید. نویسنده کتاب ۲۲ قانون تغییر ناپذیر برندسازی معتقد است نام برند باید کوتاه، منحصربه‌فرد، معنادار و متفاوت باشد.
-
تیمسازی و استخدام نیروی انسانی
تا زمانی که کاملاً به کسی نیاز ندارید، استخدام نکنید. شروع کسب و کار از صفر دغدغه‌های مهم تیمسازی و استخدام کارمندان را همراه دارد که برای آن ۲ نوع رویکرد وجود دارد. برخی از شرکت‌ها هنگام تشکیل تیم دست‌ودل‌باز هستند و فقط استخدام میکنند. اما چند صباحی بعد، شاهد آن هستیم که یکی‌یکی نیروها از تیم جدا می‌شوند.
برخی دیگر هم طوری در استخدام نیرو خسیس عمل میکنند که حجم زیاد کارها باعث افت کیفیت کارکنان شرکت می‌شود. به همین دلیل باید سیاستی متعادل داشته باشید و جایی بین این دو رویکرد قرار بگیرید. همچنین خواندن کتاب ارتباط منابع انسانی موثر هم به شما در مدیریت منابع انسانی کسبوکارتان کمک می‌کند.
-
دریافت جواز کسب
هر کسب‌وکاری چه فیزیکی باشد چه آنلاین نیاز به دریافت یک‌سری مجوز دارد. شما هم باید قبل از شروع هر کاری برای دریافت این مجوزها اقدام کنید تا بعد از شروع به کار، از نظر قانونی مشکلی کسب‌وکار شما را تهدید نکند.
مزایا و معایب شروع کسب و کار از صفر
شروع کسب و کار از صفر مزیت‌ها یا معایبی هم برایتان دارد که بهتر است قبل از شروع کار، آنها را در نظر داشته باشید.
مزایا:
- هر روز در حال یادگیری هستید: داشتن کسب‌وکار و کارآفرین شدن یعنی شما باید مهارت‌های زیادی را یاد بگیرید تا آنها را در کسب‌وکار خود به کار ببندید. پس یک کارآفرین باید عاشق یادگیری باشد.
- رئیس خودتان هستید: زمان انجام کارهایی که دوست ندارید گذشته است و شما مجبور نیستید کاری را که به آن اعتقادی ندارید انجام دهید. شما مالک همه تصمیم‌های بزرگ هستید که کسبوکارتان را در چارچوب باورها و ارزش‌هایتان می‌سازد.
- علاقه خودتان را زندگی میکنید: کسب‌وکار شما نتیجه علاقه شماست و شما می‌توانید هر روز کاری را انجام دهید که به آن علاقه دارید.
معایب:
- مسئول هر کاری یا هر چیزی هستید: مسئول هر تصمیم درست یا نادرستی شما هستید و اگر کاری ضروری پیش بیاید مسئول رسیدگی به آن شما هستید.
- حقوق مشخصی ندارید: هنگام شروع کسب و کار از صفر شما درآمد و حقوق مشخصی ندارید و اگر کسبوکارتان ضربه بخورد روی وضعیت مالی شما هم تأثیر خواهد گذاشت.
- شکست: کسی نیست که شکست را دوست داشته باشد. شاید این کمی ترسناک باشد اما شما باید برای مقابله با آن آماده باشید و سعی کنید آن را به یک تجربه عالی تبدیل کنید.
پیشنهاد مطالعه: چگونه پس از تجربه احساس شکست دوباره به زندگی برگردیم؟
نرم باشید تا سخت پیشرفت کنید
بعد از شروع کسب و کار از صفر شما برای پیشرفت، نیازمند مهارت های نرم هستید. مهارت‌هایی که به نحوه تعامل و ارتباط شما با دیگران مربوط می‌شوند. ارزیابی این مهارت‌ها معمولاً سخت‌تر است و یادگیری و آموزش آنها نیاز به زمان بیشتری دارد. اما یادگیری و تمرین این مهارت‌ها به شما در شروع کسب و کار از صفر و توسعه آن کمک شایانی می‌کند.
برای حل اکثر مسائلی که در کسبوکارتان با آنها مواجه خواهید شد نیاز به یادگیری آنها دارید. برخی از این مهارت‌های نرم شامل: مهارت‌های حل مسئله، مهارت برقراری ارتباط، انعطاف‌پذیری، رهبری، تفکر خلاق، تطبیق‌پذیری، هنر مذاکره و … است.
در این بخش فرصت کافی برای پرداختن به این موضوع گسترده نیست. اگر قصد دارید مهارت‌های نرم خودتان را تقویت کنید پیشنهاد می‌کنیم از کتاب های حوزه رشد و توسعه مهارت های فردی غافل نشوید.
حرف آخر
شروع کسب و کار از صفر و موفقیت در آن، سختی‌های زیادی دارد؛ اما می‌توانید با تکیه بر توانایی‌هایتان و پشتکار داشتن در مسیری که در آن در حال حرکت هستید به موفقیت برسید. باید به خودتان و توانایی‌هایتان ایمان داشته باشید و همیشه دنبال یادگیری باشید.
از طرفی هم با شروع کسبوکارتان شاید زمان کافی برای یادگیری و مطالعه کتاب نداشته باشید. به همین خاطر، ما پیشنهاد می‌کنیم خلاصه کتاب های کارآفرینی را در در سایت و اپلیکیشن بوکاپو مطالعه کنید؛ چراکه تجربیات افراد مختلف در راه‌اندازی کسب‌وکار برایتان مثل نوری در تاریکی شب است.
شروع کسب و کار از صفر دقیقاً جایی است که خیلی از کسبوکارهای نوپا شروع میکنند یعنی با سرمایه و نیروی انسانی کم و حجم کاری زیاد که باید آنها را مدیریت کنید.
اول باید خودتان را بشناسید، سپس ایدهای مناسب پیدا کنید و مشتریهایتان را هدفگذاری کنید. در مرحله بعد یک محصول اولیه را ارائه کنید و بیزینس پلن بنویسید. بعد از تیمسازی هم نام کسبوکارتان را انتخاب و مجوزهای لازم را دریافت میکنید.
